روز بزرگداشت حافظ شیرازی

 

 بیستم مهرماه١٣٨٨ روز بزرگداشت لسان الغیب خواجه شمس الدین محمد بن محمد حافظ شیرازی (حدود ۷۲۷-۷۹۲ هجری قمری)، شاعر بزرگ قرن هشتم ایران و یکی از سخنوران نامی جهان است. اغلب اشعار حافظ غزل می‌باشد. او سرآمد غزلسرایان ایران است.درباره زندگی حافظ  هیچ اطلاعات دقیقی در دست نیست. حتی به مقدار یک خط منبعی که هم عصر او باشد و خاطره ای از حافظ نقل کرده باشد وجود ندارد . اولین شرح حال های مکتوب در مورد حافظ  مربوط به بیش از 100 سال بعد از وفات او است . تمام شرح حال هایی که در حال حاضر در مورد حافظ  نوشته می شود بر اساس برداشت شخصی نویسنده از اشعار او و بعضی نشانه های تاریخیست که مستقیم ربطی به حافظ  ندارد (مثل شرح حال شاهان هم عصر او و احوالات عمومی شیراز در آن دوران ).

آرامگاه حافظ شیرازی

حافظ به دلالت شعر خود او قرآن را حفظ بوده وبه همین دلیل تخلّص خودرا هم حافظ قرار داده است.او می گودید:

ندیم خوشتر از شعر تو حافظ                  به قرآنی که اندر سینه داری

یا می گوید:

عشقت رسد به فریاد گرخود بسان حافظ           قرآن  ز بــــر  بخوانی در  چارده  روایت

حافظ یکی ازشعرای بزرگ وزبردستی است که بهترین نکات عرفانی وظریف رادرقالب غزلیاتی نغز ریخته است بطوریکه کمتر شاعری ازعهده سرودن چنین غزلیاتی بر می آید.دیوان شعراوعمدتا" شامل غزل وتعدادی رباعی و تعدادکمی قصیده است. دو غزل زیر ازجمله سروده های نغز اوست:

 

سرو چمان  من  چرا  میل  چمن نمی کند            همـــــــدم  گل  نمی  شود  یاد سمـــن نمی کند

دی گله ای ز طره اش کردم وازسرفسوس            گفت  که   این  سیاه   کج  گوش  به  من نمی کند

تا دل  هرزه  گرد  من رفت به چین زلف  او             زان   سفــــر  دراز  خود   عــــــزم  وطن  نمی کند

پیش کمان  ابرویش  لابه  همی  کنم  ولی            گوش  کشیده   است  از  آن  گوش  بمن  نمی کند

با همه عطـــــــردامنت آیدم از صبــــا عجب            کز گـــــــــذر تو خاک را مشــــــک ختن نمی کند

چون زنسیم می شود زلف بنفشه پرشکن             وه   که  دلم  چه  یاد  از  آن  عهد شکن  نمی کند

دل  به  امید روی  او همدم  جان نمی شود            جان   به   هوای   کـــوی   او   خدمت  تن نمی کند

ساقی سیم ساق من گرهمه درد می دهد            کیست  که  تن چو جام  می جمله دهن نمی کند

 دستخوش  جفا مکن آب رخم  که  فیض ابر            بی  مـــــدد  سرشک   من   دُرّ   عـــدن  نمی کند  

کشته  غمزۀ   تو شد  حافظ  ناشنیده  پنـــد

                          تیغ سزاست هر که  را درک سخن نمی کند                           

 

 

سمن بویان  غبار غم  چو بنشینند بنشانند                 پری رویان  قرار از دل چو بستیزند بستانند

به  فتراک  جفـــا  دلها  چو بر بندند بر بندند                 ز زلف  عنبرین جانها  چو بگشایند بفشانند

به عمری یک نفس باما چو بنشینندبرخیزند                 نهال  شوق  در خاطر چو  برخیزند بنشانند

سرشک  گوشه گیران را چو دَریابند دُر یابند                 رخ  مهر  از  سحرخیزان  نگردانند  اگر دانند

زچشمم لعل رُمّانی چو می خندندمی بارند                 ز رویم راز پنهانی چو می بینند می خوانند

 دوای  درد عاشق را کسی کو سهل پندارد                 ز فکر  آنان  که در  تدبیر  درمانند ، درمانند

     چو منصور  از مراد آنان  که  بَر دارند ،  بردارند                بدین درگاه حافظ را چومی خوانندمی رانند     

 در این حضرت چو مشتاقان نیاز آرند ناز آرند

که با این  درد  اگر  دربند  درمانند ، درمانند

از زمان حافظ تا کنون مردم ایران با دیوان او  فال می گیرند واورا لسان الغیب می دانند.حافظ درسال 792هجری قمری دارفانی را وداع گفت و درشیراز درمحلی که هم اکنون به حافظیه معروف است مدفون گردید که آرامگاه او زیارتگاه اهل دل وعاشقان شعر وعرفان  وبقول خود او "رندان جهان " است.

برسرتربت ما چون گذری همت خواه             که زیارتگه رندان جهان خواهد بود

یادش گرامی باد.