Atyabi Weblog/وب نگاری اطیابی

این وب نگاری درمورد موضوعات گوناگون می باشد.

Atyabi Weblog/وب نگاری اطیابی

این وب نگاری درمورد موضوعات گوناگون می باشد.

صحیفه سجادیه بخش سوم

 دعاهای صحیفه سجادیه ازشماره۳۷ تا۵۴(پایان)

(37)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا اعْتَرَفَ بِالتَّقْصِیرِ عَنْ تَأْدِیَةِ الشُّکْرِ)

اللَّهُمَّ إِنَّ أَحَداً لَا یَبْلُغُ مِنْ شُکْرِکَ غَایَةً إِلَّا حَصَلَ عَلَیْهِ مِنْ إِحْسَانِکَ مَا یُلْزِمُهُ شُکْراً. وَ لَا یَبْلُغُ مَبْلَغاً مِنْ طَاعَتِکَ وَ إِنِ اجْتَهَدَ إِلَّا کَانَ مُقَصِّراً دُونَ اسْتِحْقَاقِکَ بِفَضْلِکَ فَأَشْکَرُ عِبَادِکَ عَاجِزٌ عَنْ شُکْرِکَ، وَ أَعْبَدُهُمْ مُقَصِّرٌ عَنْ طَاعَتِکَ لَا یَجِبُ لِأَحَدٍ أَنْ تَغْفِرَ لَهُ بِاسْتِحْقَاقِهِ، وَ لَا أَنْ تَرْضَى عَنْهُ بِاسْتِیجَابِهِ فَمَنْ غَفَرْتَ لَهُ فَبِطَوْلِکَ، وَ مَنْ رَضِیتَ عَنْهُ فَبِفَضْلِکَ تَشْکُرُ یَسِیرَ مَا شَکَرْتَهُ، وَ تُثِیبُ عَلَى قَلِیلِ مَا تُطَاعُ فِیهِ حَتَّى کَأَنَّ شُکْرَ عِبَادِکَ الَّذِی أَوْجَبْتَ عَلَیْهِ ثَوَابَهُمْ وَ أَعْظَمْتَ عَنْهُ جَزَاءَهُمْ أَمْرٌ مَلَکُوا اسْتِطَاعَةَ الِامْتِنَاعِ مِنْهُ دُونَکَ فَکَافَیْتَهُمْ، أَوْ لَمْ یَکُنْ سَبَبُهُ بِیَدِکَ فَجَازَیْتَهُمْ بَلْ مَلَکْتَ یَا إِلَهِی أَمْرَهُمْ قَبْلَ أَنْ یَمْلِکُوا عِبَادَتَکَ، وَ أَعْدَدْتَ ثَوَابَهُمْ قَبْلَ أَنْ یُفِیضُوا فِی طَاعَتِکَ، وَ ذَلِکَ أَنَّ سُنَّتَکَ الْإِفْضَالُ، وَ عَادَتَکَ الْإِحْسَانُ، وَ سَبِیلَکَ الْعَفْوُ 8) فَکُلُّ الْبَرِیَّةِ مُعْتَرِفَةٌ بِأَنَّکَ غَیْرُ ظَالِمٍ لِمَنْ عَاقَبْتَ، وَ شَاهِدَةٌ بِأَنَّکَ مُتَفَضَّلٌ عَلَى مَنْ عَافَیْتَ، وَ کُلٌّ مُقِرٌّ عَلَى نَفْسِهِ بِالتَّقْصِیرِ عَمَّا اسْتَوْجَبْتَ فَلَوْ لَا أَنَّ الشَّیْطَانَ یَخْتَدِعُهُمْ عَنْ طَاعَتِکَ مَا عَصَاکَ عَاصٍ، وَ لَوْ لَا أَنَّهُ صَوَّرَ لَهُمُ الْبَاطِلَ فِی مِثَالِ الْحَقِّ مَا ضَلَّ عَنْ طَرِیقِکَ ضَالٌّ فَسُبْحَانَکَ مَا أَبْیَنَ کَرَمَکَ فِی مُعَامَلَةِ مَنْ أَطَاعَکَ أَوْ عَصَاکَ تَشْکُرُ لِلْمُطِیعِ مَا أَنْتَ تَوَلَّیْتَهُ لَهُ، وَ تُمْلِی لِلْعَاصِی فِیمَا تَمْلِکُ مُعَاجَلَتَهُ فِیهِ. أَعْطَیْتَ کُلًّا مِنْهُمَا مَا لَمْ یَجِبْ لَهُ، وَ تَفَضَّلْتَ عَلَى کُلٍّ مِنْهُمَا بِمَا یَقْصُرُ عَمَلُهُ عَنْهُ. وَ لَوْ کَافَأْتَ الْمُطِیعَ عَلَى مَا أَنْتَ تَوَلَّیْتَهُ لَأَوْشَکَ أَنْ یَفْقِدَ ثَوَابَکَ، وَ أَنْ تَزُولَ عَنْهُ نِعْمَتُکَ، وَ لَکِنَّکَ بِکَرَمِکَ جَازَیْتَهُ عَلَى الْمُدَّةِ الْقَصِیرَةِ الْفَانِیَةِ بِالْمُدَّةِ الطَّوِیلَةِ الْخَالِدَةِ، وَ عَلَى الْغَایَةِ الْقَرِیبَةِ الزَّائِلَةِ بِالْغَایَةِ الْمَدِیدَةِ الْبَاقِیَةِ. ثُمَّ لَمْ تَسُمْهُ الْقِصَاصَ فِیمَا أَکَلَ مِنْ رِزْقِکَ الَّذِی یَقْوَى بِهِ عَلَى طَاعَتِکَ، وَ لَمْ تَحْمِلْهُ عَلَى الْمُنَاقَشَاتِ فِی الْآلَاتِ الَّتِی تَسَبَّبَ بِاسْتِعْمَالِهَا إِلَى مَغْفِرَتِکَ، وَ لَوْ فَعَلْتَ ذَلِکَ بِهِ لَذَهَبَ بِجَمِیعِ مَا کَدَحَ لَهُ وَ جُمْلَةِ مَا سَعَى فِیهِ جَزَاءً لِلصُّغْرَى مِنْ أَیَادِیکَ وَ مِنَنِکَ، وَ لَبَقِیَ رَهِیناً بَیْنَ یَدَیْکَ بِسَائِرِ نِعَمِکَ، فَمَتَى کَانَ یَسْتَحِقُّ شَیْئاً مِنْ ثَوَابِکَ لَا مَتَى هَذَا یَا إِلَهِی حَالُ مَنْ أَطَاعَکَ، وَ سَبِیلُ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ، فَأَمَّا الْعَاصِی أَمْرَکَ وَ الْمُوَاقِعُ نَهْیَکَ فَلَمْ تُعَاجِلْهُ بِنَقِمَتِکَ لِکَیْ یَسْتَبْدِلَ بِحَالِهِ فِی مَعْصِیَتِکَ حَالَ الْإِنَابَةِ إِلَى طَاعَتِکَ، وَ لَقَدْ کَانَ یَسْتَحِقُّ فِی أَوَّلِ مَا هَمَّ بِعِصْیَانِکَ کُلَّ مَا أَعْدَدْتَ لِجَمِیعِ خَلْقِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ. فَجَمِیعُ مَا أَخَّرْتَ عَنْهُ مِنَ الْعَذَابِ وَ أَبْطَأْتَ بِهِ عَلَیْهِ مِنْ سَطَوَاتِ النَّقِمَةِ وَ الْعِقَابِ تَرْکٌ مِنْ حَقِّکَ، وَ رِضًى بِدُونِ وَاجِبِکَ 16) فَمَنْ أَکْرَمُ یَا إِلَهِی مِنْکَ، وَ مَنْ أَشْقَى مِمَّنْ هَلَکَ عَلَیْکَ لَا مَنْ فَتَبَارَکْتَ أَنْ تُوصَفَ إِلَّا بِالْإِحْسَانِ، وَ کَرُمْتَ أَنْ یُخَافَ مِنْکَ إِلَّا الْعَدْلُ، لَا یُخْشَى جَوْرُکَ عَلَى مَنْ عَصَاکَ، وَ لَا یُخَافُ إِغْفَالُکَ ثَوَابَ مَنْ أَرْضَاکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَبْ لِی أَمَلِی، وَ زِدْنِی مِنْ هُدَاکَ مَا أَصِلُ بِهِ إِلَى التَّوْفِیقِ فِی عَمَلِی، إِنَّکَ مَنَّانٌ کَرِیمٌ.

نیایش سى و هفتم

.دعاى آن حضرت است در اعتراف به تقصیر در اداى شکر.

بار خدایا،کس هنوز سپاس نعمتت را چنان که باید به جاى نیاورده‏که نعمت دیگرش ارزانى دارى و شکرى دیگرش واجب گردانى.

بار خدایا،بنده تو،هر چه در طاعت تو کوشد به جایى نرسد واز طاعت تو،آن سان که در خور فضل توست،قاصر آید.

بار خدایا،شکر گزارترین بندگان تو از سپاس تو عاجزاند و عبادت‏کننده‏ترین عابدان تو در عبادت خویش قاصر.

هیچ کس مستحق آن نیست که تواش بیامرزى و آمرزش تو به پاس‏شایستگى او باشد،و هیچ کس مستحق آن نیست که تو از او خشنودباشى و بحق سزاوار این خشنودى تو بود.پس هر که را آمرزیده‏اى ازانعام توست و از هر که خشنود گشته‏اى از فضل و احسان تو.

بار خدایا،در برابر اندک سپاسى جزاى فراوان دهى و در برابر اندک‏طاعتى ثواب بسیار،چنان که گویى شکرگزارى بندگانتـبا آنکه‏در برابر آن برایشان ثوابى مقرر داشته‏اى و اجرى عظیم داده‏اى‏چیزى است که آنان را در برابر تو یاراى سر بر تافتن از آن بوده است که‏پاداششان مى‏دهى،یا آنکه خود سبب آن نبوده‏اى که اکنون جز ایشان‏عطا مى‏فرمایى!نه چنین استـاى خداوند منـکه زمام کار بندگان‏تو به دست تو بوده پیش از آنکه توان عبادتشان باشد و ثواب ایشان رامهیا کرده‏اى پیش از آنکه به اطاعتت روى آرند.زیرا شیوه توبخشندگى است و خوى تو نیکوکارى است و راه و آیین توبخشایندگى.

بار خدایا،همه آفریدگان معترفند که هر که را عقوبت کنى بر او ستم‏نکرده‏اى و همگان بر این گواهند که هر که را از عذاب رهایى بخشى‏در حق او احسان کرده‏اى و همه اقرار مى‏کنند که حق عبادت و شکر تورا آن چنان که در خور آن هستى به جاى نیاورده‏اند.

بار خدایا،اگر آدمیان را شیطان نفریفته و از طاعت تو باز نداشته‏بود،هیچ گنهکارى جامه جان به گناه نمى‏آلود و اگر باطل را در چهره‏حق جلوه نمى‏داد،هیچ گمگشته‏اى راه تو گم نمى‏کرد.

خداوندا،منزهى تو.وه که چه آشکار است نشان کرم تو در معامله باآن که اطاعتت کند یا معصیت ورزد:فرمانبردار را پاداش نیکو مى‏دهى‏و حال آنکه تو خود توان فرمانبردارى‏اش داده‏اى و کیفر گناهکار را باآنکه در موآخذتش قدرت دارى به تأخیر مى‏افکنى.هر دو را چیزى‏عنایت مى‏کنى که نه سزاوار آن بوده‏اند و اعمالشان از احسانى که‏در حقشان روا مى‏دارى قاصر است.

بار خدایا،اگر آن را که فرمانبردار توست،به مقتضاى عملشـکه‏تو خود بر آنش گماشته‏اىـپاداش مى‏دادى،بیم آن بود که ثواب تو ازدست بدهد و نعمتى که عنایتش داشته‏اى زایل گردد.ولى تو به کرم‏خود،در برابر اندک زمانى عبادت در این دنیاى فانى،پاداشى طولانى و جاویدان مى‏دهى و در برابر اعمالى زود گذر ثوابى بى‏پایان و بى‏زوال‏عطا مى‏فرمایى.فراتر از این،از بنده خود که از روزى تو خورده است‏و هم بدان توان طاعتش بود عوض مطالبه نکرده‏اى .براى رسیدن به‏آمرزش تو ابزارى به کار داشته که تو برسر آن بر او تنگ نگرفته‏اى.

بار خدایا،اگر نه چنین کرده بودى،بنده تو همه آنچه را به رنج فراهم‏کرده و به کوشش فرا چنگ آورده بود در برابر کمترین انعام و احسانت‏از دست مى‏داد و خود در گرو دیگر نعمتهایت در نزد تو باقى مى‏ماند.پس‏در این حال چه وقت مستحق چیزى از ثواب تو مى‏بود؟هیچ گاه .

اى خداى من،این حال کسى است که تو را فرمان برده باشد و راه‏کسى است که تو را عبادت کرده باشد.اما در کیفر آن کس که در امر توعصیان ورزیده و مرتکب مناهى شده،تعجیل نکردى،باشد که ازمعصیت تو دست بردارد و به طاعت تو باز گردد،حال آنکه در همان‏نخستین گناه مستحق همه عقوبتهایى بود که براى همه آفریدگانت‏مهیا داشته‏اى.

بار خدایا،اگر کیفر گناهان را به تأخیر افکنده‏اى و در خشم و انتقام وعقاب درنگ کرده‏اى چشم پوشى توست از حق تو،و خشنودى‏توست،بى آنکه چنین خشنودى بر تو لازم آمده باشد.

پس اى خداوند،چه کسى از تو کریم‏تر است؟چه کسى شقى‏تراست از آن شوربخت که پاى در راه خلاف رضاى تو نهد و خود را به‏هلاکت رساند.نه،هیچ کس.بار خدایا،تو فراتر از آن هستى که جز به‏احسانت وصف کنند و کریم‏تر از آن هستى که جز به سبب دادگرى،ازتو بیمناک شوند .از جور تو بر کسى که عصیان مى‏کند حیفى نیست وکسى که به راه رضاى تو مى‏رود از آن بیم ندارد که در پاداش او غفلت‏ورزى.پس بر محمد و خاندانش درود بفرست و آنچه مرا آرزوست برمن ارزانى دار و بر هدایت من بیفزاى تا توفیق عملم نصیب گردد.انک‏منان کریم.

(38)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی الِاعْتِذَارِ مِنْ تَبِعَاتِ الْعِبَادِ وَ مِنَ التَّقْصِیرِ فِی حُقُوقِهِمْ وَ فِی فَکَاکِ رَقَبَتِهِ مِنَ النَّارِ)

اللَّهُمَّ إِنِّی أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ مِنْ مَظْلُومٍ ظُلِمَ بِحَضْرَتِی فَلَمْ أَنْصُرْهُ، وَ مِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِیَ إِلَیَّ فَلَمْ أَشْکُرْهُ، وَ مِنْ مُسِی‏ءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ، وَ مِنْ ذِی فَاقَةٍ سَأَلَنِی فَلَمْ أُوثِرْهُ، وَ مِنْ حَقِّ ذِی حَقٍّ لَزِمَنِی لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ، وَ مِنْ عَیْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِی فَلَمْ أَسْتُرْهُ، وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِی فَلَمْ أَهْجُرْهُ. أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ یَا إِلَهِی مِنْهُنَّ وَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ اعْتِذَارَ نَدَامَةٍ یَکُونُ وَاعِظاً لِمَا بَیْنَ یَدَیَّ مِنْ أَشْبَاهِهِنَّ. فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ نَدَامَتِی عَلَى مَا وَقَعْتُ فِیهِ مِنَ الزَّلَّاتِ، وَ عَزْمِی عَلَى تَرْکِ مَا یَعْرِضُ لِی مِنَ السَّیِّئَاتِ، تَوْبَةً تُوجِبُ لِی مَحَبَّتَکَ، یَا مُحِبَّ التَّوَّابِینَ.

نیایش سى و هشتم

.دعاى آن حضرت است در پوزش خواستن از تقصیر در اداى حقوق مردم.

بار خدایا،از درگاه تو پوزش مى‏طلبم:اگر در محضر من‏بر ستمدیده‏اى ستمى رفته و من به یارى او بر نخاسته باشم،اگر کسى‏در حق من نیکیى کرده و من سپاسش نگفته باشم،اگر خطا کارى از من‏عذرى خواسته و من عذرش نپذیرفته باشم،اگر بینوایى از من چیزى‏طلبیده و من بر او ایثار نکرده باشم،اگر مؤمنى را بر من حقى بوده و من به‏تمامى ادایش نکرده باشم،اگر بر عیب مؤمنى آگاه شده‏ام و آن رانپوشیده باشم،اگر با گناهى رویاروى شده‏ام و از آن دورى نگزیده‏باشم.

اى خداى من،از این خطاها و همانند این خطاها،همراه باپشیمانى،از تو عذر مى‏خواهم.تا چون بار دیگر چنان خطاهایى پیش‏آید،مرا واعظى باشد.

بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندان او و پشیمانى مرا در آن‏لغزشها که مرتکب شده‏ام و عزم مرا بر ترک گناهانى که بر من روى‏مى‏آورند،توبه من قرار ده،توبه‏اى که دوستى تو را سبب شود.اى‏خدایى که توبه‏کنندگان را دوست مى‏دارى.

(39)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی طَلَبِ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اکْسِرْ شَهْوَتِی عَنْ کُلِّ مَحْرَمٍ، وَ ازْوِ حِرْصِی عَنْ کُلِّ مَأْثَمٍ، وَ امْنَعْنِی عَنْ أَذَى کُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ، وَ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ. اللَّهُمَّ وَ أَیُّمَا عَبْدٍ نَالَ مِنِّی مَا حَظَرْتَ عَلَیْهِ، وَ انْتَهَکَ مِنِّی مَا حَجَزْتَ عَلَیْهِ، فَمَضَى بِظُلَامَتِی مَیِّتاً، أَوْ حَصَلَتْ لِی قِبَلَهُ حَیّاً فَاغْفِرْ لَهُ مَا أَلَمَّ بِهِ مِنِّی، وَ اعْفُ لَهُ عَمَّا أَدْبَرَ بِهِ عَنِّی، وَ لَا تَقِفْهُ عَلَى مَا ارْتَکَبَ فِیَّ، وَ لَا تَکْشِفْهُ عَمَّا اکْتَسَبَ بِی، وَ اجْعَلْ مَا سَمَحْتُ بِهِ مِنَ الْعَفْوِ عَنْهُمْ، وَ تَبَرَّعْتُ بِهِ مِنَ الصَّدَقَةِ عَلَیْهِمْ أَزْکَى صَدَقَاتِ الْمُتَصَدِّقِینَ، وَ أَعْلَى صِلَاتِ الْمُتَقَرِّبِینَ وَ عَوِّضْنِی مِنْ عَفْوِی عَنْهُمْ عَفْوَکَ، وَ مِنْ دُعَائِی لَهُمْ رَحْمَتَکَ حَتَّى یَسْعَدَ کُلُّ وَاحِدٍ مِنَّا بِفَضْلِکَ، وَ یَنْجُوَ کُلٌّ مِنَّا بِمَنِّکَ. اللَّهُمَّ وَ أَیُّمَا عَبْدٍ مِنْ عَبِیدِکَ أَدْرَکَهُ مِنِّی دَرَکٌ، أَوْ مَسَّهُ مِنْ نَاحِیَتِی أَذًى، أَوْ لَحِقَهُ بِی أَوْ بِسَبَبِی ظُلْمٌ فَفُتُّهُ بِحَقِّهِ، أَوْ سَبَقْتُهُ بِمَظْلِمَتِهِ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَرْضِهِ عَنِّی مِنْ وُجْدِکَ، وَ أَوْفِهِ حَقَّهُ مِنْ عِنْدِکَ ثُمَّ قِنِی مَا یُوجِبُ لَهُ حُکْمُکَ، وَ خَلِّصْنِی مِمَّا یَحْکُمُ بِهِ عَدْلُکَ، فَإِنَّ قُوَّتِی لَا تَسْتَقِلُّ بِنَقِمَتِکَ، وَ إِنَّ طَاقَتِی لَا تَنْهَضُ بِسُخْطِکَ، فَإِنَّکَ إِنْ تُکَافِنِی بِالْحَقِّ تُهْلِکْنِی، وَ إِلَّا تَغَمَّدْنِی بِرَحْمَتِکَ تُوبِقْنِی. اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَوْهِبُکَ یَا إِلَهِی مَا لَا یُنْقِصُکَ بَذْلُهُ، وَ أَسْتَحْمِلُکَ، مَا لَا یَبْهَظُکَ حَمْلُهُ. أَسْتَوْهِبُکَ یَا إِلَهِی نَفْسِیَ الَّتِی لَمْ تَخْلُقْهَا لِتَمْتَنِعَ بِهَا مِنْ سُوءٍ، أَوْ لِتَطَرَّقَ بِهَا إِلَى نَفْعٍ، وَ لَکِنْ أَنْشَأْتَهَا إِثْبَاتاً لِقُدْرَتِکَ عَلَى مِثْلِهَا، وَ احْتِجَاجاً بِهَا عَلَى شَکْلِهَا. وَ أَسْتَحْمِلُکَ مِنْ ذُنُوبِی مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ، وَ أَسْتَعِینُ بِکَ عَلَى مَا قَدْ فَدَحَنِی ثِقْلُهُ. فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَبْ لِنَفْسِی عَلَى ظُلْمِهَا نَفْسِی، وَ وَکِّلْ رَحْمَتَکَ بِاحْتِمَالِ إِصْرِی، فَکَمْ قَدْ لَحِقَتْ رَحْمَتُکَ بِالْمُسِیئِینَ، وَ کَمْ قَدْ شَمِلَ عَفْوُکَ الظَّالِمِینَ. فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنِی أُسْوَةَ مَنْ قَدْ أَنْهَضْتَهُ بِتَجَاوُزِکَ عَنْ مَصَارِعِ الْخَاطِئِینَ، وَ خَلَّصْتَهُ بِتَوْفِیقِکَ مِنْ وَرَطَاتِ الْمُجْرِمِینَ، فَأَصْبَحَ طَلِیقَ عَفْوِکَ مِنْ إِسَارِ سُخْطِکَ، وَ عَتِیقَ صُنْعِکَ مِنْ وَثَاقِ عَدْلِکَ. إِنَّکَ إِنْ تَفْعَلْ ذَلِکَ یَا إِلَهِی تَفْعَلْهُ بِمَنْ لَا یَجْحَدُ اسْتِحْقَاقَ عُقُوبَتِکَ، وَ لَا یُبَرِّئُ نَفْسَهُ مِنِ اسْتِیجَابِ نَقِمَتِکَ تَفْعَلْ ذَلِکَ یَا إِلَهِی بِمَنْ خَوْفُهُ مِنْکَ أَکْثَرُ مِنْ طَمَعِهِ فِیکَ، وَ بِمَنْ یَأْسُهُ مِنَ النَّجَاةِ أَوْکَدُ مِنْ رَجَائِهِ لِلْخَلَاصِ، لَا أَنْ یَکُونَ یَأْسُهُ قُنُوطاً، أَوْ أَنْ یَکُونَ طَمَعُهُ اغْتِرَاراً، بَلْ لِقِلَّةِ حَسَنَاتِهِ بَیْنَ سَیِّئَاتِهِ، وَ ضَعْفِ حُجَجِهِ فِی جَمِیعِ تَبِعَاتِهِ فَأَمَّا أَنْتَ یَا إِلَهِی فَأَهْلٌ أَنْ لَا یَغْتَرَّ بِکَ الصِّدِّیقُونَ، وَ لَا یَیْأَسَ مِنْکَ الْمُجْرِمُونَ، لِأَنَّکَ الرَّبُّ الْعَظِیمُ الَّذِی لَا یَمْنَعُ أَحَداً فَضْلَهُ، وَ لَا یَسْتَقْصِی مِنْ أَحَدٍ حَقَّهُ. تَعَالَى ذِکْرُکَ عَنِ الْمَذْکُورِینَ، وَ تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُکَ عَنِ الْمَنْسُوبِینَ، وَ فَشَتْ نِعْمَتُکَ فِی جَمِیعِ الْمَخْلُوقِینَ، فَلَکَ الْحَمْدُ عَلَى ذَلِکَ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ.

نیایش سى و نهم

.دعاى آن حضرت است در طلب عفو و رحمت.

بار خدایا،بر محمد و خاندان او درود بفرست و سورت شهوت مراچون به حرام نزدیک مى‏شوم بشکن و چنان کن که آزمند ارتکاب هیچ‏گناهى نشوم.بار خدایا مرا از آزردن هر مرد و زن مؤمن و هر مرد و زن‏مسلمان بازدار.

بار خدایا،هر بنده‏اى که درباره من مرتکب عملى شده که تو آن رانهى کرده‏اى،یا در آنچه تو منع فرموده‏اى پرده حرمت من دریده،و اینک‏که حق مرا ضایع کرده در گذشته،یا هنوز زنده است و حقى از من‏بر گردن اوست،او را در این ستمى که بر من روا داشته و اکنون‏گریبانگیر اوست بیامرز،و در حقى که از من تباه کرده عفو نماى.

بار خدایا،اگر در حق من خلافى به جاى آورده است،او را سرزنش‏مکن.اگر به سبب آزار من گناهى بر اوست،او را رسوا مساز.اى‏خداوند،این عفو و گذشت مرا و این صدقه‏اى را که به آنان ارزانى‏داشته‏ام پاک‏ترین صدقه بخشندگان و برتر از هر صله و عطیه‏اى قرار ده‏که براى تقرب جستن به تو ارزانى شده است.

آن سان که من از آنان در گذشته‏ام،تو نیز از من در گذر و آن سان که‏من در حق آنان دعاى خیر کرده‏ام تو نیز رحمت خود از من دریغ مدار،تاهم من و هم ایشان به برکت فضل و احسان تو به سعادت رسیم و رهایى‏یابیم.

بار خدایا،هر بنده‏اى از بندگانت که از من به او آسیبى رسیده یا ازمن آزارى دیده یا به سبب من ستمى بر او شده و من حقش را ضایع‏کرده‏ام یا مانع دادخواهى او شده‏ام،پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و به بزرگوارى و بخشندگى خویش از من خشنودش گردان و ازخزانه کرمت حقش ادا فرما.آنگاه مرا از کیفرى که به موجب حکم تومستوجب آنم در امان آر و از عقوبتى که به مقتضاى عدل توست‏رهایى بخش،زیرا که مرا نیروى تحمل خشم و انتقام تو نیست و تاب وتوان من غضب تو را بر نمى‏تابد،که اگر به مقتضاى استحقاق من جزایم‏دهى هلاکم ساخته‏اى و اگر جامه رحمت خود بر من نپوشانى تباهم‏کرده‏اى.

اى خداوند من،از تو چیزى را مى‏طلبم که عطاى آن از تو هیچ‏نکاهد و برگرفتن بارى را در خواست مى‏کنم که بر تو گران نمى‏آید.ازتو مى‏طلبم بخشایش نفسم را،نفسى که او را نیافریدى تا از خود،زیانى‏را دور سازى یا به سودى دست یابى،بلکه او را آفریده‏اى تا قدرت‏خویش در آفرینش چنان چیزها به اثبات رسانى و آن را دلیل توانایى‏خود بر خلقت همانندان آن قرار دهى.

بار خدایا،از تو مى‏خواهم که بار گناه من برگیرى،که سخت‏گرانبارم ساخته.از تو در تحمل بار گرانى که از پایم درآورده است یارى‏مى‏جویم.پس بر محمد و خاندان او درود بفرست و مرا که بر خود ستم‏کرده‏ام عفو کن و رحمت خود بر گمار تا سبکبارم سازد.چه بسا رحمت‏تو گنهکاران را رسد و چه بسا ستمکاران که مشمول عفو تو گردند.پس‏بر محمد و خاندان او درود بفرست و مرا سر دسته کسانى قرار ده که ازگناهانشان گذشته‏اى و از گودالى که خطاکاران در آن سرنگون شوندبیرون آورده‏اى و به توفیق خود از ورطه هلاکت مجرمان خلاصى‏داده‏اى،تا آزاد کرده عفو تو از بند اسارت سخط تو گشتند و رهایى یافته‏احسان تو از زندان عدالت تو شدند. اى خداى من،اگر با من چنین کنى،این لطف و رحمت در حق کسى‏کرده‏اى که خود منکر آن نیست که مستحق عقوبت توست،و خویشتن‏مبرا نمى‏داند که سزاوار خشم توست.

اى خداى من،اگر با من چنین کنى،این لطف و رحمت در حق کسى‏است که بیمش از تو از آزمندیش در رحمت تو بیش است و نومیدش ازرهایى،استوارتر از امیدش به رهایى است.نه چنان است که نومیدیش،نومیدى از رحمت تو باشد،یا امیدش از آن روست که مى‏خواهد خودرا به رحمت تو بفریبد،بلکه به سبب قلت حسنات اوست در برابر کثرت‏سیئاتش و ضعف حجت اوست در دادگاه داورى تو.اما تو اى خداى‏من،شایسته‏اى که صدیقان به رحمت تو مغرور نشوند و مجرمان ازرحمت تو نومید نگردند،که تو آن پروردگار بزرگ هستى که فضل خوداز کسى باز ندارى و در گرفتن حق خود از دیگران سخت نگیرى.

یاد تو از هر چه در یاد آید،برتر است و نام تو مقدس‏تر از آن است که‏مردمان بر خود نهند .نعمت تو در میان همه آفریدگانت پراکنده است.

فلک الحمد على ذلک یا رب العالمین.

(40)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا نُعِیَ إِلَیْهِ مَیِّتٌ، أَوْ ذَکَرَ الْمَوْتَ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اکْفِنَا طُولَ الْأَمَلِ، وَ قَصِّرْهُ عَنَّا بِصِدْقِ الْعَمَلِ حَتَّى لَا نُؤَمِّلَ اسْتِتْمَامَ سَاعَةٍ بَعْدَ سَاعَةٍ، وَ لَا اسْتِیفَاءَ یَوْمٍ بَعْدَ یَوْمٍ، وَ لَا اتِّصَالَ نَفَسٍ بِنَفَسٍ، وَ لَا لُحُوقَ قَدَمٍ بِقَدَمٍ وَ سَلِّمْنَا مِنْ غُرُورِهِ، وَ آمِنَّا مِنْ شُرُورِهِ، وَ انْصِبِ الْمَوْتَ بَیْنَ أَیْدِینَا نَصْباً، وَ لَا تَجْعَلْ ذِکْرَنَا لَهُ غِبّاً وَ اجْعَلْ لَنَا مِنْ صَالِحِ الْأَعْمَالِ عَمَلًا نَسْتَبْطِئُ مَعَهُ الْمَصِیرَ إِلَیْکَ، وَ نَحْرِصُ لَهُ عَلَى وَشْکِ اللَّحَاقِ بِکَ حَتَّى یَکُونَ الْمَوْتُ مَأْنَسَنَا الَّذِی نَأْنَسُ بِهِ، وَ مَأْلَفَنَا الَّذِی نَشْتَاقُ إِلَیْهِ، وَ حَامَّتَنَا الَّتِی نُحِبُّ الدُّنُوَّ مِنْهَا فَإِذَا أَوْرَدْتَهُ عَلَیْنَا وَ أَنْزَلْتَهُ بِنَا فَأَسْعِدْنَا بِهِ زَائِراً، وَ آنِسْنَا بِهِ قَادِماً، وَ لَا تُشْقِنَا بِضِیَافَتِهِ، وَ لَا تُخْزِنَا بِزِیَارَتِهِ، وَ اجْعَلْهُ بَاباً مِنْ أَبْوَابِ مَغْفِرَتِکَ، وَ مِفْتَاحاً مِنْ مَفَاتِیحِ رَحْمَتِکَ أَمِتْنَا مُهْتَدِینَ غَیْرَ ضَالِّینَ، طَائِعِینَ غَیْرَ مُسْتَکْرِهِینَ، تَائِبِینَ غَیْرَ عَاصِینَ وَ لَا مُصِرِّینَ، یَا ضَامِنَ جَزَاءِ الْمُحْسِنِینَ، وَ مُسْتَصْلِحَ عَمَلِ الْمُفْسِدِینَ.

نیایش چهلم

.دعاى آن حضرت است هنگامى که خبر مرگ کسى به او مى‏رسید یا خود مرگ را یاد مى‏کرد.

اى خداوند،بر محمد و خاندان او درود فرست و ما را از آرزوهاى‏دور و دراز در امان دار و به صدق عمل آرزوهاى ما تنگ میدان ساز،آن‏سان که ما را آرزوى آن نبود که به سر آوریم ساعتى را پس از ساعت‏دیگر و به پایان بریم روزى را پس از روز دیگر و بپیوندیم نفسى را به‏نفس دیگر و بر داریم گامى را از پى گام دیگر.

اى خداوند،ما را از فریب سراب آرزوها به سلامت دار و از شر وفساد آن ایمنى بخش و مرگ را در برابر ما بدار و روزى مباد که از یادمرگ غافل باشیم.

اى خداوند،در این جهان،آن چنان از عمل صالح بر خوردارمان‏فرماى که وعده دیدار تو را با همه نزدیکى‏اش دیر شماریم و آتش‏اشتیاق ما در پیوستن به تو در دل زبانه کشد،آن سان که مرگ سراى‏انس ما شود که بدان دل بربندیم و آشیانه الفت ما که به سوى آن‏پر بگشاییم و خویشاوند ما که نزدیک شدن به او را دوست بداریم.

چون مرگ را بر سر ما آورى و بر ما فرود آرى،ما را به چنان مهمانى‏نیکبخت گردان.و چون بیامد،آرامش جان ما بدو قرار ده.مهمان ما راسبب شوربختى ما مگردان و از دیدار او ما را به خوارى میفکن.او رادرى از درهاى آمرزش و کلیدى از کلیدهاى رحمت خویش قرار ده.

اى خداوندى که جزاى نیکوکاران را بر عهده گرفته‏اى،اى‏خداوندى که عمل مفسدان را به صلاح مى‏آورى،ما را در زمره هدایت‏یافتگان بمیران،نه گمراهان.چنان کن که مرگ را به پیشباز رویم،نه‏ناپسندش شمریم.چنان کن که در شمار ثابتان باشیم،نه در شمارعاصیان و نه در شمار اصرار کنندگان بر گناه.

(41)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی طَلَبِ السِّتْرِ وَ الْوِقَایَةِ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَفْرِشْنِی مِهَادَ کَرَامَتِکَ، وَ أَوْرِدْنِی مَشَارِعَ رَحْمَتِکَ، وَ أَحْلِلْنِی بُحْبُوحَةَ جَنَّتِکَ، وَ لَا تَسُمْنِی بِالرَّدِّ عَنْکَ، وَ لَا تَحْرِمْنِی بِالْخَیْبَةِ مِنْکَ. وَ لَا تُقَاصَّنِی بِمَا اجْتَرَحْتُ وَ لَا تُنَاقِشْنِی بِمَا اکْتَسَبْتُ، وَ لَا تُبْرِزْ مَکْتُومِی، وَ لَا تَکْشِفْ مَسْتُورِی، وَ لَا تَحْمِلْ عَلَى مِیزَانِ الْإِنْصَافِ عَمَلِی، وَ لَا تُعْلِنْ عَلَى عُیُونِ الْمَلَإِ خَبَرِی أَخْفِ عَنْهُمْ مَا یَکونُ نَشْرُهُ عَلَیَّ عَاراً، وَ اطْوِ عَنْهُمْ مَا یُلْحِقُنِی عِنْدَکَ شَنَاراً شَرِّفْ دَرَجَتِی بِرِضْوَانِکَ، وَ أَکْمِلْ کَرَامَتِی بِغُفْرَانِکَ، وَ انْظِمْنِی فِی أَصْحَابِ الْیَمِینِ، وَ وَجِّهْنِی فِی مَسَالِکِ الْآمِنِینَ، وَ اجْعَلْنِی فِی فَوْجِ الْفَائِزِینَ، وَ اعْمُرْ بِی مَجَالِسَ الصَّالِحِینَ، آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ.

نیایش چهل و یکم

.دعاى آن حضرت است در طلب پرده‏پوشى و نگهدارى از گناه.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و فرشهاى کرامت‏خویش براى من بگستران و مرا به آبشخور رحمت خود در آور و در درون‏بهشت جاى ده و از درگاهت مران که رنجیده شوم و از خود نومیدمگردان که محروم مانم.به آنچه مرتکب شده‏ام قصاص مکن.به آنچه‏کرده‏ام خرده مگیر.آنچه را نهان داشته‏ام آشکار منماى.از آنچه‏پوشیده داشته‏ام پرده بر مگیر.اعمال من به ترازوى عدالت مسنج.

کردارهاى پنهانى‏ام را در برابر مردم فاش مگوى.هر چه را افشاى آن‏مرا ننگین مى‏سازد از مردم پوشیده دار.هر چه را سبب رسوایى من نزدتو مى‏شود،از ایشان نهان کن.به خشنودى خود مقام و مرتبت من فرا برو به آمرزش خویش کرامت من به کمال رسان.مرا در زمره اصحاب‏الیمین در آور و به راه ایمنى یافتگان بران.مرا در شمار رستگاران قرارده.مجالس صالحان را به من آبادانى و رونق بخش.آمین رب العالمین.

(42)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ عِنْدَ خَتْمِ الْقُرْآنِ)

اللَّهُمَّ إِنَّکَ أَعَنْتَنِی عَلَى خَتْمِ کِتَابِکَ الَّذِی أَنْزَلْتَهُ نُوراً، وَ جَعَلْتَهُ مُهَیْمِناً عَلَى کُلِّ کِتَابٍ أَنْزَلْتَهُ، وَ فَضَّلْتَهُ عَلَى کُلِّ حَدِیثٍ قَصَصْتَهُ. وَ فُرْقَاناً فَرَقْتَ بِهِ بَیْنَ حَلَالِکَ وَ حَرَامِکَ، وَ قُرْآناً أَعْرَبْتَ بِهِ عَنْ شَرَائِعِ أَحْکَامِکَ وَ کِتَاباً فَصَّلْتَهُ لِعِبَادِکَ تَفْصِیلًا، وَ وَحْیاً أَنْزَلْتَهُ عَلَى نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ تَنْزِیلًا. وَ جَعَلْتَهُ نُوراً نَهْتَدِی مِنْ ظُلَمِ الضَّلَالَةِ وَ الْجَهَالَةِ بِاتِّبَاعِهِ، وَ شِفَاءً لِمَنْ أَنْصَتَ بِفَهَمِ التَّصْدِیقِ إِلَى اسْتِمَاعِهِ، وَ مِیزَانَ قِسْطٍ لَا یَحِیفُ عَنِ الْحَقِّ لِسَانُهُ، وَ نُورَ هُدًى لَا یَطْفَأُ عَنِ الشَّاهِدِینَ بُرْهَانُهُ، وَ عَلَمَ نَجَاةٍ لَا یَضِلُّ مَنْ أَمَّ قَصْدَ سُنَّتِهِ، وَ لا تَنَالُ أَیْدِی الْهَلَکَاتِ مَنْ تَعَلَّقَ بِعُرْوَةِ عِصْمَتِهِ. اللَّهُمَّ فَإِذْ أَفَدْتَنَا الْمَعُونَةَ عَلَى تِلَاوَتِهِ، وَ سَهَّلْتَ جَوَاسِیَ أَلْسِنَتِنَا بِحُسْنِ عِبَارَتِهِ، فَاجْعَلْنَا مِمَّنْ یَرْعَاهُ حَقَّ رِعَایَتِهِ، وَ یَدِینُ لَکَ بِاعْتِقَادِ التَّسْلِیمِ لِمُحْکَمِ آیَاتِهِ، وَ یَفْزَعُ إِلَى الْإِقْرَارِ بِمُتَشَابِهِهِ، وَ مُوضَحَاتِ بَیِّنَاتِهِ. اللَّهُمَّ إِنَّکَ أَنْزَلْتَهُ عَلَى نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مُجْمَلًا، وَ أَلْهَمْتَهُ عِلْمَ عَجَائِبِهِ مُکَمَّلًا، وَ وَرَّثْتَنَا عِلْمَهُ مُفَسَّراً، وَ فَضَّلْتَنَا عَلَى مَنْ جَهِلَ عِلْمَهُ، وَ قَوَّیْتَنَا عَلَیْهِ لِتَرْفَعَنَا فَوْقَ مَنْ لَمْ یُطِقْ حَمْلَهُ. اللَّهُمَّ فَکَمَا جَعَلْتَ قُلُوبَنَا لَهُ حَمَلَةً، وَ عَرَّفْتَنَا بِرَحْمَتِکَ شَرَفَهُ وَ فَضْلَهُ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ الْخَطِیبِ بِهِ، وَ عَلَى آلِهِ الْخُزَّانِ لَهُ، وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ یَعْتَرِفُ بِأَنَّهُ مِنْ عِنْدِکَ حَتَّى لَا یُعَارِضَنَا الشَّکُّ فِی تَصْدِیقِهِ، وَ لَا یَخْتَلِجَنَا الزَّیْغُ عَنْ قَصْدِ طَرِیقِهِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ یَعْتَصِمُ بِحَبْلِهِ، وَ یَأْوِی مِنَ الْمُتَشَابِهَاتِ إِلَى حِرْزِ مَعْقِلِهِ، وَ یَسْکُنُ فِی ظِلِّ جَنَاحِهِ، وَ یَهْتَدِی بِضَوْءِ صَبَاحِهِ، وَ یَقْتَدِی بِتَبَلُّجِ أَسْفَارِهِ، وَ یَسْتَصْبِحُ بِمِصْبَاحِهِ، وَ لَا یَلْتَمِسُ الْهُدَى فِی غَیْرِهِ. اللَّهُمَّ وَ کَمَا نَصَبْتَ بِهِ مُحَمَّداً عَلَماً لِلدَّلَالَةِ عَلَیْکَ، وَ أَنْهَجْتَ بِآلِهِ سُبُلَ الرِّضَا إِلَیْکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلِ الْقُرْآنَ وَسِیلَةً لَنَا إِلَى أَشْرَفِ مَنَازِلِ الْکَرَامَةِ، وَ سُلَّماً نَعْرُجُ فِیهِ إِلَى مَحَلِّ السَّلَامَةِ، وَ سَبَباً نُجْزَى بِهِ النَّجَاةَ فِی عَرْصَةِ الْقِیَامَةِ، وَ ذَرِیعَةً نَقْدَمُ بِهَا عَلَى نَعِیمِ دَارِ الْمُقَامَةِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ احْطُطْ بِالْقُرْآنِ عَنَّا ثِقْلَ الْأَوْزَارِ، وَ هَبْ لَنَا حُسْنَ شَمَائِلِ الْأَبْرَارِ، وَ اقْفُ بِنَا آثَارَ الَّذِینَ قَامُوا لَکَ بِهِ آنَاءَ اللَّیْلِ وَ أَطْرَافَ النَّهَارِ حَتَّى تُطَهِّرَنَا مِنْ کُلِّ دَنَسٍ بِتَطْهِیرِهِ، وَ تَقْفُوَ بِنَا آثَارَ الَّذِینَ اسْتَضَاءُوا بِنُورِهِ، وَ لَمْ یُلْهِهِمُ الْأَمَلُ عَنِ الْعَمَلِ فَیَقْطَعَهُمْ بِخُدَعِ غُرُورِهِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلِ الْقُرْآنَ لَنَا فِی ظُلَمِ اللَّیَالِی مُونِساً، وَ مِنْ نَزَغَاتِ الشَّیْطَانِ وَ خَطَرَاتِ الْوَسَاوِسِ حَارِساً، وَ لِأَقْدَامِنَا عَنْ نَقْلِهَا إِلَى الْمَعَاصِی حَابِساً، وَ لِأَلْسِنَتِنَا عَنِ الْخَوْضِ فِی الْبَاطِلِ مِنْ غَیْرِ مَا آفَةٍ مُخْرِساً، وَ لِجَوَارِحِنَا عَنِ اقْتِرَافِ الْآثَامِ زَاجِراً، وَ لِمَا طَوَتِ الْغَفْلَةُ عَنَّا مِنْ تَصَفُّحِ الِاعْتِبَارِ نَاشِراً، حَتَّى تُوصِلَ إِلَى قُلُوبِنَا فَهْمَ عَجَائِبِهِ، وَ زَوَاجِرَ أَمْثَالِهِ الَّتِی ضَعُفَتِ الْجِبَالُ الرَّوَاسِی عَلَى صَلَابَتِهَا عَنِ احْتِمَالِهِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَدِمْ بِالْقُرْآنِ صَلَاحَ ظَاهِرِنَا، وَ احْجُبْ بِهِ خَطَرَاتِ الْوَسَاوِسِ عَنْ صِحَّةِ ضَمَائِرِنَا، وَ اغْسِلْ بِهِ دَرَنَ قُلُوبِنَا وَ عَلَائِقَ أَوْزَارِنَا، وَ اجْمَعْ بِهِ مُنْتَشَرَ أُمُورِنَا، وَ أَرْوِ بِهِ فِی مَوْقِفِ الْعَرْضِ عَلَیْکَ ظَمَأَ هَوَاجِرِنَا، وَ اکْسُنَا بِهِ حُلَلَ الْأَمَانِ یَوْمَ الْفَزَعِ الْأَکْبَرِ فِی نُشُورِنَا. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْبُرْ بِالْقُرْآنِ خَلَّتَنَا مِنْ عَدَمِ الْإِمْلَاقِ، وَ سُقْ إِلَیْنَا بِهِ رَغَدَ الْعَیْشِ وَ خِصْبَ سَعَةِ الْأَرْزَاقِ، وَ جَنِّبْنَا بِهِ الضَّرَائِبَ الْمَذْمُومَةَ وَ مَدَانِیَ الْأَخْلَاقِ، وَ اعْصِمْنَا بِهِ مِنْ هُوَّةِ الْکُفْرِ وَ دَوَاعِی النِّفَاقِ حَتَّى یَکُونَ لَنَا فِی الْقِیَامَةِ إِلَى رِضْوَانِکَ وَ جِنَانِکَ قَائِداً، وَ لَنَا فِی الدُّنْیَا عَنْ سُخْطِکَ وَ تَعَدِّی حُدُودِکَ ذَائِداً، وَ لِمَا عِنْدَکَ بِتَحْلِیلِ حَلَالِهِ وَ تَحْرِیمِ حَرَامِهِ شَاهِداً. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَوِّنْ بِالْقُرْآنِ عِنْدَ الْمَوْتِ عَلَى أَنْفُسِنَا کَرْبَ السِّیَاقِ، وَ جَهْدَ الْأَنِینِ، وَ تَرَادُفَ الْحَشَارِجِ إِذَا بَلَغَتِ النُّفُوسُ التَّرَاقِیَ، وَ قِیلَ مَنْ رَاقٍ وَ تَجَلَّى مَلَکُ الْمَوْتِ لِقَبْضِهَا مِنْ حُجُبِ الْغُیُوبِ، وَ رَمَاهَا عَنْ قَوْسِ الْمَنَایَا بِأَسْهُمِ وَحْشَةِ الْفِرَاقِ، وَ دَافَ لَهَا مِنْ ذُعَافِ الْمَوْتِ کَأْساً مَسْمُومَةَ الْمَذَاقِ، وَ دَنَا مِنَّا إِلَى الْآخِرَةِ رَحِیلٌ وَ انْطِلَاقٌ، وَ صَارَتِ الْأَعْمَالُ قَلَائِدَ فِی الْأَعْنَاقِ، وَ کَانَتِ الْقُبُورُ هِیَ الْمَأْوَى إِلَى مِیقَاتِ یَوْمِ التَّلَاقِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ بَارِکْ لَنَا فِی حُلُولِ دَارِ الْبِلَى، وَ طُولِ الْمُقَامَةِ بَیْنَ أَطْبَاقِ الثَّرَى، وَ اجْعَلِ الْقُبُورَ بَعْدَ فِرَاقِ الدُّنْیَا خَیْرَ مَنَازِلِنَا، وَ افْسَحْ لَنَا بِرَحْمَتِکَ فِی ضِیقِ مَلَاحِدِنَا، وَ لَا تَفْضَحْنَا فِی حَاضِرِی الْقِیَامَةِ بِمُوبِقَاتِ آثَامِنَا. وَ ارْحَمْ بِالْقُرْآنِ فِی مَوْقِفِ الْعَرْضِ عَلَیْکَ ذُلَّ مَقَامِنَا، وَ ثَبِّتْ بِهِ عِنْدَ اضْطِرَابِ جِسْرِ جَهَنَّمَ یَوْمَ الْمَجَازِ عَلَیْهَا زَلَلَ أَقْدَامِنَا، وَ نَوِّرْ بِهِ قَبْلَ الْبَعْثِ سُدَفَ قُبُورِنَا، وَ نَجِّنَا بِهِ مِنْ کُلِّ کَرْبٍ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ شَدَائِدِ أَهْوَالِ یَوْمِ الطَّامَّةِ وَ بَیِّضْ وُجُوهَنَا یَوْمَ تَسْوَدُّ وُجُوهُ الظَّلَمَةِ فِی یَوْمِ الْحَسْرَةِ وَ النَّدَامَةِ، وَ اجْعَلْ لَنَا فِی صُدُورِ الْمُؤْمِنِینَ وُدّاً، وَ لَا تَجْعَلِ الْحَیَاةَ عَلَیْنَا نَکَداً. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ کَمَا بَلَّغَ رِسَالَتَکَ، وَ صَدَعَ بِأَمْرِکَ، وَ نَصَحَ لِعِبَادِکَ. اللَّهُمَّ اجْعَلْ نَبِیَّنَا صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَى آلِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَقْرَبَ الْنَّبِیِّینَ مِنْکَ مَجْلِساً، وَ أَمْکَنَهُمْ مِنْکَ شَفَاعَةً، وَ أَجَلَّهُمْ عِنْدَکَ قَدْراً، وَ أَوْجَهَهُمْ عِنْدَکَ جَاهاً. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ شَرِّفْ بُنْیَانَهُ، وَ عَظِّمْ بُرْهَانَهُ، وَ ثَقِّلْ مِیزَانَهُ، وَ تَقَبَّلْ شَفَاعَتَهُ، وَ قَرِّبْ وَسِیلَتَهُ، وَ بَیِّضْ وَجْهَهُ، وَ أَتِمَّ نُورَهُ، وَ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ وَ أَحْیِنَا عَلَى سُنَّتِهِ، وَ تَوَفَّنَا عَلَى مِلَّتِهِ وَ خُذْ بِنَا مِنْهَاجَهُ، وَ اسْلُکْ بِنَا سَبِیلَهُ، وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَهْلِ طَاعَتِهِ، وَ احْشُرْنَا فِی زُمْرَتِهِ، وَ أَوْرِدْنَا حَوْضَهُ، وَ اسْقِنَا بِکَأْسِهِ وَ صَلِّ اللَّهُمَّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، صَلَاةً تُبَلِّغُهُ بِهَا أَفْضَلَ مَا یَأْمُلُ مِنْ خَیْرِکَ وَ فَضْلِکَ وَ کَرَامَتِکَ، إِنَّکَ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ، وَ فَضْلٍ کَرِیمٍ. اللَّهُمَّ اجْزِهِ بِمَا بَلَّغَ مِنْ رِسَالَاتِکَ، وَ أَدَّى مِنْ آیَاتِکَ، وَ نَصَحَ لِعِبَادِکَ، وَ جَاهَدَ فِی سَبِیلِکَ، أَفْضَلَ مَا جَزَیْتَ أَحَداً مِنْ مَلَائِکَتِکَ الْمُقَرَّبِینَ، وَ أَنْبِیَائِکَ الْمُرْسَلِینَ الْمُصْطَفَیْنَ، وَ السَّلَامُ عَلَیْهِ وَ عَلَى آلِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ.

نیایش چهل و دوم

.دعاى آن حضرت است پس از ختم قرآن.

اى خداوند،تو مرا یارى دادى که کتاب تو را از آغاز تا انجام تلاوت‏کنم،کتابى که آن را همانند نورى نازل کرده‏اى و بر هر کتاب که زین‏پیش نازل کرده‏اى گواهش ساخته‏اى و بر هر سخن که گفته‏اى‏برتریش نهاده‏اى.

فرقانى است که بدو حلالت را و حرامت را از هم جدا کرده‏اى.

قرآنى است که بدو شرایع و احکام خویش آشکار ساخته‏اى.کتابى‏است که در او براى بندگان هر چیز را واضح و روشن بیان کرده‏اى.

وحیى است که بر پیامبرت محمدـصلواتک علیه و آلهـنازل‏کرده‏اى.

بار خدایا،قرآن را نورى قرار داده‏اى که در پرتو آن از تاریکیهاى‏گمراهى و نادانى برهیم،و شفایى براى هر که از سر تصدیق بر آن گوش‏نهد،و ترازوى عدلى که زبانه‏اش از حق منحرف نشود،و چراغ هدایتى‏که فروغ برهانش را خاموشى نیست،و رایت نجاتى که هر که قدم درپى‏اش نهاد و آیین او پیشه ساخت گمراه نگردد و آن که چنگ در دست‏آویز عصمتش زد دست هلاکت بدو نرسد.

اى خداوند،همچنان که ما را به تلاوت قرآن یارى دادى و به عبارات‏نیکویش خشونت از زبان ما بر گرفتى،اینک ما را از کسانى قرار ده که‏در نگهداشت و حراست او آن سان که در خور اوست سعى مى‏ورزند و بااعتقاد به تسلیم در برابر آیات محکماتش،تو را عبادت مى‏کنند ودر برابر متشابهات و دلایل واضحاتش از سر تسلیم اقرار مى‏نمایند.

بار خدایا،تو این قرآن را بى‏هیچ شرح و تفسیرى،بر پیامبرت‏محمد صلى الله علیه و آله فرستادى و علم به شگفتیهایش را سراسر به‏او الهام فرمودى،و علم تفسیر آن را به ما به میراث دادى و ما را بر آن کس‏که از علم قرآنش بهره‏اى نبود برترى نهادى و ما را به شناخت قرآن‏توانایى بخشیدى،تا بر کسانى که یاراى حمل آن ندارند شرف وبرترى دهى.

بار خدایا،همچنان که دلهاى ما را حاملان قرآن ساختى و به رحمت‏خود شرف و فضیلت آن به ما شناساندى،بر محمد(ص)که خطیب‏قرآن است و خاندان او که خازنان علم قرآنند،درود بفرست و ما رادر زمره کسانى قرار ده که از سر صدق معترفند که قرآن از نزد تو نازل‏شده،تا هیچ شک و تردید،با یقین ما معارضه نکند و چون قدم به راه‏راست قرآن نهادیم هیچ چیز ما را در راه نلغزاند.

بار خدایا،بر محمد و خاندان او درود بفرست و ما را در زمره کسانى‏قرار ده که در ریسمان قرآن چنگ مى‏زنند و چون در شناخت حق ازباطل وامانند به دژ استوار او پناه مى‏جویند و در سایه گسترده بالهایش‏مى‏آرامند و در پرتو صبح تابناکش راه خویش مى‏یابند و آن مشعل‏فروزان را فرا راه خود مى‏دارند و چراغ معرفت خویش از چراغ اومى‏افروزند و جز او از کس هدایت نمى‏آموزند. اى خداوند،همچنان که محمد را قرآن دادى و او را چون علمى‏بر افراشتى تا راهنماى خلق به سوى تو باشد و به راهنمایى آل محمدراههاى خشنودى خویش آشکار ساختى،پس بر محمد و خاندان اودرود بفرست و قرآن را براى ما وسیله‏اى ساز که بدان بر شریف‏ترین‏منازل کرامت فرارویم،و نردبانى که بدان به جایگاه امن و سلامت‏عروج کنیم،و سببى که بدان رهایى در عرصه رستاخیز را پاداش یابیم ودست افزارى که بدان از نعیم دار المقام بهشت تمتع جوییم .

بار خدایا،بر محمد و خاندان او درود بفرست و به یمن قرآن بارسنگینى گناهان از دوش ما بردار و صفات و خصال نیکانمان ارزانى دارو به راه آنان بر که در همه حال،شب هنگام و بامداد و شامگاه،براى‏رضاى تو قرآن مى‏خوانند و به کارش مى‏بندند،تا به آب رحمتش ما رااز هر آلودگى پاکیزه سازى و راه کسانى فرا پیشمان گذارى که از نورقرآن روشنایى جسته‏اند و آرزوها و خواهشهاى نفسانى از کارشان‏باز نداشت تا به خدعه و فریب تباهشان سازد.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و قرآن را در تاریکى‏شب مونس ما گردان و در برابر کششها و گرایشهاى شیطان و خاطرات‏وسوسه انگیز،نگهبان ما قرار ده.و چنان کن که قرآن پایهاى ما را ازسپردن راه معاصى باز دارد و زبان را از گفتن سخن باطلـبى‏هیچ آفتى‏که زبان را رسیده باشدـلال گرداند،و اعضا و جوارح ما را از ارتکاب‏گناهان مانع آید و طومار عبرتها را که به دست غفلت پیچیده شده پیش‏روى ما بگشاید،تا عجایب قرآن و مثلها و قصه‏هاى هشدار دهنده آن‏که کوههاى سخت از تحمل آن ناتوانندـبه دلهاى ما راه یابد.

بار خدایا،بر محمد و خاندان او درود بفرست و به قرآن آراستگى‏ظاهر ما را دوام بخش و تطاول خاطره‏هاى وسوسه‏انگیز از صفاى‏ضمایر ما دور بدار و آلودگى از دلهاى ما بزداى و پیوند دل ما از گناهان بگسل و پریشانیهاى ما به سامان آور و چون در گرماى طاقت سوزقیامت بازخواست را به پیشگاه تو مى‏ایستیم،تشنگى ما تسکین ده و درروز رستاخیزـروز وحشت بزرگـبر پیکر ما جامه ایمنى بپوش.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و به یمن قرآن،بینوایى ما را به بى‏نیازى جبران نماى و زندگى خوش و فراوانى نعمت ووسعت رزق به ما عطا کن و ما را از صفات ناپسند و خصال نکوهیده دوردار و از فرو غلتیدن به گودال کفر و آنچه موجب نفاق است در امان دار،تا در قیامت رهنماى ما به سوى خشنودى و بهشت تو باشد و ما را در دنیااز سخط تو و تجاوز از حدود تو حفظ کند و احکام حلال و حرام تو راگواه باشد.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و چون مرگ فرا رسد،به مدد قرآن بر ما آسان کن اندوه جان کندن را و رنج نالیدن را و به تنگناافتادن نفسها را به هنگامى که جان به گلوگاه مى‏رسد و در آن حال یکى‏گوید:آیا افسون کننده‏اى نیست؟#(1) در این حال فرشته مرگ براى‏گرفتن جان،از درون پرده‏هاى غیب آشکار شود و از کمان مرگ‏تیرهاى وحشت فراق به سوى او بگشاید و برایش جامى از زهر قتال‏مرگ بیامرزد و زمان رحیل و رخت بر بستن به سراى آخرت نزدیک شودو اعمال چونان قلاده‏هایى‏#(2) بر گردنها افتد و از آن پس تا روز رستاخیزگورها مأواى ما شود.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و ورود ما را به آن‏سراى کهنه و درنگ دراز ما را میان طبقات خاک سرد بر ما مبارک گردان.

پس از بیرون شدن ما از دنیا،گورهاى ما را بهترین منازل ما گردان و به‏فضل و رحمت خویش گورهاى تنگ ما فراخ ساز و ما را در میان انبوه‏مردم که در عرصات گرد مى‏آیند،به کیفر گناهان تباه کننده‏مان رسوامساز.

اى خداوند،در آن هنگام که در پیشگاه تو به صف ایستاده‏ایم،به‏برکت قرآن برخوارى و بیچارگى ما رحمت آور و به هنگام گذشتن ازپل لرزان جهنم ما را به قرآن ثبات بخش که پاهایمان نلغزد .اى خداوند،زان پیش که از گورمان بر انگیزى،ظلمت گورهاى ما به قرآن روشنى‏بخش و از اندوه روز حساب و لحظات هول انگیز قیامت رهایى ده.

اى خداوند،در آن روز حسرت و ندامت که ستمکاران سیاه رویند،ما را سپید روى گردان و دوستى ما در دلهاى مؤمنان انداز و زندگى ما برما دشوار مگردان.

بار خدایا،درود بفرست بر محمد بنده خود و پیامبر خود،به پاس‏آنکه پیام تو به مردم رسانید و فرمان تو به آواز بلند در گوش خلق کشیدو بندگانت را اندرزهاى نیکو داد.

اى خداوند،چنان کن که نشستنگه پیامبر ما،صلوات الله علیه و على‏آله،در روز حشر از همه پیامبران نزدیک‏تر به تو باشد و شفاعتش از همه‏پذیرفته‏تر و منزلتش در نزد تو از همه فراتر و جاه و حشمتش از همه‏افزون‏تر باشد.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و بناى دین او از همه‏دینها افراشته‏تر دار و برهان او عظیم‏تر گردان و ترازوى حسنات اوسنگین‏تر نماى و شفاعتش بپذیر و مقرب خود گردان و روسپیدش‏فرماى و نورش به کمال رسان و درجتش فرا بر و ما را بر سنت او زنده‏بدار و بر دین او بمیران و در راه او سیر ده و بر طریقه او روانه دار وفرمانبردار او گردان و به گروه او در آور و بر سر حوض او بر و از جام اوسیراب نماى. درود بفرست اى خداى من بر محمد و خاندان او،درودى که به‏برکت آن او را به برترین مایه از خیر و فضل و کرامت که امید مى‏داردبرسانى،که عرصه رحمت تو بس پهناور است و تویى آن خداى‏بخشنده کریم.

بار خدایا،محمد را به پاداش رسانیدن پیامهاى تو و عرضه آیات توو اندرز دادنش به بندگان تو و جهاد در راه تو،جزاى خیر ده،جزایى برتراز هر جزایى که ملائکه مقرب و پیامبران مرسل و برگزیده خود راداده‏اى.و السلام علیه و على آله الطیبین الطاهرین و رحمة الله وبرکاته .

1.سوره 75/آیه 26 و 27

2.سوره 17/آیه 13

(43)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا نَظَرَ إِلَى الْهِلَالِ)

أَیُّهَا الْخَلْقُ الْمُطِیعُ، الدَّائِبُ السَّرِیعُ، الْمُتَرَدِّدُ فِی مَنَازِلِ التَّقْدِیرِ، الْمُتَصَرِّفُ فِی فَلَکِ التَّدْبِیرِ. آمَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِکَ الظُّلَمَ، وَ أَوْضَحَ بِکَ الْبُهَمَ، وَ جَعَلَکَ آیَةً مِنْ آیَاتِ مُلْکِهِ، وَ عَلَامَةً مِنْ عَلَامَاتِ سُلْطَانِهِ، وَ امْتَهَنَکَ بِالزِّیَادَةِ وَ النُّقْصَانِ، وَ الطُّلُوعِ وَ الْأُفُولِ، وَ الْإِنَارَةِ وَ الْکُسُوفِ، فِی کُلِّ ذَلِکَ أَنْتَ لَهُ مُطِیعٌ، وَ إِلَى إِرَادَتِهِ سَرِیعٌ سُبْحَانَهُ مَا أَعْجَبَ مَا دَبَّرَ فِی أَمْرِکَ وَ أَلْطَفَ مَا صَنَعَ فِی شَأْنِکَ جَعَلَکَ مِفْتَاحَ شَهْرٍ حَادِثٍ لِأَمْرٍ حَادِثٍ فَأَسْأَلُ اللَّهَ رَبِّی وَ رَبَّکَ، وَ خَالِقِی وَ خَالِقَکَ، وَ مُقَدِّرِی وَ مُقَدِّرَکَ، وَ مُصَوِّرِی وَ مُصَوِّرَکَ أَنْ یُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَنْ یَجْعَلَکَ هِلَالَ بَرَکَةٍ لَا تَمْحَقُهَا الْأَیَّامُ، وَ طَهَارَةٍ لَا تُدَنِّسُهَا الْآثَامُ هِلَالَ أَمْنٍ مِنَ الْآفَاتِ، وَ سَلَامَةٍ مِنَ السَّیِّئَاتِ، هِلَالَ سَعْدٍ لَا نَحْسَ فِیهِ، وَ یُمْنٍ لَا نَکَدَ مَعَهُ، وَ یُسْرٍ لَا یُمَازِجُهُ عُسْرٌ، وَ خَیْرٍ لَا یَشُوبُهُ شَرٌّ، هِلَالَ أَمْنٍ وَ إِیمَانٍ وَ نِعْمَةٍ وَ إِحْسَانٍ وَ سَلَامَةٍ وَ إِسْلَامٍ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَى مَنْ طَلَعَ عَلَیْهِ، وَ أَزْکَى مَنْ نَظَرَ إِلَیْهِ، وَ أَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ فِیهِ، وَ وَفِّقْنَا فِیهِ لِلتَّوْبَةِ، وَ اعْصِمْنَا فِیهِ مِنَ الْحَوْبَةِ، وَ احْفَظْنَا فِیهِ مِنْ مُبَاشَرَةِ مَعْصِیَتِکَ وَ أَوْزِعْنَا فِیهِ شُکْرَ نِعْمَتِکَ، وَ أَلْبِسْنَا فِیهِ جُنَنَ الْعَافِیَةِ، وَ أَتْمِمْ عَلَیْنَا بِاسْتِکْمَالِ طَاعَتِکَ فِیهِ الْمِنَّةَ، إِنَّکَ الْمَنَّانُ الْحَمِیدُ، وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ.

نیایش چهل و سوم

.دعاى آن حضرت است به هنگام دیدن هلال ماه نو.

اى موجود فرمانبردار،اى کوشنده گرمپوى،اى آینده و رونده درمنازلى که خداوندت مقرر داشته،اى کارگزار خداوندى بر سپهر،ایمان‏آوردم به آن خداوندى که تاریکیها را به فروغ تو روشن ساخت‏و سایه‏هاى مبهم را به پرتو تو پدیدار کرد و تو را آیتى از آیات عرصه‏فرمانروایى و نشانى از نشانه‏هاى قدرت خویش گردانید و به افزودن وکاستن و بر آمدن و فرو شدن و درخشندگى و تیرگى،در فرمان خود گرفت‏و در همه این احوال مطیع فرمان او بوده‏اى و شتابان به اراده او در تکاپو.

منزه است ذات پروردگار،شگفتا که در کار تو چه تدبیرها کرده و درآفرینشت چه لطافتها به کار داشته.تو را کلید ماه نو قرار داد که در آن‏کارهاى نو خواهد بود.

پس،از آن خداوند که پروردگار من است و پروردگار تو،آفریننده‏من است و آفریننده تو،تقدیر کننده سرنوشت من است و تقدیر کننده‏سرنوشت تو،صورتگر نقش من است و صورتگر نقش تو،مى‏خواهم‏که بر محمد و خاندانش درود بفرستد و تو را هلال برکت گرداند،برکتى که با گذشت روزگار از میان نرود.تو را هلال پاکى و پاکیزگى‏سازد،آن پاکى که لوث گناهانش نیالاید.تو را هلال ایمنى از آفات وسلامت از سیئات گرداند،هلال نیکبختى که در آن شور بختى وبد اخترى راه نیابد،هلال فرخندگى که در آن از رنج و بلا نشانى نباشد،هلال آسودگى که از محنت بر کنار بود،هلال نیکى که بدى با آن نیامیزد،هلال ایمنى و ایمان و نعمت و احسان و سلامت و اسلام .

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و ما را در شمارخشنودترین کسان قرار ده که این هلال بر آنان طلوع مى‏کند ومنزه‏ترین کسان که به این هلال نگریسته‏اند و نیکبخت‏ترین کسان که‏در این ماه تو را مى‏پرستند،ما را در این ماه توفیق توبه عنایت کن و ازگناه در امان دار و از ارتکاب معاصى خود حفظ فرماى.

اى خداوند،ما را در این ماه به سپاس نعمت خود برگمار و جامه‏عافیت بر ما بپوشان و تا نعمت خویش بر ما تمام کنى ما را بر آن دار که درطاعت تو به حد کمال بکوشیم،که تو بخشنده نعمتهایى و تو ستوده‏اى.

و درود خدا بر محمد و خاندان طیبین و طاهرین او.

(44)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَمَضَانَ)

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِحَمْدِهِ، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَکُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاکِرِینَ، وَ لِیَجْزِیَنَا عَلَى ذَلِکَ جَزَاءَ الْمُحْسِنِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی حَبَانَا بِدِینِهِ، وَ اخْتَصَّنَا بِمِلَّتِهِ، وَ سَبَّلَنَا فِی سُبُلِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُکَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ، حَمْداً یَتَقَبَّلُهُ مِنَّا، وَ یَرْضَى بِهِ عَنَّا وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَ مِنْ تِلْکَ السُّبُلِ شَهْرَهُ شَهْرَ رَمَضَانَ، شَهْرَ الصِّیَامِ، وَ شَهْرَ الْإِسْلَامِ، وَ شَهْرَ الطَّهُورِ، وَ شَهْرَ التَّمْحِیصِ، وَ شَهْرَ الْقِیَامِ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ، هُدًى لِلنَّاسِ، وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَأَبَانَ فَضِیلَتَهُ عَلَى سَائِرِ الشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ، فَحَرَّمَ فِیهِ مَا أَحَلَّ فِی غَیْرِهِ إِعْظَاماً، وَ حَجَرَ فِیهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ إِکْرَاماً، وَ جَعَلَ لَهُ وَقْتاً بَیِّناً لَا یُجِیزُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ یُقَدَّمَ قَبْلَهُ، وَ لَا یَقْبَلُ أَنْ یُؤَخَّرَ عَنْهُ. ثُمَّ فَضَّلَ لَیْلَةً وَاحِدَةً مِنْ لَیَالِیهِ عَلَى لَیَالِی أَلْفِ شَهْرٍ، وَ سَمَّاهَا لَیْلَةَ الْقَدْرِ، تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ، دَائِمُ الْبَرَکَةِ إِلَى طُلُوعِ الْفَجْرِ عَلَى مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ بِمَا أَحْکَمَ مِنْ قَضَائِهِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ، وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِیهِ، وَ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ بِکَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِیکَ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِیهِ بِمَا یُرْضِیکَ حَتَّى لَا نُصْغِیَ بِأَسْمَاعِنَا إِلَى لَغْوٍ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَى لَهْوٍ وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَیْدِیَنَا إِلَى مَحْظُورٍ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ، وَ حَتَّى لَا تَعِیَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ، وَ لَا نَتَکَلَّفَ إِلَّا مَا یُدْنِی مِنْ ثَوَابِکَ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِی یَقِی مِنْ عِقَابِکَ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِکَ کُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِینَ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِینَ، لَا نُشْرِکُ فِیهِ أَحَداً دُونَکَ، وَ لَا نَبْتَغِی فِیهِ مُرَاداً سِوَاکَ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ قِفْنَا فِیهِ عَلَى مَوَاقِیتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِی حَدَّدْتَ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِی فَرَضْتَ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِی وَظَّفْتَ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِی وَقَّتَّ وَ أَنْزِلْنَا فِیهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِیبِینَ لِمَنَازِلِهَا، الْحَافِظِینَ لِأَرْکَانِهَا، الْمُؤَدِّینَ لَهَا فِی أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُکَ وَ رَسُولُکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِی رُکُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِیعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ، وَ أَبْیَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ. وَ وَفِّقْنَا فِیهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِیرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِیَّةِ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّکَوَاتِ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِیَ فِیکَ وَ لَکَ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِی لَا نُوَالِیهِ، وَ الْحِزْبُ الَّذِی لَا نُصَافِیهِ. وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَیْکَ فِیهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاکِیَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ، وَ تَعْصِمُنَا فِیهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ مِنَ الْعُیُوبِ، حَتَّى لَا یُورِدَ عَلَیْکَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِکَتِکَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَکَ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَیْکَ. اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ هَذَا الشَّهْرِ، وَ بِحَقِّ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ فِیهِ مِنِ ابْتِدَائِهِ إِلَى وَقْتِ فَنَائِهِ مِنْ مَلَکٍ قَرَّبْتَهُ، أَوْ نَبِیٍّ أَرْسَلْتَهُ، أَوْ عَبْدٍ صَالِحٍ اخْتَصَصْتَهُ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَهِّلْنَا فِیهِ لِمَا وَعَدْتَ أَوْلِیَاءَکَ مِنْ کَرَامَتِکَ، وَ أَوْجِبْ لَنَا فِیهِ مَا أَوْجَبْتَ لِأَهْلِ الْمُبَالَغَةِ فِی طَاعَتِکَ، وَ اجْعَلْنَا فِی نَظْمِ مَنِ اسْتَحَقَّ الرَّفِیعَ الْأَعْلَى بِرَحْمَتِکَ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِی تَوْحِیدِکَ، وَ الْتَّقْصِیرَ فِی تَمْجِیدِکَ، وَ الشَّکَّ فِی دِینِکَ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِیلِکَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِکَ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّکَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ إِذَا کَانَ لَکَ فِی کُلِّ لَیْلَةٍ مِنْ لَیَالِی شَهْرِنَا هَذَا رِقَابٌ یُعْتِقُهَا عَفْوُکَ، أَوْ یَهَبُهَا صَفْحُکَ فَاجْعَلْ رِقَابَنَا مِنْ تِلْکَ الرِّقَابِ، وَ اجْعَلْنَا لِشَهْرِنَا مِنْ خَیْرِ أَهْلٍ وَ أَصْحَابٍ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ امْحَقْ ذُنُوبَنَا مَعَ امِّحَاقِ هِلَالِهِ، وَ اسْلَخْ عَنَّا تَبِعَاتِنَا مَعَ انْسِلَاخِ أَیَّامِهِ حَتَّى یَنْقَضِیَ عَنَّا وَ قَدْ صَفَّیْتَنَا فِیهِ مِنَ الْخَطِیئَاتِ، وَ أَخْلَصْتَنَا فِیهِ مِنَ السَّیِّئَاتِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ إِنْ مِلْنَا فِیهِ فَعَدِّلْنَا، وَ إِنْ زُغْنَا فِیهِ فَقَوِّمْنَا، وَ إِنِ اشْتَمَلَ عَلَیْنَا عَدُوُّکَ الشَّیْطَانُ فَاسْتَنْقِذْنَا مِنْهُ. اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِیَّاکَ، وَ زَیِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَکَ، وَ أَعِنَّا فِی نَهَارِهِ عَلَى صِیَامِهِ، وَ فِی لَیْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَیْکَ، وَ الْخُشُوعِ لَکَ، وَ الذِّلَّةِ بَیْنَ یَدَیْکَ حَتَّى لَا یَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَیْنَا بِغَفْلَةٍ، وَ لَا لَیْلُهُ بِتَفْرِیطٍ. اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْنَا فِی سَائِرِ الشُّهُورِ وَ الْأَیَّامِ کَذَلِکَ مَا عَمَّرْتَنَا، وَ اجْعَلْنَا مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الَّذِینَ یَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ، وَ الَّذِینَ یُؤْتُونَ مَا آتَوْا وَ قُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ، أَنَّهُمْ إِلَى رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ ، وَ مِنَ الَّذِینَ یُسَارِعُونَ فِی الْخَیْرَاتِ وَ هُمْ لَهَا سَابِقُونَ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، فِی کُلِّ وَقْتٍ وَ کُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَى کُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّیْتَ عَلَى مَنْ صَلَّیْتَ عَلَیْهِ، وَ أَضْعَافَ ذَلِکَ کُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِی لَا یُحْصِیهَا غَیْرُکَ، إِنَّکَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِیدُ.

نیایش چهل و چهارم

.دعاى آن حضرت است هنگامى که ماه رمضان فرا مى‏رسید.

حمد و سپاس خداوندى را که ما را به حمد و سپاس خویش راه نمودو از جمله حامدان خود قرار داد،تا از شکرگزاران احسان او باشیم.و مارا در برابر حمد و سپاس خویش پاداش داد،آن سان که نیکوکاران راپاداش دهد.

حمد و سپاس خداوندى را که دین خود به ما ارزانى فرمود و ما را به‏آیین خویش اختصاص داد و به راههاى احسان خود در آورد،تا به مدداحسانش در طریق خشنودى‏اش گام برداریم.حمد و سپاسى که شایان‏قبولش افتد و بدان از ما خشنود گردد.

حمد و سپاس خداوندى را که یکى از آن راهها که در برابر ماگشوده،ماه خود،ماه رمضان است،ماه صیام و ماه اسلام،ماه پاکیزگى ازآلودگیها،ماه رهایى از گناهان،ماه نماز،ماهى که در آن قرآن نازل شده،قرآنى که راهنماى مردم است و نشانه آشکار هدایت است و تمیز دهنده‏حق از باطل است.

پس به حرمت بى‏شمار و فضیلت بسیارى که بدین ماه ارزانى‏داشت،برترى آن را بر دیگر ماهها آشکار ساخت.براى بزرگداشت‏آن،هر چیز را که در دیگر ماهها حلال داشته بود،در این ماه حرام کرد.

گرامیداشت آن را هر خوردنى و آشامیدنى ممنوع داشت و براى آن‏زمانى معین قرار داد،آن سان که اجازت ندهد روزه آن پیشتر ادا گردد ونپذیرد که به تأخیر افتد.

آنگاه شبى از شبهاى این ماه برگزید و بر شبهاى هزار ماه برترى‏داد.و آن شب را«لیلة القدر»نامید .در آن شب،فرشتگان و روح،به‏فرمان پروردگارشان،بر هر یک از بندگان اوـکه بخواهدـنازل‏مى‏شوند،همراه با تقدیرى تغییر ناپذیر.آن شب،شب سلام و درودفرشتگان است و دامنه برکاتش تا سپیده‏دم کشیده شود.

بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندانش و شناخت فضیلت این‏ماه و بزرگداشت حرمت آن و پرهیز از هر چه در این ماه ما را از آن منع‏کرده‏اى.به ما الهام کن.و ما را به روزه داشتن یارى ده:آن سان که‏اعضاى بدن خویش از معاصى تو بازداریم و در آنچه سبب خشنودى‏توست به کار داریم،تا به هیچ سخن بیهوده گوش نسپاریم و به هیچ لهوو بازیچه ننگریم و به هیچ ممنوع دست نگشاییم و به سوى هیچ حرامى‏گام بر نداریم و چیزى جز آنچه تو حلال کرده‏اى در شکمهاى خود جاى‏ندهیم و زبانمان جز سخن تو نگوید و رنجى بر خود هموار نکنیم جزآنکه ما را به ثواب تو نزدیک سازد و کارى نکنیم جز آنچه ما را از عقاب‏تو در امان دارد.اى خداوند،از تو مى‏خواهیم که این همه اعمال را ازریاى ریاکاران و آوازه در افکندن آوازه افکنان دور نگه دارى.و چنان بادکه کسى را در عبادت با تو شریک نسازیم و جز تو براى خود مرادى‏نجوییم.

بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندان او و در این ماه ما را به‏اوقات نمازهاى پنجگانه آگاه فرما:به حدود و احکامش که مقررداشته‏اى و واجباتش که واجب ساخته‏اى و شروط و هنگامش که معین‏کرده‏اى.

اى خداوند،چنان کن که به هنگام نماز همانند کسانى باشیم که به منازل والاى آن راه مى‏یابند و همه ارکان آن رعایت مى‏کنند و آن را به‏وقت خود،به آیین بنده تو و رسول تو محمدـصلى الله علیه و آلهـدررکوع و سجود و همه فضیلتهایش،به کامل‏ترین وضوء و طهارت و درنهایت خشوع به جاى مى‏آورند.

اى خداوند،در این ماه ما را موفق دار که به خویشاوندانمان نیکى‏کنیم و به دیدارشان بشتابیم و همسایگانمان را به بخشش و عطاى‏خویش بنوازیم و اموالمان را از هر چه به ناحق بر آن افزوده‏ایم پیراسته‏داریم و با اداى زکات پاکیزه گردانیم و با آنان که از ما گسیخته‏اندبپیوندیم و با آن که در حق ما ستمى روا داشته به مقتضاى انصاف رفتارکنیم و با آن که با ما دشمنى ورزیده دوستى کنیم،جز آن کسان که به‏خاطر رضاى تو با آنان دشمن شده‏ایم،که با چنین دشمنى هیچ‏گاه‏سخن از دوستى نگوییم و همدل نشویم.

اى خداوند،در این ماه ما را توفیق ده که به کردارهاى پسندیده به توتقرب جوییم،آن سان که ما را از گناهان پاک دارى و از بازگشت به‏اعمال ناشایست نگه‏دارى،تا هیچ یک از ملائکه تو طاعتى به درگاهت‏نیاورد جز آنکه از طاعت ما کمتر باشد و در تقرب به پایه تقرب ما نرسد.

اى خداوند،به حق این ماه و به حق آن کس که در این ماهـاز آغاز تاانجامـجبین عبادت به درگاه تو سوده،خواه ملکى بوده که او را مقرب‏خود ساخته‏اى،یا پیامبرى که به رسالتش فرستاده‏اى،یا بنده‏اى صالح‏که از میان بندگانت برگزیده‏اى،بر محمد و خاندانش درود بفرست و مارا سزاوار کرامتى کن که به دوستان خود وعده داده‏اى.هر چه مبالغان درعبادت خود را نصیب داشته‏اى ما را نیز نصیب دار و به رحمت خود ما رادر زمره کسانى قرار ده که بهشتـآن بالاترین مرتبتـرا سزاوارند.

بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندان او و ما را دور دار از الحاددر توحید خود و قصور در بزرگداشت خود و شک در دین خود و نابینایى در طریق خود و غفلت از تعظیم خود و فریفته شدن به دشمنت،آن‏شیطان رجیم.

بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندان او و چون در شبهاى این‏ماه اراده عفو و بخشایش کنى ما را در شمار آن بندگان در آور که به عفوتو آزاد مى‏شوند و در خور بخشایش تو مى‏گردند .اى خداوند،ما را ازبهترین کسانى قرار ده که در این ماه زیسته‏اند و این ماه به سر آورده‏اند .

بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندان او و آنگاه که هلال ماه‏رمضان به محاق مى‏افتد،گناهان ما محو کن.و چون به سلخ رسد وروزهایش به آخر آید،جامه شوخگن گناهان از تن ما بیرون کن،آن‏سان که چون به سر شود ما را از هر خطا پیراسته و از هر گناه،پاک ساخته‏باشى.

بار خدایا،بر محمد و خاندان او درود بفرست.اگر در این ماه به راه‏کج رفته‏ایم،به راه راستمان آور و اگر از حق عدول کرده‏ایم،به حقمان‏بازگردان و اگر دشمن تو،شیطان،بر ما چیره شد،ما را از چنگال اورهایى بخش.

اى خداوند،ماه رمضان را از زمزمه عبادت ما پرساز و شب و روزش‏را به طاعات ما آراسته گردان.ما را یارى ده که روزهایش را روزه بداریم‏و شبهایش را به نماز و تضرع و خشوع و مذلت در پیشگاه تو به سحررسانیم،تا مباد که روزهایش به غفلت ما شهادت دهند و شبهایش به‏سهل انگارى ما.

اى خداوند،چنان کن که در دیگر ماهها و روزها تا زنده‏ایم چنین‏باشیم.چنان کن که در شمار بندگان صالح تو در آییم:آنان که بهشت رابه میراث برده‏اند و در آن جاویدانند،آنان که همه آنچه را که باید ادا کنندادا مى‏کنند و باز هم دلهایشان ترسان است،آنان که باید نزدپروردگارشان باز گردند،آنان که به کارهاى نیک مى‏شتابند و در آن بر یکدیگر سبقت مى‏گیرند .

بار خدایا،در هر وقت و در هر زمان و در هر حال بر محمد و خاندانش‏درود بفرست،به شمار درودهایى که بر همه کسانى که شایان درود توبوده‏اند فرستاده‏اى و چندین برابر آنها،آن سان که هیچ کس جز توشمارش نتواند کرد.انک فعال لما ترید.

(45)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی وَدَاعِ شَهْرِ رَمَضَانَ)

اللَّهُمَّ یَا مَنْ لَا یَرْغَبُ فِی الْجَزَاءِ وَ یَا مَنْ لَا یَنْدَمُ عَلَى الْعَطَاءِ وَ یَا مَنْ لَا یُکَافِئُ عَبْدَهُ عَلَى السَّوَاءِ. مِنَّتُکَ ابْتِدَاءٌ، وَ عَفْوُکَ تَفَضُّلٌ، وَ عُقُوبَتُکَ عَدْلٌ، وَ قَضَاؤُکَ خِیَرَةٌ إِنْ أَعْطَیْتَ لَمْ تَشُبْ عَطَاءَکَ بِمَنٍّ، وَ إِنْ مَنَعْتَ لَمْ یَکُنْ مَنْعُکَ تَعَدِّیاً. تَشْکُرُ مَنْ شَکَرَکَ وَ أَنْتَ أَلْهَمْتَهُ شُکْرَکَ. وَ تُکَافِئُ مَنْ حَمِدَکَ وَ أَنْتَ عَلَّمْتَهُ حَمْدَکَ. تَسْتُرُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ فَضَحْتَهُ، وَ تَجُودُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ مَنَعْتَهُ، وَ کِلَاهُمَا أَهْلٌ مِنْکَ لِلْفَضِیحَةِ وَ الْمَنْعِ غَیْرَ أَنَّکَ بَنَیْتَ أَفْعَالَکَ عَلَى التَّفَضُّلِ، وَ أَجْرَیْتَ قُدْرَتَکَ عَلَى التَّجَاوُزِ. وَ تَلَقَّیْتَ مَنْ عَصَاکَ بِالْحِلْمِ، وَ أَمْهَلْتَ مَنْ قَصَدَ لِنَفْسِهِ بِالظُّلْمِ، تَسْتَنْظِرُهُمْ بِأَنَاتِکَ إِلَى الْإِنَابَةِ، وَ تَتْرُکُ مُعَاجَلَتَهُمْ إِلَى التَّوْبَةِ لِکَیْلَا یَهْلِکَ عَلَیْکَ هَالِکُهُمْ، وَ لَا یَشْقَى بِنِعْمَتِکَ شَقِیُّهُمْ إِلَّا عَنْ طُولِ الْإِعْذَارِ إِلَیْهِ، وَ بَعْدَ تَرَادُفِ الْحُجَّةِ عَلَیْهِ، کَرَماً مِنْ عَفْوِکَ یَا کَرِیمُ، وَ عَائِدَةً مِنْ عَطْفِکَ یَا حَلِیمُ. أَنْتَ الَّذِی فَتَحْتَ لِعِبَادِکَ بَاباً إِلَى عَفْوِکَ، وَ سَمَّیْتَهُ التَّوْبَةَ، وَ جَعَلْتَ عَلَى ذَلِکَ الْبَابِ دَلِیلًا مِنْ وَحْیِکَ لِئَلَّا یَضِلُّوا عَنْهُ، فَقُلْتَ تَبَارَکَ اسْمُکَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسَى رَبُّکُمْ أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَ یُدْخِلَکُمْ جَنَاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ. یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ، نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانِهِمْ، یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا، وَ اغْفِرْ لَنَا، إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ. فَمَا عُذْرُ مَنْ أَغْفَلَ دُخُولَ ذَلِکَ الْمَنْزِلِ بَعْدَ فَتْحِ الْبَابِ وَ إِقَامَةِ الدَّلِیلِ وَ أَنْتَ الَّذِی زِدْتَ فِی السَّوْمِ عَلَى نَفْسِکَ لِعِبَادِکَ، تُرِیدُ رِبْحَهُمْ فِی مُتَاجَرَتِهِمْ لَکَ، وَ فَوْزَهُمْ بِالْوِفَادَةِ عَلَیْکَ، وَ الزِّیَادَةِ مِنْکَ، فَقُلْتَ تَبَارَکَ اسْمُکَ وَ تَعَالَیْتَ مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا، وَ مَنْ جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلَا یُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا. وَ قُلْتَ مَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ، وَ اللَّهُ یُضَاعِفُ لِمَنْ یَشَاءُ، وَ قُلْتَ مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافاً کَثِیرَةً. وَ مَا أَنْزَلْتَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ فِی الْقُرْآنِ مِنْ تَضَاعِیفِ الْحَسَنَاتِ. وَ أَنْتَ الَّذِی دَلَلْتَهُمْ بِقَوْلِکَ مِنْ غَیْبِکَ وَ تَرْغِیبِکَ الَّذِی فِیهِ حَظُّهُمْ عَلَى مَا لَوْ سَتَرْتَهُ عَنْهُمْ لَمْ تُدْرِکْهُ أَبْصَارُهُمْ، وَ لَمْ تَعِهِ أَسْمَاعُهُمْ، وَ لَمْ تَلْحَقْهُ أَوْهَامُهُمْ، فَقُلْتَ اذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ، وَ اشْکُرُوا لِی وَ لَا تَکْفُرُونِ، وَ قُلْتَ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ، وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ. وَ قُلْتَ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ، إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ، فَسَمَّیْتَ دُعَاءَکَ عِبَادَةً، وَ تَرْکَهُ اسْتِکْبَاراً، وَ تَوَعَّدْتَ عَلَى تَرْکِهِ دُخُولَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ. فَذَکَرُوکَ بِمَنِّکَ، وَ شَکَرُوکَ بِفَضْلِکَ، وَ دَعَوْکَ بِأَمْرِکَ، وَ تَصَدَّقُوا لَکَ طَلَباً لِمَزِیدِکَ، وَ فِیهَا کَانَتْ نَجَاتُهُمْ مِنْ غَضَبِکَ، وَ فَوْزُهُمْ بِرِضَاکَ. وَ لَوْ دَلَّ مَخْلُوقٌ مَخْلُوقاً مِنْ نَفْسِهِ عَلَى مِثْلِ الَّذِی دَلَلْتَ عَلَیْهِ عِبَادَکَ مِنْکَ کَانَ مَوْصُوفاً بِالْإِحْسَانِ، وَ مَنْعُوتاً بِالِامْتِنَانِ، وَ مَحْمُوداً بِکُلِّ لِسَانٍ، فَلَکَ الْحَمْدُ مَا وُجِدَ فِی حَمْدِکَ مَذْهَبٌ، وَ مَا بَقِیَ لِلْحَمْدِ لَفْظٌ تُحْمَدُ بِهِ، وَ مَعْنًى یَنْصَرِفُ إِلَیْهِ. یَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى عِبَادِهِ بِالْإِحْسَانِ وَ الْفَضْلِ، وَ غَمَرَهُمْ بِالْمَنِّ وَ الطَّوْلِ، مَا أَفْشَى فِینَا نِعْمَتَکَ، وَ أَسْبَغَ عَلَیْنَا مِنَّتَکَ، وَ أَخَصَّنَا بِبِرِّکَ هَدَیْتَنَا لِدِینِکَ الَّذِی اصْطَفَیْتَ، وَ مِلَّتِکَ الَّتِی ارْتَضَیْتَ، وَ سَبِیلِکَ الَّذِی سَهَّلْتَ، وَ بَصَّرْتَنَا الزُّلْفَةَ لَدَیْکَ، وَ الْوُصُولَ إِلَى کَرَامَتِکَ اللَّهُمَّ وَ أَنْتَ جَعَلْتَ مِنْ صَفَایَا تِلْکَ الْوَظَائِفِ، وَ خَصَائِصِ تِلْکَ الْفُرُوضِ شَهْرَ رَمَضَانَ الَّذِی اخْتَصَصْتَهُ مِنْ سَائِرِ الشُّهُورِ، وَ تَخَیَّرْتَهُ مِنْ جَمِیعِ الْأَزْمِنَةِ وَ الدُّهُورِ، وَ آثَرْتَهُ عَلَى کُلِّ أَوْقَاتِ السَّنَةِ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ النُّورِ، وَ ضَاعَفْتَ فِیهِ مِنَ الْإِیمَانِ، وَ فَرَضْتَ فِیهِ مِنَ الصِّیَامِ، وَ رَغَّبْتَ فِیهِ مِنَ الْقِیَامِ، وَ أَجْلَلْتَ فِیهِ مِنْ لَیْلَةِ الْقَدْرِ الَّتِی هِیَ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ. ثُمَّ آثَرْتَنَا بِهِ عَلَى سَائِرِ الْأُمَمِ، وَ اصْطَفَیْتَنَا بِفَضْلِهِ دُونَ أَهْلِ الْمِلَلِ، فَصُمْنَا بِأَمْرِکَ نَهَارَهُ، وَ قُمْنَا بِعَوْنِکَ لَیْلَهُ، مُتَعَرِّضِینَ بِصِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ لِمَا عَرَّضْتَنَا لَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ، وَ تَسَبَّبْنَا إِلَیْهِ مِنْ مَثُوبَتِکَ، وَ أَنْتَ الْمَلِی‏ءُ بِمَا رُغِبَ فِیهِ إِلَیْکَ، الْجَوَادُ بِمَا سُئِلْتَ مِنْ فَضْلِکَ، الْقَرِیبُ إِلَى مَنْ حَاوَلَ قُرْبَکَ. وَ قَدْ أَقَامَ فِینَا هَذَا الشَّهْرُ مُقَامَ حَمْدٍ، وَ صَحِبَنَا صُحْبَةَ مَبْرُورٍ، وَ أَرْبَحَنَا أَفْضَلَ أَرْبَاحِ الْعَالَمِینَ، ثُمَّ قَدْ فَارَقَنَا عِنْدَ تَمَامِ وَقْتِهِ، وَ انْقِطَاعِ مُدَّتِهِ، وَ وَفَاءِ عَدَدِهِ. فَنَحْنُ مُوَدِّعُوهُ وِدَاعَ مَنْ عَزَّ فِرَاقُهُ عَلَیْنَا، وَ غَمَّنَا وَ أَوْحَشَنَا انْصِرَافُهُ عَنَّا، وَ لَزِمَنَا لَهُ الذِّمَامُ الْمَحْفُوظُ، وَ الْحُرْمَةُ الْمَرْعِیَّةُ، وَ الْحَقُّ الْمَقْضِیُّ، فَنَحْنُ قَائِلُونَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ، وَ یَا عِیدَ أَوْلِیَائِهِ. السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَکْرَمَ مَصْحُوبٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ، وَ یَا خَیْرَ شَهْرٍ فِی الْأَیَّامِ وَ السَّاعَاتِ. السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ قَرُبَتْ فِیهِ الْآمَالُ، وَ نُشِرَتْ فِیهِ الْأَعْمَالُ. السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ قَرِینٍ جَلَّ قَدْرُهُ مَوْجُوداً، وَ أَفْجَعَ فَقْدُهُ مَفْقُوداً، وَ مَرْجُوٍّ آلَمَ فِرَاقُهُ. السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ أَلِیفٍ آنَسَ مُقْبِلًا فَسَرَّ، وَ أَوْحَشَ مُنْقَضِیاً فَمَضَّ السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ مُجَاوِرٍ رَقَّتْ فِیهِ الْقُلُوبُ، وَ قَلَّتْ فِیهِ الذُّنُوبُ. السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ نَاصِرٍ أَعَانَ عَلَى الشَّیْطَانِ، وَ صَاحِبٍ سَهَّلَ سُبُلَ الْإِحْسَانِ السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا أَکْثَرَ عُتَقَاءَ اللَّهِ فِیکَ، وَ مَا أَسْعَدَ مَنْ رَعَى حُرْمَتَکَ بِکَ السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَمْحَاکَ لِلذُّنُوبِ، وَ أَسْتَرَکَ لِأَنْوَاعِ الْعُیُوبِ السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَطْوَلَکَ عَلَى الْمُجْرِمِینَ، وَ أَهْیَبَکَ فِی صُدُورِ الْمُؤْمِنِینَ السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ لَا تُنَافِسُهُ الْأَیَّامُ. السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ هُوَ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ السَّلَامُ عَلَیْکَ غَیْرَ کَرِیهِ الْمُصَاحَبَةِ، وَ لَا ذَمِیمِ الْمُلَابَسَةِ السَّلَامُ عَلَیْکَ کَمَا وَفَدْتَ عَلَیْنَا بِالْبَرَکَاتِ، وَ غَسَلْتَ عَنَّا دَنَسَ الْخَطِیئَاتِ السَّلَامُ عَلَیْکَ غَیْرَ مُوَدَّعٍ بَرَماً وَ لَا مَتْرُوکٍ صِیَامُهُ سَأَماً. السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ مَطْلُوبٍ قَبْلَ وَقْتِهِ، وَ مَحْزُونٍ عَلَیْهِ قَبْلَ فَوْتِهِ. السَّلَامُ عَلَیْکَ کَمْ مِنْ سُوءٍ صُرِفَ بِکَ عَنَّا، وَ کَمْ مِنْ خَیْرٍ أُفِیضَ بِکَ عَلَیْنَا السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَى لَیْلَةِ الْقَدْرِ الَّتِی هِیَ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ السَّلَامُ عَلَیْکَ مَا کَانَ أَحْرَصَنَا بِالْأَمْسِ عَلَیْکَ، وَ أَشَدَّ شَوْقَنَا غَداً إِلَیْکَ. السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ عَلَى فَضْلِکَ الَّذِی حُرِمْنَاهُ، وَ عَلَى مَاضٍ مِنْ بَرَکَاتِکَ سُلِبْنَاهُ. اللَّهُمَّ إِنَّا أَهْلُ هَذَا الشَّهْرِ الَّذِی شَرَّفْتَنَا بِهِ، وَ وَفَّقْتَنَا بِمَنِّکَ لَهُ حِینَ جَهِلَ الْأَشْقِیَاءُ وَقْتَهُ، وَ حُرِمُوا لِشَقَائِهِمْ فَضْلَهُ. أَنْتَ وَلِیُّ مَا آثَرْتَنَا بِهِ مِنْ مَعْرِفَتِهِ، وَ هَدَیْتَنَا لَهُ مِنْ سُنَّتِهِ، وَ قَدْ تَوَلَّیْنَا بِتَوْفِیقِکَ صِیَامَهُ وَ قِیَامَهُ عَلَى تَقْصِیرٍ، وَ أَدَّیْنَا فِیهِ قَلِیلًا مِنْ کَثِیرٍ. اللَّهُمَّ فَلَکَ الْحَمْدُ إِقْرَاراً بِالْإِسَاءَةِ، وَ اعْتِرَافاً بِالْإِضَاعَةِ، وَ لَکَ مِنْ قُلُوبِنَا عَقْدُ النَّدَمِ، وَ مِنْ أَلْسِنَتِنَا صِدْقُ الِاعْتِذَارِ، فَأْجُرْنَا عَلَى مَا أَصَابَنَا فِیهِ مِنَ التَّفْرِیطِ أَجْراً نَسْتَدْرِکُ بِهِ الْفَضْلَ الْمَرْغُوبَ فِیهِ، وَ نَعْتَاضُ بِهِ مِنْ أَنْوَاعِ الذُّخْرِ الْمَحْرُوصِ عَلَیْهِ. وَ أَوْجِبْ لَنَا عُذْرَکَ عَلَى مَا قَصَّرْنَا فِیهِ مِنْ حَقِّکَ، وَ ابْلُغْ بِأَعْمَارِنَا مَا بَیْنَ أَیْدِینَا مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ الْمُقْبِلِ، فَإِذَا بَلَّغْتَنَاهُ فَأَعِنِّا عَلَى تَنَاوُلِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ مِنَ الْعِبَادَةِ، وَ أَدِّنَا إِلَى الْقِیَامِ بِمَا یَسْتَحِقُّهُ مِنَ الطَّاعَةِ، وَ أَجْرِ لَنَا مِنْ صَالِحِ الْعَمَلِ مَا یَکُونُ دَرَکاً لِحَقِّکَ فِی الشَّهْرَیْنِ مِنْ شُهُورِ الدَّهْرِ. اللَّهُمَّ وَ مَا أَلْمَمْنَا بِهِ فِی شَهْرِنَا هَذَا مِنْ لَمَمٍ أَوْ إِثْمٍ، أَوْ وَاقَعْنَا فِیهِ مِنْ ذَنْبٍ، وَ اکْتَسَبْنَا فِیهِ مِنْ خَطِیئَةٍ عَلَى تَعَمُّدٍ مِنَّا، أَوْ عَلَى نِسْیَانٍ ظَلَمْنَا فِیهِ أَنْفُسَنَا، أَوِ انْتَهَکْنَا بِهِ حُرْمَةً مِنْ غَیْرِنَا، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اسْتُرْنَا بِسِتْرِکَ، وَ اعْفُ عَنَّا بِعَفْوِکَ، وَ لَا تَنْصِبْنَا فِیهِ لِأَعْیُنِ الشَّامِتِینَ، وَ لَا تَبْسُطْ عَلَیْنَا فِیهِ أَلْسُنَ الطَّاعِنِینَ، وَ اسْتَعْمِلْنَا بِمَا یَکُونُ حِطَّةً وَ کَفَّارَةً لِمَا أَنْکَرْتَ مِنَّا فِیهِ بِرَأْفَتِکَ الَّتِی لَا تَنْفَدُ، وَ فَضْلِکَ الَّذِی لَا یَنْقُصُ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْبُرْ مُصِیبَتَنَا بِشَهْرِنَا، وَ بَارِکْ لَنَا فِی یَوْمِ عِیدِنَا وَ فِطْرِنَا، وَ اجْعَلْهُ مِنْ خَیْرِ یَوْمٍ مَرَّ عَلَیْنَا أَجْلَبِهِ لِعَفْوٍ، وَ أَمْحَاهُ لِذَنْبٍ، وَ اغْفِرْ لَنَا مَا خَفِیَ مِنْ ذُنُوبِنَا وَ مَا عَلَنَ. اللَّهُمَّ اسْلَخْنَا بِانْسِلَاخِ هَذَا الشَّهْرِ مِنْ خَطَایَانَا، وَ أَخْرِجْنَا بِخُرُوجِهِ مِنْ سَیِّئَاتِنَا، وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَسْعَدِ أَهْلِهِ بِهِ، وَ أَجْزَلِهِمْ قِسْماً فِیهِ، وَ أَوْفَرِهِمْ حَظّاً مِنْهُ. اللَّهُمَّ وَ مَنْ رَعَى هَذَا الشَّهْرَ حَقَّ رِعَایَتِهِ، وَ حَفِظَ حُرْمَتَهُ حَقَّ حِفْظِهَا، وَ قَامَ بِحُدُودِهِ حَقَّ قِیَامِهَا، وَ اتَّقَى ذُنُوبَهُ حَقَّ تُقَاتِهَا، أَوْ تَقَرَّبَ إِلَیْکَ بِقُرْبَةٍ أَوْجَبَتْ رِضَاکَ لَهُ، وَ عَطَفَتْ رَحْمَتَکَ عَلَیْهِ، فَهَبْ لَنَا مِثْلَهُ مِنْ وُجْدِکَ، وَ أَعْطِنَا أَضْعَافَهُ مِنْ فَضْلِکَ، فَإِنَّ فَضْلَکَ لَا یَغِیضُ، وَ إِنَّ خَزَائِنَکَ لَا تَنْقُصُ بَلْ تَفِیضُ، وَ إِنَّ مَعَادِنَ إِحْسَانِکَ لَا تَفْنَى، وَ إِنَّ عَطَاءَکَ لَلْعَطَاءُ الْمُهَنَّا. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اکْتُبْ لَنَا مِثْلَ أُجُورِ مَنْ صَامَهُ، أَوْ تَعَبَّدَ لَکَ فِیهِ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ. اللَّهُمَّ إِنَّا نَتُوبُ إِلَیْکَ فِی یَوْمِ فِطْرِنَا الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُؤْمِنِینَ عِیداً وَ سُرُوراً، وَ لِأَهْلِ مِلَّتِکَ مَجْمَعاً وَ مُحْتَشَداً مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ أَذْنَبْنَاهُ، أَوْ سُوءٍ أَسْلَفْنَاهُ، أَوْ خَاطِرِ شَرٍّ أَضْمَرْنَاهُ، تَوْبَةَ مَنْ لَا یَنْطَوِی عَلَى رُجُوعٍ إِلَى ذَنْبٍ، وَ لَا یَعُودُ بَعْدَهَا فِی خَطِیئَةٍ، تَوْبَةً نَصُوحاً خَلَصَتْ مِنَ الشَّکِّ وَ الِارْتِیَابِ، فَتَقَبَّلْهَا مِنَّا، وَ ارْضَ عَنَّا، وَ ثَبِّتْنَا عَلَیْهَا. اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا خَوْفَ عِقَابِ الْوَعِیدِ، وَ شَوْقَ ثَوَابِ الْمَوْعُودِ حَتَّى نَجِدَ لَذَّةَ مَا نَدْعُوکَ بِهِ، وَ کَأْبَةَ مَا نَسْتَجِیرُکَ مِنْهُ. وَ اجْعَلْنَا عِنْدَکَ مِنَ التَّوَّابِینَ الَّذِینَ أَوْجَبْتَ لَهُمْ مَحَبَّتَکَ، وَ قَبِلْتَ مِنْهُمْ مُرَاجَعَةَ طَاعَتِکَ، یَا أَعْدَلَ الْعَادِلِینَ. اللَّهُمَّ تَجَاوَزْ عَنْ آبَائِنَا وَ أُمَّهَاتِنَا وَ أَهْلِ دِینِنَا جَمِیعاً مَنْ سَلَفَ مِنْهُمْ وَ مَنْ غَبَرَ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ نَبِیِّنَا وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى مَلَائِکَتِکَ الْمُقَرَّبِینَ، وَ صَلِّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى أَنْبِیَائِکَ الْمُرْسَلِینَ، وَ صَلِّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ، وَ أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ، صَلَاةً تَبْلُغُنَا بَرَکَتُهَا، وَ یَنَالُنَا نَفْعُهَا، وَ یُسْتَجَابُ لَهَا دُعَاؤُنَا، إِنَّکَ أَکْرَمُ مَنْ رُغِبَ إِلَیْهِ، وَ أَکْفَى مَنْ تُوُکِّلَ عَلَیْهِ، وَ أَعْطَى مَنْ سُئِلَ مِنْ فَضْلِهِ، وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ.

نیایش چهل و پنجم

.دعاى آن حضرت است در وداع ماه رمضان.

اى خداوندى که در برابر نعمتهایى که بندگانت را ارزانى مى‏دارى‏به پاداشت رغبتى نیست .

اى خداوندى که از بخشیدن پشیمان نمى‏شوى.

اى خداوندى که پاداش عمل بنده را نه برابر عمل،بلکه بیش از آن‏مى‏دهى.

نعمتت بى‏هیچ سابقه است و عفو تو بر مقتضاى فضل و احسان‏توست و عقوبتت بر آیین عدالت است و هر چه تقدیر کنى خیر ما در آن‏است.

اگر عطا کنى،عطاى خویش به منت نیامیزى و اگر منع کنى،منع‏کردنت نه از روى ستم باشد.

پاداش نیک دهى کسى را که سپاست گوید،با آنکه تو خود او راسپاس گفتن الهام کرده‏اى.

جزاى خیر دهى کسى را که تو را بستاید،با آنکه تو خود او راستایشگرى آموخته‏اى.

عیب کسى را مى‏پوشى که اگر مى‏خواستى،رسوایش مى‏ساختى.

به کسى عطا مى‏کنى که اگر مى‏خواستى،عطا از او باز مى‏گرفتى.و آن‏دو یکى در خور آن بود که رسوایش کنى و یکى سزاى آن بود که عطاى‏خویش از او بازگیرى.ولى تو اى خداوند،کار خود بر تفضل بنانهاده‏اى و قدرت خود را بر گذشت از گناهان جارى داشته‏اى.

با آنان که تو را عصیان کنند،با بردبارى رویاروى شوى و آنان را که‏آهنگ ستم بر خود کنند،مهلت دهى.آرى اى پروردگار من،مهلتشان‏دهى و با آنان مدارا کنى،باشد که به سوى تو باز گردند،و چاره کارشان‏به تو به سپارى،تا آن که باید هلاک شود به خلاف رضاى تو در مهلکه‏نیفتد و آن که از نعمت تو مست غرور شده و طریق شقاوت در پیش‏گرفته بدبخت نگردد،مگر آنگه که دیگرش عذر نماند و حجت بر اوتمام شود.همه اینها از روى کرم و عفو توست اى خداى بخشنده وسودى است که از عطوفت تو حاصل گردد،اى خداى بردبار.

اى خداوند،تویى که در عفو به روى بندگانت گشوده‏اى و آن راتوبه نامیده‏اى.و براى رسیدن به این در،آیاتى را که بر پیامبرت وحى‏کرده‏اى راهنما ساخته‏اى،تا کسى آن در گم نکند،که تو اى خداوندى‏که بزرگ و متعالى است نام تو،خود گفته‏اى:«به درگاه خدا توبه کنید،توبه‏اى از روى اخلاص باشد که پرودگارتان،گناهانتان را محو کند وشما را به بهشتهایى داخل کند که در آن نهرها جارى است.در آن روز،خدا پیامبر و کسانى را که به او ایمان آورده‏اند فرو نگذارد،و نورشان‏پیشاپیش و در سمت راستشان در حرکت باشد.مى‏گویند:اى پروردگار ما،نور ما را براى ما به کمال رسان و ما را بیامرز،که تو بر هر کارى‏توانایى.»#(1) پس کسى که از دخول به چنین سرایىـسراى توبهـپس‏از گشودن در و بر گماشتن راهنما غفلت ورزد،چه عذر تواند آورد؟

اى خداى من،تو کسى هستى که در معامله با بندگان خود،همواره به‏سود آنان در بها مى‏افزایى و مى‏خواهى که در معامله با تو سود برند و به‏افزون دهى و نزول بر آستان تو کامیاب شوند،که تو خود گفته‏اى‏بزرگ و متعالى است نام تو و بلند است مرتبت توـ«هر کس کار نیکى‏انجام دهد،ده برابر به او پاداش داده شود و هر که کار بدى انجام دهد،تنها همانند آن کیفر بیند .»#(2) و نیز تو خود گفته‏اى:«مثل آنان که مال خودرا در راه خدا انفاق مى‏کنند مثل دانه‏اى است که هفت خوشه بر آورد،و در هر خوشه‏اى صد دانه باشد،خدا پاداش هر که را که بخواهد،چندبرابر مى‏کند.»#(3) و نیز تو خود گفته‏اى:«کیست که به خدا قرض الحسنه‏دهد،تا خدا بر آن چند برابر بیفزاید؟»#(4) و نظایر این آیات که در قرآن درباب مضاعف شدن حسنات نازل کرده‏اى .

بار خدایا،تویى که به وسیله وحیى که از عالم غیب فرستادى و به‏ترغیب خویش،آدمیان را به چیزهایى راه نمودى که اگر پنهان‏مى‏داشتى،از دیدگانشان پنهان مى‏بود.گوششان از شنیدن آواز آن‏ناتوان و اندیشه‏هایشان از تصور آن عاجز مى‏آمد،که تو خود گفته‏اى:

«مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم.مرا سپاس گویید و ناسپاسى من‏مکنید.»#(5) و نیز گفته‏اى :«اگر مرا سپاس گویید،بر نعمت شما مى‏افزایم‏و اگر کفران کنید بدانید که عذاب من سخت است.»#(6) و گفته‏اى:

«بخوانید مرا،تا شما را پاسخ گویم.آنهایى که از پرستش من سرکشى‏مى‏کنند زودا که در عین خوارى به جهنم در آیند.»#(7) بار خدایا،دعاى‏بندگان را به درگاه خود،عبادت خوانده‏اى و ترک آن را خودپسندى وسرکشى،و کسانى را که از آن سر بر تابند وعده جهنم و خوارى آن‏داده‏اى .از این روست که تو را به نعمت و بخششت یاد کردند و به فضل واحسانت سپاس گفتند و هم به فرمان تو،تو را به دعا خواندند،و در راه توصدقه دادند تا به ثوابشان بیفزایى،و در آن بود رهاییشان از خشم تو وکامیابیشان به خشنودى تو.

بار خدایا،اگر یکى از آفریدگان تو،آفریده دیگر را چنان راهنمایى‏کرده بود که تو بندگانت را راهنمایى کرده‏اى،او را به صفت انعام واحسان متصف مى‏ساختند و به هر زبان مى‏ستودندش .پس حمدو سپاس تو را،تا هر زمان که سپاست توان گفت و تا آنگاه که بر حمد تولفظى باقى است و معنایى که در این طریق بهره‏اى از آن توان یافت.

اى خداوندى که احسان و فضل خویش به بندگانت عطا کرده‏اى وآنان را در بخشش و عطا غرقه ساخته‏اى.آثار نعمت تو بر ما چه آشکاراست و احسان تو در حق ما چه بسیار.و چه بسیار ما را به بر و نیکى‏خویش مخصوص گردانیده‏اى.

ما را به دین برگزیده خود،آیین پسندیده خود،شریعت سهل وآسان خود هدایت کردى و دیدگانمان را بینا ساختى که به تو تقرب‏جوییم و به مقام کرامت تو واصل آییم.

بار خدایا،یکى از این برگزیده‏ترین وظایف و خاص‏ترین واجبات،ماه رمضان را قراردادى.ماهى که آن را از میان دیگر ماهها ویژگى‏دیگرى بخشیده‏اى و از میان همه زمانها و روزگارها اختیارش کرده‏اى و بر همه اوقات سال برترى‏اش نهاده‏اى،زیرا که در آن قرآن و نور نازل‏کرده‏اى و بر تکالیف مؤمنان چند برابر افزوده‏اى و روزه را در آن واجب‏داشته‏اى و مردمان را به بر پاى خاستن براى عبادت خود ترغیب‏کرده‏اى و شب قدر را که از هزار ماه بهتر است تجلیل فرموده‏اى.و چون‏رمضان را به ما عطا کردى،ما را بر دیگر امتها فضیلت نهادى و از میان‏پیروان دیگر کیشها برگزیدى.پس ما به فرمان تو روزش را روزه‏داشتیم و شبش را به نماز برخاستیم،و با روزه داشتن و نماز خواندن دراین ماه به رحمتى که ما را ارزانى داشته بودى روى نهادیم و آن را وسیله‏نیل به ثواب تو قرار دادیم.تویى که هر چه از تو خواهند توانى داشت وآنچه از فضل و احسان تو طلبند توانى داد و به خواستاران مقام قرب‏خود نزدیک هستى.

اى خداوند،ماه رمضان در میان ما بس ستوده زیست و ما را مصاحب‏و یارى نیکو بود و گرانبهاترین سودهاى مردم جهان را به ما ارزانى‏داشت.اما چون زمانش به سر رسید و مدتش و شمار روزهایش پایان‏گرفت،آهنگ رحیل کرد.

اى خداوند،اینک با او وداع مى‏کنیم،همانند وداع با عزیزى که‏فراقش بر ما گران است و رفتنش ما را غمگین و گرفتار وحشت تنهایى‏کند،عزیزى که او را بر ما پیمانى است که باید نگه‏داریم و حرمتى که‏باید رعایت کنیم و حقى که باید ادا نماییم.پس،اکنون مى‏گوییم:

بدرود اى بزرگ‏ترین ماه خداوند و اى عید اولیاى خدا.

بدرود اى گرامى‏ترین اوقاتى که ما را مصاحب و یار بودى،اى‏بهترین ماه در همه روزها و ساعتها.

بدرود اى ماه دست یافتن به آرزوها،اى ماه سرشار از اعمال‏شایسته بندگان خداوند.

بدرود اى یار و قرینى که چون باشى،قدرت بس جلیل است و چون رخت بر بندى،فراقت رنج افزا شود.اى مایه امید ما که دوریت براى مابس دردناک است.

بدرود اى همدم ما که چون بیایى،شادمانى و آرامش بر دل ما آرى وچون بروى،رفتنت وحشت خیز است و تألم افزاى.

بدرود اى همسایه‏اى که تا با ما بودى،دلهاى ما را رقت بود و گناهان‏ما را نقصان.

بدرود اى یاریگر ما که در برابر شیطان یاریمان دادى و اى مصاحبى‏که راههاى نیکى و فضیلت را پیش پاى ما هموار ساختى.

بدرود که آزاد شدگان از عذاب خداوند،در تو چه بسیارند،و چه‏نیکبخت است آن که حرمت تو نگه داشت.

بدرود که چه بسا گناهان که از نامه عمل ما زدودى و چه بسا عیبها که‏پوشیده داشتى.

بدورد که درنگ تو براى گنهکاران چه به درازا کشید و هیبت تو دردل مؤمنان چه بسیار بود .

بدرود اى ماهى که هیچ ماه دیگر را توان همسرى با تو نیست.

بدرود اى ماهى که تا تو بودى،امن و سلامت بود.

بدرود اى آن که نه در مصاحبت تو کراهت بود و نه در معاشرتت‏ناپسندى.

بدرود که سرشار از برکات بر ما در آمدى و ما را از آلودگیهاى گناه‏شست و شو دادى.

بدرود که به هنگام وداع از تو نه غبارى به دل داریم و نه از روزه‏ات‏ملالتى در خاطر .

بدرود که هنوز فرا نرسیده از آمدنت شادمان بودیم و هنوز رخت‏بر نبسته از رفتنت اندوهناک .

بدرود که چه بدیها که با آمدنت از ما دور شد و چه خیرات که ما را نصیب آمد.

بدرود تو را و آن شب قدر تو را که از هزار ماه بهتر است.

بدرود که دیروز که در میان ما بودى آزمند ماندنت بودیم و فردا که ازمیان ما خواهى رفت آتش اشتیاق در دل ما شعله خواهد کشید.

بدرود تو را و آن فضل و کرم تو را که اینک از آن محروم مانده‏ایم.و بر آن‏برکات که پیش از این ما را داده بودى و اینک از کفش داده‏ایم.

بار خدایا،ما آشناى این ماهیم،ماهى که ما را بدان شرف و منزلت‏دادى و به برکت نعمت و احسان خویش روزه داشتنش را توفیق دادى،در حالى که مردمان شقى قدرش را نشناختند و شور بختى خویش را ازفضیلتش محروم ماندند.

اى خداوند،تو بودى که ما را برگزیدى و به شناخت این ماه توفیق‏عنایت کردى و به سنت آن راه نمودى.تو بودى که ما را توفیق‏روزه داشتن و نمازگزاردن ارزانى داشتى،هر چند ما قصور ورزیدیم و اندکى‏از بسیار به جاى آوردیم.

بار خدایا،حمد تو راست در حالى که به بدکردارى خویش اقرارمى‏کنیم و به تبهکارى خویش معترفیم.براى رضاى توست اگر دراعماق دلمان پشیمان شده‏ایم و از سر صدق از تو پوزش مى‏طلبیم .پس‏در برابر قصورى که در این ماه در طاعت تو ورزیده‏ایم،ما را پاداشى ده‏که به یارى آن بر فضیلت مرغوب دست یابیم و آن اندوخته‏هاى‏گوناگون را که به آن مشتاق شده‏ایم بستانیم .عذر تقصیر ما را در اداى‏حق خود بپذیر و عمر ما را تا رمضان دیگر دراز کن.و چون به رمضان‏دیگر رسیدیم،یاریمان ده تا آن سان که سزاى خداوندى توست عبادتت‏کنیم و ما را به منزلتى رسان که سزاوار طاعت توست و به چنان اعمال‏شایسته‏اى برگمار که اداى حق تو را در این رمضان و رمضان دیگر،بایسته باشد. بار خدایا،در این ماه اگر قصد گناه کرده‏ایم،یا مرتکب آن شده‏ایم،یا به عمد خطایى از ما سر زده،یا از سر فراموشى ستمى بر خود رواداشته‏ایم،یا پرده حرمت دیگرى را دریده‏ایم،بار خدایا،بر محمد وخاندانش درود بفرست و گناه ما در پرده اغماض فرو پوش و ما را عفوکن و در برابر دیدگان شماتت کنندگان قرار مده و زبان طاعنان در حق مادراز مگردان و ما را به رأفت پایان نیافتنى و فضل و کرم نقصان ناپذیرخود به کارى برگمار که خطاهایى را که در این ماه مرتکب شده‏ایم و توآن را نپسندیده‏اى،از میان ببرد یا فرو پوشد.

بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندان او.ما از سپرى شدن‏رمضان اندوهگینیم،تو ما را بر اندوه این فراق پاداش خیر ده و این روزعید و روز روزه گشادن را بر ما مبارک گردان .چنان کن که روز عید ازشمار بهترین روزهایى باشد که بر ما گذشته و عفو تو را به سوى ماآورده و گناه ما را زدوده است.بار خدایا،گناهان آشکار و نهان ما رابیامرز.

اى خداوند،با به پایان رسیدن این ماه ما را از لوث گناه پاک نماى وبا رفتنش،از ورطه گناهان برهان و از نیکبخت‏ترین کسانى قرار ده که‏در آن به عبادت تو پرداخته‏اند و نصیبشان از همه بیشتر بوده و بیش ازهمه از آن بهره یافته‏اند.

بار خدایا،اگر کسى از بندگان تو،حق این ماه آن چنان که شایسته‏اوست رعایت کرده و حرمتش نگه داشته و وظایف خود و احکام آن را به‏جاى آورده و از گناهان پرهیز کرده و به تو تقرب جسته،آن سان که‏خشنودى تو نصیبش شده و رحمت تو بر او روى نهاده،اى خداوند،همانند مزدى که او را مى‏دهى،از خزانه بى‏نیازیت به ما نیز ارزانى دار وچند برابر آن از فضل خود عطا فرماى،که خزاین فضل تو را نقصان‏نیست،بلکه همواره در افزایش است،و معادن احسان تو دستخوش فنا نشود و بخشش تو چه بخششى گواراست.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و براى ما مزدى‏بنویس چونان مزد کسى که این ماه را تا روز قیامت روزه داشته و تو راعبادت کرده است.

اى خداوند،ما در این روز فطر،روز عید و شادمانى مؤمنان،روزاجتماع مسلمانان به گرد یکدیگر،از هر گناه که مرتکب شده‏ایم و از هرکار زشت که زین پیش از ما سر زده،و از هر خیال بد که در دل خود پنهان‏داشته‏ایم،توبه مى‏کنیم،توبه کسى که در دل خیال بازگشتش به گناه‏نیست و بار دیگر به گناه باز نگردد،توبه‏اى بى‏بازگشت،عارى ازهر گونه شک و ریب.بار خدایا،چنین توبه‏اى را از ما بپذیر و از ما خشنودشو و ما را در آن توبه ثابت قدم گردان.

اى خداوند،روزى ما ساز خوف از عقاب جهنم را و شوق به نعیم‏بهشت را،تا لذت آنچه را که از تو خواسته‏ایم در یابیم و از اندوه آنچه ازآن به تو پناه مى‏آوریم وارهیم.

اى خداوند،ما را در شمار توبه کنندگانى در آور که محبت خود را به‏آنان ارزانى داشته‏اى و پذیرفته‏اى که به طاعت تو باز گردند،اى‏دادگرترین دادگران.

اى خداوند،از پدران و مادران و همکیشان ما،آنان که دیده از جهان‏بسته‏اند و آنان که هنوز جام مرگ ننوشیده‏اند،در گذر.

بار خدایا،بر محمد پیامبر ما و خاندان او درود بفرست همچنان که‏بر ملائکه مقربین خود درود فرستاده‏اى.و بر او و خاندانش درودبفرست،آن سان که بر پیامبران مرسل خود درود فرستاده‏اى .و درودبفرست بر او و خاندانش،آن سان که بندگان صالح خود را درودفرستاده‏اى،درودى بر تر از درود آنها،اى پروردگار جهانیان.درودى‏که برکت آن به ما رسد و سود آن نصیب ما گردد و سبب استجابت دعاى ما شود،که تو کریم‏تر کسى هستى که بدو رغبت توان یافت وکارسازترین کسى هستى که بدو توکل توان کرد و تو خود بخشنده‏ترین‏کسان به سائلان درگاه خود هستى .و انت على کل شى‏ء قدیر.

پى‏نوشتها

1.سوره 66/آیه 8

2.سوره 6/آیه 160

3.سوره 2/آیه 261

4.سوره 2/آیه 245

5.سوره 2/آیه 152

6.سوره 14/آیه 7

7.سوره 40/آیه 60

(46)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی یَوْمِ الْفِطْرِ إِذَا انْصَرَفَ مِنْ صَلَاتِهِ قَامَ قَائِماً ثُمَّ اسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ، وَ فِی یَوْمِ الْجُمُعَةِ، فَقَالَ)

یَا مَنْ یَرْحَمُ مَنْ لَا یَرْحَمُهُ الْعِبَادُ وَ یَا مَنْ یَقْبَلُ مَنْ لَا تَقْبَلُهُ الْبِلَادُ وَ یَا مَنْ لَا یَحْتَقِرُ أَهْلَ الْحَاجَةِ إِلَیْهِ وَ یَا مَنْ لَا یُخَیِّبُ الْمُلِحِّینَ عَلَیْهِ. وَ یَا مَنْ لَا یَجْبَهُ بِالرَّدِّ أَهْلَ الدَّالَّةِ عَلَیْهِ وَ یَا مَنْ یَجْتَبِی صَغِیرَ مَا یُتْحَفُ بِهِ، وَ یَشْکُرُ یَسِیرَ مَا یُعْمَلُ لَهُ. وَ یَا مَنْ یَشْکُرُ عَلَى الْقَلِیلِ وَ یُجَازِی بِالْجَلِیلِ وَ یَا مَنْ یَدْنُو إِلَى مَنْ دَنَا مِنْهُ. وَ یَا مَنْ یَدْعُو إِلَى نَفْسِهِ مَنْ أَدْبَرَ عَنْهُ. وَ یَا مَنْ لَا یُغَیِّرُ النِّعْمَةَ، وَ لَا یُبَادِرُ بِالنَّقِمَةِ. وَ یَا مَنْ یُثْمِرُ الْحَسَنَةَ حَتَّى یُنْمِیَهَا، وَ یَتَجَاوَزُ عَنِ السَّیِّئَةِ حَتَّى یُعَفِّیَهَا. انْصَرَفَتِ الْآمَالُ دُونَ مَدَى کَرَمِکَ بِالْحَاجَاتِ، وَ امْتَلَأَتْ بِفَیْضِ جُودِکَ أَوْعِیَةُ الطَّلِبَاتِ، وَ تَفَسَّخَتْ دُونَ بُلُوغِ نَعْتِکَ الصِّفَاتُ، فَلَکَ الْعُلُوُّ الْأَعْلَى فَوْقَ کُلِّ عَالٍ، وَ الْجَلَالُ الْأَمْجَدُ فَوْقَ کُلِّ جَلَالٍ. کُلُّ جَلِیلٍ عِنْدَکَ صَغِیرٌ، وَ کُلُّ شَرِیفٍ فِی جَنْبِ شَرَفِکَ حَقِیرٌ، خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَیْرِکَ، وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلَّا لَکَ، وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِکَ، وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِینَ، وَ جُودُکَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِینَ، وَ إِغَاثَتُکَ قَرِیبَةٌ مِنَ الْمُسْتَغِیثِینَ. لَا یَخِیبُ مِنْکَ الْآمِلُونَ، وَ لَا یَیْأَسُ مِنْ عَطَائِکَ الْمُتَعَرِّضُونَ، وَ لا یَشْقَى بِنَقِمَتِکَ الْمُسْتَغْفِرُونَ. رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاکَ، وَ حِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاکَ، عَادَتُکَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِیئِینَ، وَ سُنَّتُکَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِینَ حَتَّى لَقَدْ غَرَّتْهُمْ أَنَاتُکَ عَنِ الرُّجُوعِ، وَ صَدَّهُمْ إِمْهَالُکَ عَنِ النُّزُوعِ. وَ إِنَّمَا تَأَنَّیْتَ بِهِمْ لِیَفِیئُوا إِلَى أَمْرِکَ، وَ أَمْهَلْتَهُمْ ثِقَةً بِدَوَامِ مُلْکِکَ، فَمَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ السَّعَادَةِ خَتَمْتَ لَهُ بِهَا، وَ مَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الشَّقَاوَةِ خَذَلْتَهُ لَهَا. کُلُّهُمْ صَائِرُونَ، إِلَى حُکْمِکَ، وَ أَمُورُهُمْ آئِلَةٌ إِلَى أَمْرِکَ، لَمْ یَهِنْ عَلَى طُولِ مُدَّتِهِمْ سُلْطَانُکَ، وَ لَمْ یَدْحَضْ لِتَرْکِ مُعَاجَلَتِهِمْ بُرْهَانُکَ. حُجَّتُکَ قَائِمَةٌ لَا تُدْحَضُ، وَ سُلْطَانُکَ ثَابِتٌ لَا یَزُولُ، فَالْوَیْلُ الدَّائِمُ لِمَنْ جَنَحَ عَنْکَ، وَ الْخَیْبَةُ الْخَاذِلَةُ لِمَنْ خَابَ مِنْکَ، وَ الشَّقَاءُ الْأَشْقَى لِمَنِ اغْتَرَّ بِکَ. مَا أَکْثَرَ تَصَرُّفَهُ فِی عَذَابِکَ، وَ مَا أَطْوَلَ تَرَدُّدَهُ فِی عِقَابِکَ، وَ مَا أَبْعَدَ غَایَتَهُ مِنَ الْفَرَجِ، وَ مَا أَقْنَطَهُ مِنْ سُهُولَةِ الْمَخْرَجِ عَدْلًا مِنْ قَضَائِکَ لَا تَجُورُ فِیهِ، وَ إِنْصَافاً مِنْ حُکْمِکَ لَا تَحِیفُ عَلَیْهِ. فَقَدْ ظَاهَرْتَ الْحُجَجَ، وَ أَبْلَیْتَ الْأَعْذَارَ، وَ قَدْ تَقَدَّمْتَ بِالْوَعِیدِ، وَ تَلَطَّفْتَ فِی التَّرْغِیبِ، وَ ضَرَبْتَ الْأَمْثَالَ، وَ أَطَلْتَ الْإِمْهَالَ، وَ أَخَّرْتَ وَ أَنْتَ مُسْتَطِیعٌ لِلمُعَاجَلَةِ، وَ تَأَنَّیْتَ وَ أَنْتَ مَلِی‏ءٌ بِالْمُبَادَرَةِ لَمْ تَکُنْ أَنَاتُکَ عَجْزاً، وَ لَا إِمْهَالُکَ وَهْناً، وَ لَا إِمْسَاکُکَ غَفْلَةً، وَ لَا انْتِظَارُکَ مُدَارَاةً، بَلْ لِتَکُونَ حُجَّتُکَ أَبْلَغَ، وَ کَرَمُکَ أَکْمَلَ، وَ إِحْسَانُکَ أَوْفَى، وَ نِعْمَتُکَ أَتَمَّ، کُلُّ ذَلِکَ کَانَ وَ لَمْ تَزَلْ، وَ هُوَ کَائِنٌ وَ لَا تَزَالُ. حُجَّتُکَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ تُوصَفَ بِکُلِّهَا، وَ مَجْدُکَ أَرْفَعُ مِنْ أَنْ یُحَدَّ بِکُنْهِهِ، وَ نِعْمَتُکَ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ تُحْصَى بِأَسْرِهَا، وَ إِحْسَانُکَ أَکْثَرُ مِنْ أَنْ تُشْکَرَ عَلَى أَقَلِّهِ وَ قَدْ قَصَّرَ بِیَ السُّکُوتُ عَنْ تَحْمِیدِکَ، وَ فَهَّهَنِیَ الْإِمْسَاکُ عَنْ تَمْجِیدِکَ، وَ قُصَارَایَ الْإِقْرَارُ بِالْحُسُورِ، لَا رَغْبَةً یَا إِلَهِی بَلْ عَجْزاً. فَهَا أَنَا ذَا أَؤُمُّکَ بِالْوِفَادَةِ، وَ أَسْأَلُکَ حُسْنَ الرِّفَادَةِ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اسْمَعْ نَجْوَایَ، وَ اسْتَجِبْ دُعَائِی، وَ لَا تَخْتِمْ یَوْمِی بِخَیْبَتِی، وَ لَا تَجْبَهْنِی بِالرَّدِّ فِی مَسْأَلَتِی، وَ أَکْرِمْ مِنْ عِنْدِکَ مُنْصَرَفِی، وَ إِلَیْکَ مُنْقَلَبِی، إِنَّکَ غَیْرُ ضَائِقٍ بِمَا تُرِیدُ، وَ لَا عَاجِزٍ عَمَّا تُسْأَلُ، وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ، وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ.

نیایش چهل و ششم

.دعاى آن حضرت است در روز عید فطر و روز جمعه.چون از نماز باز مى‏گشت روى به قبله مى‏ایستاد و این دعا مى‏خواند.

اى خداوندى که رحمت مى‏آورى بر آن کس که بندگان تو بر اورحمت نمى‏آورند.

اى خداوندى که مى‏پذیرى آن را که رانده هر شهر و دیار است.

اى خداوندى که تحقیر نمى‏کنى آنان را که دست نیاز به سوى تودراز کنند.

اى خداوندى که نومید نمى‏گردانى آنان را که به اصرار از تو چیزى‏خواهند.

اى خداوندى که از درگاه خود نمى‏رانى آنان را که در خواهندگى‏دلیرى مى‏کنند.

اى خداوندى که واپس نمى‏زنى ارمغانى را که به پیشگاهت آرند،هر چند خرد و بى‏مقدار باشد،و هیچ کارى را بى‏اجر نمى‏گذارى،هر چند ناچیز باشد.

اى خداوندى که اندک عملى را مى‏پذیرى و بر آن پاداش بزرگ‏مى‏دهى.

اى خداوندى که نزدیک مى‏شوى به هر کس که به تو نزدیک گردد.

اى خداوندى که به نزد خود فرا مى‏خوانى آن کس را که از تو روى‏گردانیده است.

اى خداوندى که نعمت خود دیگر گون نکنى و در کیفر گنهکاران‏شتاب نورزى.

اى خداوندى که نهال نیکى را مى‏پرورى تا به ثمر نشیند و از گناهان‏عفو مى‏کنى تا یکسره از میان بروند.

آرزوها پیش از آنکه عرصه کرم تو پیمایند،روا شده باز گشتند وکاسه‏هاى حاجت حاجتمندان از فیض جود تو لبالب گردید و اوصاف‏را پیش از آنکه به حقیقت تو رسند رشته از هم بگسیخت .تو راست‏فراترین فرازها،فراتر از هر فرا رونده‏اى،و تو راست بزرگ‏ترین‏جلالتها،برتر از هر جلالتى.

هر صاحب جلالت در برابر جلالت تو خرد است و هر شریف درجوار شرف تو حقیر.آنان که رخت به آستان دیگرى جز آستان توکشیدند،نومید شدند و آنان که به درگاهى جز درگاه تو روى نهادندزیانمند گردیدند و آنان که جز به تو پرداختند تباه گشتند و آنان که درطلب قوت نه به صحراى فضل تو آمدند به قطحسال گرفتار شدند.

بار خدایا،درگاه تو به روى خواهندگان گشوده است و عطایت‏سائلان را رایگان است و فریاد رسیت فریاد خواهان را نزدیک.

امیدواران از تو نومید نشوند و جویندگان از عطاى تو مأیوس‏نگردند و آمرزش خواهان از عقوبتت به شقاوت نیفتند.

اى خداوند،خوان نعمتت براى آنان که نافرمانیت کنند گسترده‏است.و بردباریت در حق آنان که با تو خصومت ورزند مهیاست.نیکى‏در حق بدان شیوه توست و شفقت بر متجاوزان سنت تو.آن سان که‏درنگ کردن تو در مؤاخذت،ایشان را فریفته است که توبه نکنند ومهلت دادن تو آنان را از گرایش به تو باز داشته است.و حال آنکه در کیفرآنان درنگ کرده‏اى تا مگر به فرمان تو سر نهند،و آن را که مهلت عنایت‏کرده‏اى از آن روست که به دوام ملک خود اعتماد دارى .پس هر کس که‏سزاوار سعادت باشد روزگارش به سعادت پایان یابد و هر که سزاوارشقاوت بود به شقاوتش خوار خواهى ساخت.همه بر مقتضاى حکم توشوند هر چه شوند و بازگشت امورشان به توست.هر چند زمان سرکشیشان به دراز کشد از سلطه تو فرو نخواهد کاست و چون دربازخواستشان شتاب نکنى حجت تو باطل نگردد،که حجت تو پاى‏بر جاى است و بطلان ناپذیر و سلطه تو ثابت است و بى‏زوال.پس واى‏بر کسى که از تو رخ برتافته و خوارى و نومیدى کسى راست که از تونومید گردد و بدترین شوربختى نصیب کسى است که به حلم تو فریفته‏آید.در چنین حالتى چنین کسى چه بسیار عذابهاى گونه‏گون که‏خواهد چشید و چه زمانهاى دراز که در وادى عقاب تو سرگردان خواهدماند و میان او و سر آمدن اندوهش چه فاصله‏اى بعید است و به رهایى ازتنگنایى که در آن افتاده هیچ امیدیش نیست.اى خداوند همه اینها که‏مى‏کنى بر مقتضاى عدالت و انصاف توست که در آن نه جور بر کس‏کنى نه ستم بر کس روا دارى.

بار خدایا،تو حجتهاى خود،در پى یکدیگر و به یارى یکدیگر اقامه‏کرده‏اى و دلیلهاى خود از دیر باز آشکار ساخته‏اى و پیش از این مردم رااز عذاب خود بیم داده‏اى و از روى تلطف ترغیب کرده‏اى و مثالهاآورده‏اى و مهلتهاى دراز داده‏اى و عذاب خود به تأخیر افکنده‏اى‏هر چند یاراى شتابت بود و در کار مؤاخذت درنگ ورزیده‏اى هر چندیاراى تعجیلت بود.نه درنگ ورزیدنت از روى ناتوانى بوده است و نه‏مهلت دادنت نشانه سستى.اگر از مؤاخذت دست باز داشته‏اى،نه ازروى غفلت بوده و اگر حکم خود به تعویق افکنده‏اى،نه از روى مدارا.

بلکه تا حجتت رساتر افتد و کرمت کامل‏تر و احسانت وافى‏تر و نعمتت‏تمام‏تر نمایان شود .همه اینها بوده است و همواره هست و خواهد بود.

اى خداوند،حجت تو فراتر از آن است که همه‏اش به وصف گنجد ومجد و بزرگیت برتر از آن است که کس به کنه آن رسد و نعمتت بیشتر ازآن است که در شمار آید و احسانت افزون‏تر از آن است که کمترین آن‏را شکر توان گفت. بار خدایا،خاموشى مى‏گزینم،که از ستایشگریت ناتوانم و زبان‏بر مى‏بندم،که از تمجید و تکریمت عاجزم.اى خداى من،نهایت‏کوشش من اعتراف به درماندگى من است،نه آنکه نخواهم،که‏نمى‏توانم.

بار خدایا،این منم که آهنگ درگاه تو کرده‏ام و خواهم که احسان وفضل نیکوى خویش از من دریغ ندارى.پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و زمزمه مناجات مرا بشنو و دعاى مرا اجابت کن و امروز مرا بانومیدى من به پایان مرسان و در برابر خواسته‏هایم دست رد به سینه من‏مزن .اگر از نزد تو باز مى‏گردم یا به سوى تو مى‏آیم،در هر حال گرامیم‏دار،که تو در گزاردن کارهایت به تنگنا نمى‏افتى و از اداى آنچه از توخواهند ناتوان نیستى.تو بر هر کار قادرى .و لا حول و لا قوة الا بالله‏العلى العظیم.

(47)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی یَوْمِ عَرَفَةَ)

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ اللَّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ بَدِیعَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ، ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ، رَبَّ الْأَرْبَابِ، وَ إِلَهَ کُلِّ مَأْلُوهٍ، وَ خَالِقَ کُلِّ مَخْلُوقٍ، وَ وَارِثَ کُلِّ شَیْ‏ءٍ، لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ‏ءٌ، وَ لَا یَعْزُبُ عَنْهُ عِلْمُ شَیْ‏ءٍ، وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ مُحِیطٌ، وَ هُوَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ رَقِیبٌ. أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْأَحَدُ الْمُتَوَحِّدُ الْفَرْدُ الْمُتَفَرِّدُ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْکَرِیمُ الْمُتَکَرِّمُ، الْعَظِیمُ الْمُتَعَظِّمُ، الْکَبِیرُ الْمُتَکَبِّرُ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْعَلِیُّ الْمُتَعَالِ، الشَّدِیدُ الْمِحَالِ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ، الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ. وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، السَّمِیعُ الْبَصِیرُ، الْقَدِیمُ الْخَبِیرُ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْکَرِیمُ الْأَکْرَمُ، الدَّائِمُ الْأَدْوَمُ، وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْأَوَّلُ قَبْلَ کُلِّ أَحَدٍ، وَ الْآخِرُ بَعْدَ کُلِّ عَدَدٍ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الدَّانِی فِی عُلُوِّهِ، وَ الْعَالِی فِی دُنُوِّهِ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، ذُو الْبَهَاءِ وَ الْمَجْدِ، وَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْحَمْدِ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الَّذِی أَنْشَأْتَ الْأَشْیَاءَ مِنْ غَیْرِ سِنْخٍ، وَ صَوَّرْتَ مَا صَوَّرْتَ مِنْ غَیْرِ مِثَالٍ، وَ ابْتَدَعْتَ الْمُبْتَدَعَاتِ بِلَا احْتِذَاءٍ. 13) أَنْتَ الَّذِی قَدَّرْتَ کُلَّ شَیْ‏ءٍ تَقْدِیراً، وَ یَسَّرْتَ کُلَّ شَیْ‏ءٍ تَیْسِیراً، وَ دَبَّرْتَ مَا دُونَکَ تَدْبِیراً أَنْتَ الَّذِی لَمْ یُعِنْکَ عَلَى خَلْقِکَ شَرِیکٌ، وَ لَمْ یُوَازِرْکَ فِی أَمْرِکَ وَزِیرٌ، وَ لَمْ یَکُنْ لَکَ مُشَاهِدٌ وَ لَا نَظِیرٌ. أَنْتَ الَّذِی أَرَدْتَ فَکَانَ حَتْماً مَا أَرَدْتَ، وَ قَضَیْتَ فَکَانَ عَدْلًا مَا قَضَیْتَ، وَ حَکَمْتَ فَکَانَ نِصْفاً مَا حَکَمْتَ. أَنْتَ الَّذِی لَا یَحْوِیکَ مَکَانٌ، وَ لَمْ یَقُمْ لِسُلْطَانِکَ سُلْطَانٌ، وَ لَمْ یُعْیِکَ بُرْهَانٌ وَ لَا بَیَانٌ. أَنْتَ الَّذِی أَحْصَیْتَ کُلَّ شَیْ‏ءٍ عَدَداً، وَ جَعَلْتَ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ أَمَداً، وَ قَدَّرْتَ کُلَّ شَیْ‏ءٍ تَقْدِیراً. أَنْتَ الَّذِی قَصُرَتِ الْأَوْهَامُ عَنْ ذَاتِیَّتِکَ، وَ عَجَزَتِ الْأَفْهَامُ عَنْ کَیْفِیَّتِکَ، وَ لَمْ تُدْرِکِ الْأَبْصَارُ مَوْضِعَ أَیْنِیَّتِکَ. أَنْتَ الَّذِی لَا تُحَدُّ فَتَکُونَ مَحْدُوداً، وَ لَمْ تُمَثَّلْ فَتَکُونَ مَوْجُوداً، وَ لَمْ تَلِدْ فَتَکُونَ مَوْلُوداً. أَنْتَ الَّذِی لَا ضِدَّ مَعَکَ فَیُعَانِدَکَ، وَ لَا عِدْلَ لَکَ فَیُکَاثِرَکَ، وَ لَا نِدَّ لَکَ فَیُعَارِضَکَ. أَنْتَ الَّذِی ابْتَدَأَ، وَ اخْتَرَعَ، وَ اسْتَحْدَثَ، وَ ابْتَدَعَ، وَ أَحْسَنَ صُنْعَ مَا صَنَعَ. سُبْحَانَکَ مَا أَجَلَّ شَأْنَکَ، وَ أَسْنَى فِی الْأَمَاکِنِ مَکَانَکَ، وَ أَصْدَعَ بِالْحَقِّ فُرْقَانَکَ سُبْحَانَکَ مِنْ لَطِیفٍ مَا أَلْطَفَکَ، وَ رَءُوفٍ مَا أَرْأَفَکَ، وَ حَکِیمٍ مَا أَعْرَفَکَ سُبْحَانَکَ مِنْ مَلِیکٍ مَا أَمْنَعَکَ، وَ جَوَادٍ مَا أَوْسَعَکَ، وَ رَفِیعٍ مَا أَرْفَعَکَ ذُو الْبَهَاءِ وَ الْمَجْدِ وَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْحَمْدِ. سُبْحَانَکَ بَسَطْتَ بِالْخَیْرَاتِ یَدَکَ، وَ عُرِفَتِ الْهِدَایَةُ مِنْ عِنْدِکَ، فَمَنِ الْتَمَسَکَ لِدِینٍ أَوْ دُنْیَا وَجَدَکَ سُبْحَانَکَ خَضَعَ لَکَ مَنْ جَرَى فِی عِلْمِکَ، وَ خَشَعَ لِعَظَمَتِکَ مَا دُونَ عَرْشِکَ، وَ انْقَادَ لِلتَّسْلِیمِ لَکَ کُلُّ خَلْقِکَ سُبْحَانَکَ لَا تُحَسُّ وَ لَا تُجَسُّ وَ لَا تُمَسُّ وَ لَا تُکَادُ وَ لَا تُمَاطُ وَ لَا تُنَازَعُ وَ لَا تُجَارَى وَ لَا تُمَارَى وَ لَا تُخَادَعُ وَ لَا تُمَاکَرُ سُبْحَانَکَ سَبِیلُکَ جَدَدٌ. وَ أَمْرُکَ رَشَدٌ، وَ أَنْتَ حَیٌّ صَمَدٌ. سُبْحَانَکَ قَولُکَ حُکْمٌ، وَ قَضَاؤُکَ حَتْمٌ، وَ إِرَادَتُکَ عَزْمٌ. سُبْحَانَکَ لَا رَادَّ لِمَشِیَّتِکَ، وَ لَا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِکَ. سُبْحَانَکَ بَاهِرَ الْآیَاتِ، فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ، بَارِئَ النَّسَمَاتِ لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً یَدُومُ بِدَوَامِکَ وَ لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً خَالِداً بِنِعْمَتِکَ. وَ لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً یُوَازِی صُنْعَکَ وَ لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً یَزِیدُ عَلَى رِضَاکَ. وَ لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً مَعَ حَمْدِ کُلِّ حَامِدٍ، وَ شُکْراً یَقْصُرُ عَنْهُ شُکْرُ کُلِّ شَاکِرٍ حَمْداً لَا یَنْبَغِی إِلَّا لَکَ، وَ لَا یُتَقَرَّبُ بِهِ إِلَّا إِلَیْکَ حَمْداً یُسْتَدَامُ بِهِ الْأَوَّلُ، وَ یُسْتَدْعَى بِهِ دَوَامُ الْآخِرِ. حَمْداً یَتَضَاعَفُ عَلَى کُرُورِ الْأَزْمِنَةِ، وَ یَتَزَایَدُ أَضْعَافاً مُتَرَادِفَةً. حَمْداً یَعْجِزُ عَنْ إِحْصَائِهِ الْحَفَظَةُ، وَ یَزِیدُ عَلَى مَا أَحْصَتْهُ فِی کِتَابِکَ الْکَتَبَةُ حَمْداً یُوازِنُ عَرْشَکَ الْمَجِیدَ وَ یُعَادِلُ کُرْسِیَّکَ الرَّفِیعَ. حَمْداً یَکْمُلُ لَدَیْکَ ثَوَابُهُ، وَ یَسْتَغْرِقُ کُلَّ جَزَاءٍ جَزَاؤُهُ حَمْداً ظَاهِرُهُ وَفْقٌ لِبَاطِنِهِ، وَ بَاطِنُهُ وَفْقٌ لِصِدْقِ النِّیَّةِ حَمْداً لَمْ یَحْمَدْکَ خَلْقٌ مِثْلَهُ، وَ لَا یَعْرِفُ أَحَدٌ سِوَاکَ فَضْلَهُ حَمْداً یُعَانُ مَنِ اجْتَهَدَ فِی تَعْدِیدِهِ، وَ یُؤَیَّدُ مَنْ أَغْرَقَ نَزْعاً فِی تَوْفِیَتِهِ. حَمْداً یَجْمَعُ مَا خَلَقْتَ مِنَ الْحَمْدِ، وَ یَنْتَظِمُ مَا أَنْتَ خَالِقُهُ مِنْ بَعْدُ. حَمْداً لَا حَمْدَ أَقْرَبُ إِلَى قَوْلِکَ مِنْهُ، وَ لَا أَحْمَدَ مِمَّنْ یَحْمَدُکَ بِهِ. حَمْداً یُوجِبُ بِکَرَمِکَ الْمَزِیدَ بِوُفُورِهِ، وَ تَصِلُهُ بِمَزِیدٍ بَعْدَ مَزِیدٍ طَوْلًا مِنْکَ حَمْداً یَجِبُ لِکَرَمِ وَجْهِکَ، وَ یُقَابِلُ عِزَّ جَلَالِکَ. رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، الْمُنْتَجَبِ الْمُصْطَفَى الْمُکَرَّمِ الْمُقَرَّبِ، أَفْضَلَ صَلَوَاتِکَ، وَ بَارِکْ عَلَیْهِ أَتَمَّ بَرَکَاتِکَ، وَ تَرَحَّمْ عَلَیْهِ أَمْتَعَ رَحَمَاتِکَ. رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، صَلَاةً زَاکِیَةً لَا تَکُونُ صَلَاةٌ أَزْکَى مِنْهَا، وَ صَلِّ عَلَیْهِ صَلَاةً نَامِیَةً لَا تَکُونُ صَلَاةٌ أَنْمَى مِنْهَا، وَ صَلِّ عَلَیْهِ صَلَاةً رَاضِیَةً لَا تَکُونُ صَلَاةٌ فَوْقَهَا. رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، صَلَاةً تُرْضِیهِ وَ تَزِیدُ عَلَى رِضَاهُ، وَ صَلِّ عَلَیْهِ صَلَاةً تُرْضِیکَ و تَزِیدُ عَلَى رِضَاکَ لَهُ وَ صَلِّ عَلَیْهِ صَلَاةً لَا تَرْضَى لَهُ إِلَّا بِهَا، وَ لَا تَرَى غَیْرَهُ لَهَا أَهْلًا. رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ صَلَاةً تُجَاوِزُ رِضْوَانَکَ، وَ یَتَّصِلُ اتِّصَالُهَا بِبَقَائِکَ، وَ لَا یَنْفَدُ کَمَا لَا تَنْفَدُ کَلِمَاتُکَ. رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، صَلَاةً تَنْتَظِمُ صَلَوَاتِ مَلَائِکَتِکَ وَ أَنْبِیَائِکَ وَ رُسُلِکَ وَ أَهْلِ طَاعَتِکَ، وَ تَشْتَمِلُ عَلَى صَلَوَاتِ عِبَادِکَ مِنْ جِنِّکَ وَ إِنْسِکَ وَ أَهْلِ إِجَابَتِکَ، وَ تَجْتَمِعُ عَلَى صَلَاةِ کُلِّ مَنْ ذَرَأْتَ وَ بَرَأْتَ مِنْ أَصْنَافِ خَلْقِکَ. رَبِّ صَلِّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، صَلَاةً تُحِیطُ بِکُلِّ صَلَاةٍ سَالِفَةٍ وَ مُسْتَأْنَفَةٍ، وَ صَلِّ عَلَیْهِ وَ عَلَى آلِهِ، صَلَاةً مَرْضِیَّةً لَکَ وَ لِمَنْ دُونَکَ، وَ تُنْشِئُ مَعَ ذَلِکَ صَلَوَاتٍ تُضَاعِفُ مَعَهَا تِلْکَ الصَّلَوَاتِ عِنْدَهَا، وَ تَزِیدُهَا عَلَى کُرُورِ الْأَیَّامِ زِیَادَةً فِی تَضَاعِیفَ لَا یَعُدُّهَا غَیْرُکَ. رَبِّ صَلِّ عَلَى أَطَایِبِ أَهْلِ بَیْتِهِ الَّذِینَ اخْتَرْتَهُمْ لِأَمْرِکَ، وَ جَعَلْتَهُمْ خَزَنَةَ عِلْمِکَ، وَ حَفَظَةَ دِینِکَ، وَ خُلَفَاءَکَ فِی أَرْضِکَ، وَ حُجَجَکَ عَلَى عِبَادِکَ، وَ طَهَّرْتَهُمْ مِنَ الرِّجْسِ وَ الدَّنَسِ تَطْهِیراً بِإِرَادَتِکَ، وَ جَعَلْتَهُمُ الْوَسِیلَةَ إِلَیْکَ، وَ الْمَسْلَکَ إِلَى جَنَّتِکَ رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، صَلَاةً تُجْزِلُ لَهُمْ بِهَا مِنْ نِحَلِکَ وَ کَرَامَتِکَ، وَ تُکْمِلُ لَهُمُ الْأَشْیَاءَ مِنْ عَطَایَاکَ وَ نَوَافِلِکَ، وَ تُوَفِّرُ عَلَیْهِمُ الْحَظَّ مِنْ عَوَائِدِکَ وَ فَوَائِدِکَ. رَبِّ صَلِّ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ صَلَاةً لَا أَمَدَ فِی أَوَّلِهَا، وَ لَا غَایَةَ لِأَمَدِهَا، وَ لَا نِهَایَةَ لِآخِرِهَا. رَبِّ صَلِّ عَلَیْهِمْ زِنَةَ عَرْشِکَ وَ مَا دُونَهُ، وَ مِلْ‏ءَ سَمَاوَاتِکَ وَ مَا فَوْقَهُنَّ، وَ عَدَدَ أَرَضِیکَ وَ مَا تَحْتَهُنَّ وَ مَا بَیْنَهُنَّ، صَلَاةً تُقَرِّبُهُمْ مِنْکَ زُلْفَى، وَ تَکُونُ لَکَ وَ لَهُمْ رِضًى، وَ مُتَّصِلَةً بِنَظَائِرِهِنَّ أَبَداً. اللَّهُمَّ إِنَّکَ أَیَّدْتَ دِینَکَ فِی کُلِّ أَوَانٍ بِإِمَامٍ أَقَمْتَهُ عَلَماً لِعِبَادِکَ، وَ مَنَاراً فِی بِلَادِکَ بَعْدَ أَنْ وَصَلْتَ حَبْلَهُ بِحَبْلِکَ، وَ جَعَلْتَهُ الذَّرِیعَةَ إِلَى رِضْوَانِکَ، وَ افْتَرَضْتَ طَاعَتَهُ، وَ حَذَّرْتَ مَعْصِیَتَهُ، وَ أَمَرْتَ بِامْتِثَالِ أَوَامِرِهِ، وَ الِانْتِهَاءِ عِنْدَ نَهْیِهِ، وَ أَلَّا یَتَقَدَّمَهُ مُتَقَدِّمٌ، وَ لَا یَتَأَخَّرَ عَنْهُ مُتَأَخِّرٌ فَهُوَ عِصْمَةُ اللَّائِذِینَ، وَ کَهْفُ الْمُؤْمِنِینَ وَ عُرْوَةُ الْمُتَمَسِّکِینَ، وَ بَهَاءُ الْعَالَمِینَ. اللَّهُمَّ فَأَوْزِعْ لِوَلِیِّکَ شُکْرَ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیْهِ، وَ أَوْزِعْنَا مِثْلَهُ فِیهِ، وَ آتِهِ مِنْ لَدُنْکَ سُلْطَاناً نَصِیراً، وَ افْتَحْ لَهُ فَتْحاً یَسِیراً، وَ أَعِنْهُ بِرُکْنِکَ الْأَعَزِّ، وَ اشْدُدْ أَزْرَهُ، وَ قَوِّ عَضُدَهُ، وَ رَاعِهِ بِعَیْنِکَ، وَ احْمِهِ بِحِفْظِکَ وَ انْصُرْهُ بِمَلَائِکَتِکَ، وَ امْدُدْهُ بِجُنْدِکَ الْأَغْلَبِ. وَ أَقِمْ بِهِ کِتَابَکَ وَ حُدُودَکَ وَ شَرَائِعَکَ وَ سُنَنَ رَسُولِکَ، صَلَوَاتُکَ اللَّهُمَّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، وَ أَحْیِ بِهِ مَا أَمَاتَهُ الظَّالِمُونَ مِنْ مَعَالِمِ دِینِکَ، وَ اجْلُ بِهِ صَدَاءَ الْجَوْرِ عَنْ طَرِیقَتِکَ، وَ أَبِنْ بِهِ الضَّرَّاءَ مِنْ سَبِیلِکَ، وَ أَزِلْ بِهِ النَّاکِبِینَ عَنْ صِرَاطِکَ، وَ امْحَقْ بِهِ بُغَاةَ قَصْدِکَ عِوَجاً وَ أَلِنْ جَانِبَهُ لِأَوْلِیَائِکَ، وَ ابْسُطْ یَدَهُ عَلَى أَعْدَائِکَ، وَ هَبْ لَنَا رَأْفَتَهُ، وَ رَحْمَتَهُ وَ تَعَطُّفَهُ وَ تَحَنُّنَهُ، وَ اجْعَلْنَا لَهُ سَامِعِینَ مُطِیعِینَ، وَ فِی رِضَاهُ سَاعِینَ، وَ إِلَى نُصْرَتِهِ وَ الْمُدَافَعَةِ عَنْهُ مُکْنِفِینَ، وَ إِلَیْکَ وَ إِلَى رَسُولِکَ صَلَوَاتُکَ اللَّهُمَّ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِذَلِکَ مُتَقَرِّبِینَ. اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى أَوْلِیَائِهِمُ الْمُعْتَرِفِینَ بِمَقَامِهِمُ، الْمُتَّبِعِینَ مَنْهَجَهُمُ، الْمُقْتَفِینَ آثَارَهُمُ، الْمُسْتَمْسِکِینَ بِعُرْوَتِهِمُ، الْمُتَمَسِّکِینَ بِوِلَایَتِهِمُ، الْمُؤْتَمِّینَ بِإِمَامَتِهِمُ، الْمُسَلِّمِینَ لِأَمْرِهِمُ، الْمُجْتَهِدِینَ فِی طَاعَتِهِمُ، الْمُنْتَظِرِینَ أَیَّامَهُمُ، الْمَادِّینَ إِلَیْهِمْ أَعْیُنَهُمُ، الصَّلَوَاتِ الْمُبَارَکَاتِ الزَّاکِیَاتِ النَّامِیَاتِ الْغَادِیَاتِ الرَّائِحَاتِ. وَ سَلِّمْ عَلَیْهِمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِهِمْ، وَ اجْمَعْ عَلَى التَّقْوَى أَمْرَهُمْ، وَ أَصْلِحْ لَهُمْ شُئُونَهُمْ، وَ تُبْ عَلَیْهِمْ، إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ، وَ خَیْرُ الْغَافِرِینَ، وَ اجْعَلْنَا مَعَهُمْ فِی دَارِ السَّلَامِ بِرَحْمَتِکَ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ. اللَّهُمَّ هَذَا یَوْمُ عَرَفَةَ یَوْمٌ شَرَّفْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ عَظَّمْتَهُ، نَشَرْتَ فِیهِ رَحْمَتَکَ، وَ مَنَنْتَ فِیهِ بِعَفْوِکَ، وَ أَجْزَلْتَ فِیهِ عَطِیَّتَکَ، وَ تَفَضَّلْتَ بِهِ عَلَى عِبَادِکَ. اللَّهُمَّ وَ أَنَا عَبْدُکَ الَّذِی أَنْعَمْتَ عَلَیْهِ قَبْلَ خَلْقِکَ لَهُ وَ بَعْدَ خَلْقِکَ إِیَّاهُ، فَجَعَلْتَهُ مِمَّنْ هَدَیْتَهُ لِدِینِکَ، وَ وَفَّقْتَهُ لِحَقِّکَ، وَ عَصَمْتَهُ بِحَبْلِکَ، وَ أَدْخَلْتَهُ فِی حِزْبِکَ، وَ أَرْشَدْتَهُ لِمُوَالَاةِ أَوْلِیَائِکَ، وَ مُعَادَاةِ أَعْدَائِکَ. ثُمَّ أَمَرْتَهُ فَلَمْ یَأْتَمِرْ، وَ زَجَرْتَهُ فَلَمْ یَنْزَجِرْ، وَ نَهَیْتَهُ عَنْ مَعْصِیَتِکَ، فَخَالَفَ أَمْرَکَ إِلَى نَهْیِکَ، لَا مُعَانَدَةً لَکَ، وَ لَا اسْتِکْبَاراً عَلَیْکَ، بَلْ دَعَاهُ هَوَاهُ إِلَى مَا زَیَّلْتَهُ وَ إِلَى مَا حَذَّرْتَهُ، وَ أَعَانَهُ عَلَى ذَلِکَ عَدُوُّکَ وَ عَدُوُّهُ، فَأَقْدَمَ عَلَیْهِ عَارِفاً بِوَعِیدِکَ، رَاجِیاً لِعَفْوِکَ، وَاثِقاً بِتَجَاوُزِکَ، وَ کَانَ أَحَقَّ عِبَادِکَ مَعَ مَا مَنَنْتَ عَلَیْهِ أَلَّا یَفْعَلَ. وَ هَا أَنَا ذَا بَیْنَ یَدَیْکَ صَاغِراً ذَلِیلًا خَاضِعاً خَاشِعاً خَائِفاً، مُعْتَرِفاً بِعَظِیمٍ مِنَ الذُّنُوبِ تَحَمَّلْتُهُ، وَ جَلِیلٍ مِنَ الْخَطَایَا اجْتَرَمْتُهُ، مُسْتَجِیراً بِصَفْحِکَ، لَائِذاً بِرَحْمَتِکَ، مُوقِناً أَنَّهُ لَا یُجِیرُنِی مِنْکَ مُجِیرٌ، وَ لَا یَمْنَعُنِی مِنْکَ مَانِعٌ. فَعُدْ عَلَیَّ بِمَا تَعُودُ بِهِ عَلَى مَنِ اقْتَرَفَ مِنْ تَغَمُّدِکَ، وَ جُدْ عَلَیَّ بِمَا تَجُودُ بِهِ عَلَى مَنْ أَلْقَى بِیَدِهِ إِلَیْکَ مِنْ عَفْوِکَ، وَ امْنُنْ عَلَیَّ بِمَا لَا یَتَعَاظَمُکَ أَنْ تَمُنَّ بِهِ عَلَى مَنْ أَمَّلَکَ مِنْ غُفْرَانِکَ، وَ اجْعَلْ لِی فِی هَذَا الْیَوْمِ نَصِیباً أَنَالُ بِهِ حَظّاً مِنْ رِضْوَانِکَ، وَ لَا تَرُدَّنِی صِفْراً مِمَّا یَنْقَلِبُ بِهِ الْمُتَعَبِّدُونَ لَکَ مِنْ عِبَادِکَ وَ إِنِّی وَ إِنْ لَمْ أُقَدِّمْ مَا قَدَّمُوهُ مِنَ الصَّالِحَاتِ فَقَدْ قَدَّمْتُ تَوْحِیدَکَ وَ نَفْیَ الْأَضْدَادِ وَ الْأَنْدَادِ وَ الْأَشْبَاهِ عَنْکَ، وَ أَتَیْتُکَ مِنَ الْأَبْوَابِ الَّتِی أَمَرْتَ أَنْ تُؤْتَى مِنْهَا، وَ تَقَرَّبْتُ إِلَیْکَ بِمَا لَا یَقْرُبُ أَحَدٌ مِنْکَ إِلَّا بالتَّقَرُّبِ بِهِ. ثُمَّ أَتْبَعْتُ ذَلِکَ بِالْإِنَابَةِ إِلَیْکَ، وَ التَّذَلُّلِ وَ الِاسْتِکَانَةِ لَکَ، وَ حُسْنِ الظَّنِّ بِکَ، وَ الثِّقَةِ بِمَا عِنْدَکَ، وَ شَفَعْتُهُ بِرَجَائِکَ الَّذِی قَلَّ مَا یَخِیبُ عَلَیْهِ رَاجِیکَ. وَ سَأَلْتُکَ مَسْأَلَةَ الْحَقِیرِ الذَّلِیلِ الْبَائِسِ الْفَقِیرِ الْخَائِفِ الْمُسْتَجِیرِ، وَ مَعَ ذَلِکَ خِیفَةً وَ تَضَرُّعاً وَ تَعَوُّذاً وَ تَلَوُّذاً، لَا مُسْتَطِیلًا بِتَکَبُّرِ الْمُتَکَبِّرِینَ، وَ لَا مُتَعَالِیاً بِدَالَّةِ الْمُطِیعِینَ، وَ لَا مُسْتَطِیلًا بِشَفَاعَةِ الشَّافِعِینَ. وَ أَنَا بَعْدُ أَقَلُّ الْأَقَلِّینَ، وَ أَذَلُّ الْأَذَلِّینَ، وَ مِثْلُ الذَّرَّةِ أَوْ دُونَهَا، فَیَا مَنْ لَمْ یُعَاجِلِ الْمُسِیئِینَ، وَ لَا یَنْدَهُ الْمُتْرَفِینَ، وَ یَا مَنْ یَمُنُّ بِإِقَالَةِ الْعَاثِرِینَ، وَ یَتَفَضَّلُ بِإِنْظَارِ الْخَاطِئِینَ. أَنَا الْمُسِی‏ءُ الْمُعْتَرِفُ الْخَاطِئُ الْعَاثِرُ. أَنَا الَّذِی أَقْدَمَ عَلَیْکَ مُجْتَرِئاً. أَنَا الَّذِی عَصَاکَ مُتَعَمِّداً. أَنَا الَّذِی اسْتَخْفَى مِنْ عِبَادِکَ وَ بَارَزَکَ. أَنَا الَّذِی هَابَ عِبَادَکَ وَ أَمِنَکَ. أَنَا الَّذِی لَمْ یَرْهَبْ سَطْوَتَکَ، وَ لَمْ یَخَفْ بَأْسَکَ. أَنَا الْجَانِی عَلَى نَفْسِهِ أَنَا الْمُرْتَهَنُ بِبَلِیَّتِهِ. أَنَا القَلِیلُ الْحَیَاءِ. أَنَا الطَّوِیلُ الْعَنَاءِ. بِحَقِّ مَنِ انْتَجَبْتَ مِنْ خَلْقِکَ، وَ بِمَنِ اصْطَفَیْتَهُ لِنَفْسِکَ، بِحَقِّ مَنِ اخْتَرْتَ مِنْ بَرِیَّتِکَ، وَ مَنِ اجْتَبَیْتَ لِشَأْنِکَ، بِحَقِّ مَنْ وَصَلْتَ طَاعَتَهُ بِطَاعَتِکَ، وَ مَنْ جَعَلْتَ مَعْصِیَتَهُ کَمَعْصِیَتِکَ، بِحَقِّ مَنْ قَرَنْتَ مُوَالَاتَهُ بِمُوَالَاتِکَ، وَ مَنْ نُطْتَ مُعَادَاتَهُ بِمُعَادَاتِکَ، تَغَمَّدْنِی فِی یَوْمِی هَذَا بِمَا تَتَغَمَّدُ بِهِ مَنْ جَارَ إِلَیْکَ مُتَنَصِّلًا، وَ عَاذَ بِاسْتِغْفَارِکَ تَائِباً. وَ تَوَلَّنِی بِمَا تَتَوَلَّى بِهِ أَهْلَ طَاعَتِکَ وَ الزُّلْفَى لَدَیْکَ وَ الْمَکَانَةِ مِنْکَ. وَ تَوَحَّدْنِی بِمَا تَتَوَحَّدُ بِهِ مَنْ وَفَى بِعَهْدِکَ، وَ أَتْعَبَ نَفْسَهُ فِی ذَاتِکَ، وَ أَجْهَدَهَا فِی مَرْضَاتِکَ. وَ لَا تُؤَاخِذْنِی بِتَفْرِیطِی فِی جَنْبِکَ، وَ تَعَدِّی طَوْرِی فِی حُدُودِکَ، وَ مُجَاوَزَةِ أَحْکَامِکَ. وَ لَا تَسْتَدْرِجْنِی بِإِمْلَائِکَ لِی اسْتِدْرَاجَ مَنْ مَنَعَنِی خَیْرَ مَا عِنْدَهُ وَ لَمْ یَشْرَکْکَ فِی حُلُولِ نِعْمَتِهِ بِی. وَ نَبِّهْنِی مِنْ رَقْدَةِ الْغَافِلِینَ، وَ سِنَةِ الْمُسْرِفِینَ، وَ نَعْسَةِ الْمَخْذُولِینَ وَ خُذْ بِقَلْبِی إِلَى مَا اسْتَعْمَلْتَ بِهِ الْقَانِتِینَ، وَ اسْتَعْبَدْتَ بِهِ الْمُتَعَبِّدِینَ، وَ اسْتَنْقَذْتَ بِهِ الْمُتَهَاوِنِینَ. وَ أَعِذْنِی مِمَّا یُبَاعِدُنِی عَنْکَ، وَ یَحُولُ بَیْنِی وَ بَیْنَ حَظِّی مِنْکَ، وَ یَصُدُّنِی عَمَّا أُحَاوِلُ لَدَیْکَ وَ سَهِّلْ لِی مَسْلَکَ الْخَیْرَاتِ إِلَیْکَ، وَ الْمُسَابَقَةَ إِلَیْهَا مِنْ حَیْثُ أَمَرْتَ، وَ الْمُشَاحَّةَ فِیهَا عَلَى مَا أَرَدْتَ. وَ لَا تَمْحَقْنِی فِیمَن تَمْحَقُ مِنَ الْمُسْتَخِفِّینَ بِمَا أَوْعَدْتَ وَ لَا تُهْلِکْنِی مَعَ مَنْ تُهْلِکُ مِنَ الْمُتَعَرِّضِینَ لِمَقْتِکَ وَ لَا تُتَبِّرْنِی فِیمَنْ تُتَبِّرُ مِنَ الْمُنْحَرِفِینَ عَنْ سُبُلِکَ وَ نَجِّنِی مِنْ غَمَرَاتِ الْفِتْنَةِ، وَ خَلِّصْنِی مِنْ لَهَوَاتِ الْبَلْوَى، وَ أَجِرْنِی مِنْ أَخْذِ الْإِمْلَاءِ. وَ حُلْ بَیْنِی وَ بَیْنَ عَدُوٍّ یُضِلُّنِی، وَ هَوًى یُوبِقُنِی، وَ مَنْقَصَةٍ تَرْهَقُنِی وَ لَا تُعْرِضْ عَنِّی إِعْرَاضَ مَنْ لَا تَرْضَى عَنْهُ بَعْدَ غَضَبِکَ وَ لَا تُؤْیِسْنِی مِنَ الْأَمَلِ فِیکَ فَیَغْلِبَ عَلَیَّ الْقُنُوطُ مِنْ رَحْمَتِکَ وَ لَا تَمْنَحْنِی بِمَا لَا طَاقَةَ لِی بِهِ فَتَبْهَظَنِی مِمَّا تُحَمِّلُنِیهِ مِنْ فَضْلِ مَحَبَّتِکَ. وَ لَا تُرْسِلْنِی مِنْ یَدِکَ إِرْسَالَ مَنْ لَا خَیْرَ فِیهِ، وَ لَا حَاجَةَ بِکَ إِلَیْهِ، وَ لَا إِنَابَةَ لَهُ وَ لَا تَرْمِ بِی رَمْیَ مَنْ سَقَطَ مِنْ عَیْنِ رِعَایَتِکَ، وَ مَنِ اشْتَمَلَ عَلَیْهِ الْخِزْیُ مِنْ عِنْدِکَ، بَلْ خُذْ بِیَدِی مِنْ سَقْطَةِ الْمُتَرَدِّینَ، وَ وَهْلَةِ الْمُتَعَسِّفِینَ، وَ زَلَّةِ الْمَغْرُورِینَ، وَ وَرْطَةِ الْهَالِکِینَ. وَ عَافِنِی مِمَّا ابْتَلَیْتَ بِهِ طَبَقَاتِ عَبِیدِکَ وَ إِمَائِکَ، وَ بَلِّغْنِی مَبَالِغَ مَنْ عُنِیتَ بِهِ، وَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِ، وَ رَضِیتَ عَنْهُ، فَأَعَشْتَهُ حَمِیداً، وَ تَوَفَّیْتَهُ سَعِیداً وَ طَوِّقْنِی طَوْقَ الْإِقْلَاعِ عَمَّا یُحْبِطُ الْحَسَنَاتِ، وَ یَذْهَبُ بِالْبَرَکَاتِ وَ أَشْعِرْ قَلْبِیَ الِازْدِجَارَ عَنْ قَبَائِحِ السَّیِّئَاتِ، وَ فَوَاضِحِ الْحَوْبَاتِ. وَ لَا تَشْغَلْنِی بِمَا لَا أُدْرِکُهُ إِلَّا بِکَ عَمَّا لَا یُرْضِیکَ عَنِّی غَیْرُهُ وَ انْزِعْ مِنْ قَلْبِی حُبَّ دُنْیَا دَنِیَّةٍ تَنْهَى عَمَّا عِنْدَکَ، وَ تَصُدُّ عَنِ ابْتِغَاءِ الْوَسِیلَةِ إِلَیْکَ، وَ تُذْهِلُ عَنِ التَّقَرُّبِ مِنْکَ. وَ زَیِّنْ لِیَ التَّفَرُّدَ بِمُنَاجَاتِکَ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ هَبْ لِی عِصْمَةً تُدْنِینِی مِنْ خَشْیَتِکَ، وَ تَقْطَعُنِی عَنْ رُکُوبِ مَحَارِمِکَ، وَ تَفُکَّنِی مِنْ أَسْرِ الْعَظَائِمِ. وَ هَبْ لِیَ التَّطْهِیرَ مِنْ دَنَسِ الْعِصْیَانِ، وَ أَذْهِبْ عَنِّی دَرَنَ الْخَطَایَا، وَ سَرْبِلْنِی بِسِرْبَالِ عَافِیَتِکَ، وَ رَدِّنِی رِدَاءَ مُعَافَاتِکَ، وَ جَلِّلْنِی سَوَابِغَ نَعْمَائِکَ، وَ ظَاهِرْ لَدَیَّ فَضْلَکَ وَ طَوْلَکَ وَ أَیِّدْنِی بِتَوْفِیقِکَ وَ تَسْدِیدِکَ، وَ أَعِنِّی عَلَى صَالِحِ النِّیَّةِ، وَ مَرْضِیِّ الْقَوْلِ، وَ مُسْتَحْسَنِ الْعَمَلِ، وَ لَا تَکِلْنِی إِلَى حَوْلِی وَ قُوَّتِی دُونَ حَوْلِکَ وَ قُوَّتِکَ. وَ لَا تُخْزِنِی یَوْمَ تَبْعَثُنِی لِلِقَائِکَ، وَ لَا تَفْضَحْنِی بَیْنَ یَدَیْ أَوْلِیَائِکَ، وَ لَا تُنْسِنِی ذِکْرَکَ، وَ لَا تُذْهِبْ عَنِّی شُکْرَکَ، بَلْ أَلْزِمْنِیهِ فِی أَحْوَالِ السَّهْوِ عِنْدَ غَفَلَاتِ الْجَاهِلِینَ لِآلْائِکَ، وَ أَوْزِعْنِی أَنْ أُثْنِیَ بِمَا أَوْلَیْتَنِیهِ، وَ أَعْتَرِفَ بِمَا أَسْدَیْتَهُ إِلَیَّ. وَ اجْعَلْ رَغْبَتِی إِلَیْکَ فَوْقَ رَغْبَةِ الرَّاغِبِینَ، وَ حَمْدِی إِیَّاکَ فَوْقَ حَمْدِ الْحَامِدِینَ وَ لَا تَخْذُلْنِی عِنْدَ فَاقَتِی إِلَیْکَ، وَ لَا تُهْلِکْنِی بِمَا. أَسْدَیْتُهُ إِلَیْکَ، وَ لَا تَجْبَهْنِی بِمَا جَبَهْتَ بِهِ الْمُعَانِدِینَ لَکَ، فَإِنِّی لَکَ مُسَلِّمٌ، أَعْلَمُ أَنَّ الْحُجَّةَ لَکَ، وَ أَنَّکَ أَوْلَى بِالْفَضْلِ، وَ أَعْوَدُ بِالْإِحْسَانِ، وَ أَهْلُ التَّقْوَى، وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ، وَ أَنَّکَ بِأَنْ تَعْفُوَ أَوْلَى مِنْکَ بِأَنْ تُعَاقِبَ، وَ أَنَّکَ بِأَنْ تَسْتُرَ أَقْرَبُ مِنْکَ إِلَى أَنْ تَشْهَرَ. فَأَحْیِنِی حَیَاةً طَیِّبَةً تَنْتَظِمُ بِمَا أُرِیدُ، وَ تَبْلُغُ مَا أُحِبُّ مِنْ حَیْثُ لَا آتِی مَا تَکْرَهُ، وَ لَا أَرْتَکِبُ مَا نَهَیْتَ عَنْهُ، وَ أَمِتْنِی مِیتَةَ مَنْ یَسْعَى نُورُهُ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ عَنْ یَمِینِهِ. وَ ذَلِّلْنِی بَیْنَ یَدَیْکَ، وَ أَعِزَّنِی عِنْدَ خَلْقِکَ، وَ ضَعْنِی إِذَا خَلَوْتُ بِکَ، وَ ارْفَعْنِی بَیْنَ عِبَادِکَ، وَ أَغْنِنِی عَمَّنْ هُوَ غَنِیٌّ عَنِّی، وَ زِدْنِی إِلَیْکَ فَاقَةً وَ فَقْراً. وَ أَعِذْنِی مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ، وَ مِنْ حُلُولِ الْبَلَاءِ، وَ مِنَ الذُّلِّ وَ الْعَنَاءِ، تَغَمَّدْنِی فِیمَا اطَّلَعْتَ عَلَیْهِ مِنِّی بِمَا یَتَغَمَّدُ بِهِ الْقَادِرُ عَلَى الْبَطْشِ لَوْ لَا حِلْمُهُ، وَ الْآخِذُ عَلَى الْجَرِیرَةِ لَوْ لَا أَنَاتُهُ وَ إِذَا أَرَدْتَ بِقَوْمٍ فِتْنَةً أَوْ سُوءاً فَنَجِّنِی مِنْهَا لِوَاذاً بِکَ، وَ إِذْ لَمْ تُقِمْنِی مَقَامَ فَضِیحَةٍ فِی دُنْیَاکَ فَلَا تُقِمْنِی مِثْلَهُ فِی آخِرَتِکَ وَ اشْفَعْ لِی أَوَائِلَ مِنَنِکَ بِأَوَاخِرِهَا، وَ قَدِیمَ فَوَائِدِکَ بِحَوَادِثِهَا، وَ لَا تَمْدُدْ لِی مَدّاً یَقْسُو مَعَهُ قَلْبِی، وَ لَا تَقْرَعْنِی قَارِعَةً یَذْهَبُ لَهَا بَهَائِی، وَ لَا تَسُمْنِی خَسِیسَةً یَصْغُرُ لَهَا قَدْرِی وَ لَا نَقِیصَةً یُجْهَلُ مِنْ أَجْلِهَا مَکَانِی. وَ لَا تَرُعْنِی رَوْعَةً أُبْلِسُ بِهَا، وَ لَا خِیفَةً أُوجِسُ دُونَهَا، اجْعَلْ هَیْبَتِی فِی وَعِیدِکَ، وَ حَذَرِی مِنْ إِعْذَارِکَ وَ إِنْذَارِکَ، وَ رَهْبَتِی عِنْد تِلَاوَةِ آیَاتِکَ. وَ اعْمُرْ لَیْلِی بِإِیقَاظِی فِیهِ لِعِبَادَتِکَ، وَ تَفَرُّدِی بِالتَّهَجُّدِ لَکَ، وَ تَجَرُّدِی بِسُکُونِی إِلَیْکَ، وَ إِنْزَالِ حَوَائِجِی بِکَ، وَ مُنَازَلَتِی إِیَّاکَ فِی فَکَاکِ رَقَبَتِی مِنْ نَارِکَ، وَ إِجَارَتِی مِمَّا فِیهِ أَهْلُهَا مِنْ عَذَابِکَ. وَ لَا تَذَرْنِی فِی طُغْیَانِی عَامِهاً، وَ لَا فِی غَمْرَتِی سَاهِیاً حَتَّى حِینٍ، وَ لَا تَجْعَلْنِی عِظَةً لِمَنِ اتَّعَظَ، وَ لَا نَکَالًا لِمَنِ اعْتَبَرَ، وَ لَا فِتْنَةً لِمَنْ نَظَرَ، وَ لَا تَمْکُرْ بِی فِیمَنْ تَمْکُرُ بِهِ، وَ لَا تَسْتَبْدِلْ بِی غَیْرِی، وَ لَا تُغَیِّرْ لِی اسْماً، وَ لَا تُبَدِّلْ لِی جِسْماً، وَ لَا تَتَّخِذْنِی هُزُواً لِخَلْقِکَ، وَ لَا سُخْرِیّاً لَکَ، وَ لَا تَبَعاً إِلَّا لِمَرْضَاتِکَ، وَ لَا مُمْتَهَناً إِلَّا بِالِانْتِقَامِ لَکَ. وَ أَوْجِدْنِی بَرْدَ عَفْوِکَ، وَ حَلَاوَةَ رَحْمَتِکَ وَ رَوْحِکَ وَ رَیْحَانِکَ، وَ جَنَّةِ نَعِیمِکَ، وَ أَذِقْنِی طَعْمَ الْفَرَاغِ لِمَا تُحِبُّ بِسَعَةٍ مِنْ سَعَتِکَ، وَ الِاجْتِهَادِ فِیمَا یُزْلِفُ لَدَیْکَ وَ عِنْدَکَ، وَ أَتْحِفْنِی بِتُحْفَةٍ مِنْ تُحَفَاتِکَ. وَ اجْعَلْ تِجَارَتِی رَابِحَةً، وَ کَرَّتِی غَیْرَ خَاسِرَةٍ، وَ أَخِفْنِی مَقَامَکَ، وَ شَوِّقْنِی لِقَاءَکَ، وَ تُبْ عَلَیَّ تَوْبَةً نَصُوحاً لَا تُبْقِ مَعَهَا ذُنُوباً صَغِیرَةً وَ لَا کَبِیرَةً، وَ لَا تَذَرْ مَعَهَا عَلَانِیَةً وَ لَا سَرِیرَةً. وَ انْزِعِ الْغِلَّ مِنْ صَدْرِی لِلْمُؤْمِنِینَ، وَ اعْطِفْ بِقَلْبِی عَلَى الْخَاشِعِینَ، وَ کُنْ لِی کَمَا تَکُونُ لِلصَّالِحِینَ، وَ حَلِّنِی حِلْیَةَ الْمُتَّقِینَ، وَ اجْعَلْ لِی لِسَانَ صِدْقٍ فِی الْغَابِرِینَ، وَ ذِکْراً نَامِیاً فِی الْآخِرِینَ، وَ وَافِ بِی عَرْصَةَ الْأَوَّلِینَ. وَ تَمِّمْ سُبُوغَ نِعْمَتِکَ، عَلَیَّ، وَ ظَاهِرْ کَرَامَاتِهَا لَدَیَّ، امْلَأْ مِنْ فَوَائِدِکَ یَدِی، وَ سُقْ کَرَائِمَ مَوَاهِبِکَ إِلَیَّ، وَ جَاوِرْ بِیَ الْأَطْیَبِینَ مِنْ أَوْلِیَائِکَ فِی الْجِنَانِ الَّتِی زَیَّنْتَهَا لِأَصْفِیَائِکَ، وَ جَلِّلْنِی شَرَائِفَ نِحَلِکَ فِی الْمَقَامَاتِ الْمُعَدَّةِ لِأَحِبَّائِکَ. وَ اجْعَلْ لِی عِنْدَکَ مَقِیلًا آوِی إِلَیْهِ مُطْمَئِنّاً، وَ مَثَابَةً أَتَبَوَّؤُهَا، وَ أَقَرُّ عَیْناً، وَ لَا تُقَایِسْنِی بِعَظِیمَاتِ الْجَرَائِرِ، وَ لَا تُهْلِکْنِی یَوْمَ تُبْلَى السَّرَائِرُ، وَ أَزِلْ عَنِّی کُلَّ شَکٍّ وَ شُبْهَةٍ، وَ اجْعَلْ لِی فِی الْحَقِّ طَرِیقاً مِنْ کُلِّ رَحْمَةٍ، وَ أَجْزِلْ لِی قِسَمَ الْمَوَاهِبِ مِنْ نَوَالِکَ، وَ وَفِّرْ عَلَیَّ حُظُوظَ الْإِحْسَانِ مِنْ إِفْضَالِکَ. وَ اجْعَلْ قَلْبِی وَاثِقاً بِمَا عِنْدَکَ، وَ هَمِّی مُسْتَفْرَغاً لِمَا هُوَ لَکَ، وَ اسْتَعْمِلْنِی بِمَا تَسْتَعْمِلُ بِهِ خَالِصَتَکَ، وَ أَشْرِبْ قَلْبِی عِنْدَ ذُهُولِ الْعُقُولِ طَاعَتَکَ، وَ اجْمَعْ لِیَ الْغِنَى وَ الْعَفَافَ وَ الدَّعَةَ وَ الْمُعَافَاةَ وَ الصِّحَّةَ وَ السَّعَةَ وَ الطُّمَأْنِینَةَ وَ الْعَافِیَةَ. وَ لَا تُحْبِطْ حَسَنَاتِی بِمَا یَشُوبُهَا مِنْ مَعْصِیَتِکَ، وَ لَا خَلَوَاتِی بِمَا یَعْرِضُ لِی مِنْ نَزَغَاتِ فِتْنَتِکَ، وَ صُنْ وَجْهِی عَنِ الطَّلَبِ إِلَى أَحَدٍ مِنَ الْعَالَمِینَ، وَ ذُبَّنِی عَنِ الْتِمَاسِ مَا عِنْدَ الْفَاسِقِینَ. وَ لَا تَجْعَلْنِی لِلظَّالِمِینَ ظَهِیراً، وَ لَا لَهُمْ عَلَى مَحْوِ کِتَابِکَ یَداً وَ نَصِیراً، وَ حُطْنِی مِنْ حَیْثُ لَا أَعْلَمُ حِیَاطَةً تَقِینِی بِهَا، وَ افْتَحْ لِی أَبْوَابَ تَوْبَتِکَ وَ رَحْمَتِکَ وَ رَأْفَتِکَ وَ رِزْقِکَ الْوَاسِعِ، إِنِّی إِلَیْکَ مِنَ الرَّاغِبِینَ، وَ أَتْمِمْ لِی إِنْعَامَکَ، إِنَّکَ خَیْرُ الْمُنْعِمِینَ وَ اجْعَلْ بَاقِیَ عُمُرِی فِی الْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ ابْتِغَاءَ وَجْهِکَ، یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ، وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ، وَ السَّلَامُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ أَبَدَ الْآبِدِینَ.

نیایش چهل و هفتم

.دعاى آن حضرت است در روز عرفه.

حمد خداوندى را که پروردگار جهانیان است.بار خدایا،حمد بادتو را،اى پدید آورنده آسمانها و زمین،اى صاحب جلالت و عظمت،اى‏مهتر مهتران،اى معبود هر معبود،اى آفریننده هر موجود،اى‏خداوندى که چون همگان از میان بروند تو باقى هستى،خدایى که هیچ‏چیز همانندش نیست و هیچ چیز از حیطه علم او بیرون نیست و او بر هرچیز احاطه دارد و هر چیز را نگهبان است.

بار خدایا،تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:

خداوند یکتاى تنهاى بى همانند و یگانه.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوند کریم وبخشنده و در کرم و بخشندگى به حد نهایت،خداوند عظیم و در عظمت‏بى‏مانند،کبیر و صاحب کبریا.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوند متعال ودر نهایت تعالى و سخت انتقام گیرنده.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوندبخشاینده مهربان داناى حکیم.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوند شنواى‏بیناى بى آغاز و آگاه.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوند کریم درکرم از همه افزون بر دوام و همیشه جاویدان.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوندى که‏پیش از همه بوده و پس از همه خواهد بود.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوندى که‏در عین اعتلا بر همه،نزدیک است و در عین نزدیکى متعالى.

تویى آن خداى یکتا،که هیچ خدایى جز تو نیست:خداوندشکوهمند بزرگ بزرگوار و شایان ستایش .

تویى خداوندى که هر چه آفریده‏اى نه از هیچ اصل و مایه‏آفریده‏اى،و هر چه را نقش بسته‏اى بى‏هیچ نمونه‏اى نقش بسته‏اى،وهر چه پدید آورده‏اى بى‏هیچ تقلیدى پدید آورده‏اى.

تویى که هر چه به عرصه وجود آورده‏اى به میزان معین آورده‏اى وهر چیز آماده کرده‏اى و کارهاى عالم نیک سامان داده‏اى.

تویى که در آفرینش شریکى یاریت نکرده و در کارها به وزیریت نیاز نیفتاده و در کار تو را شاهد و ناظرى نبوده است.

تویى که چون اراده کنى حتمى است و هر چه تقدیر کنى بر مقتضاى‏عدل است و هر چه حکم کنى از روى انصاف است.

تویى که در مکان نگنجى و سلطه کس با سلطه تو بر نیاید،نه برهانت‏ناتوان کند و نه از گفتن و امانى.

تویى که هر چیز را شمار کرده‏اى و براى هر چیز مدت و زمانى معین‏قرار داده‏اى و هر چیز را به مقدار معلوم پدید آورده‏اى.

تویى که اوهام از درک ذات تو در مانند و افهام از چگونگى تو عاجزآیند و دیدگان جاى تو در نیابند.

تویى که به حدى محدود نیستى و به صورتى تجسم نیافته‏اى وفرزندى نیاورده‏اى که خود از دیگرى زاده شده باشى.

تویى که تو را ضدى نیست که به دشمنیت بر خیزد و همتایى نیست تابر تو پیشى جوید و همانندى نه که با تو دم برابرى زند.

تویى که آفرینش آغاز کردى و موجودات بیافریدى و احداث‏کردى و ابداع کردى و هر چه ساختى نیکو ساختى.

بار خدایا،منزهى تو.شگفتا چه بزرگ است شأن و منزلت تو،چه‏بلند است مکانت و مقام تو و چه نیکو حق و باطل از یکدیگر جداساخته‏اى.

منزهى تو،اى خداوند مهربان،چه فراوان است مهربانى تو،اى‏خداوند رؤوف،چه عظیم است رأفت تو،اى خداوند حکیم،چه شگفت‏است دانایى تو.

منزهى تو،اى پادشاه،چه بسیار است قدرت تو،اى بخشنده،چه‏بى‏اندازه است توانگرى تو،اى رفیع پایه،چه والاست رفعت تو.تویى‏دارنده شکوهمندى،تویى دارنده بزرگوارى،تویى در خور سپاس وستایش. منزهى تو،اى خداوندى که دستت به نیکیها گشاده است.اگرهدایتى هست،از جانب توست.هر کس از متاع این جهانى یا ثواب آن‏جهانى چیزى از تو خواهد،بیابد.

منزهى تو،اى خداوندى که هر چه در عرصه پهناور علم تو جاى دارددر برابرت خاضع است و هر چه فرود عرش توست در برابر عظمتت‏خاشع است و همه آفریدگانت در برابرت سر تسلیم فرو دارند .

منزهى تو،نه به حواس ما در آیى،نه به دست پسودن و لمس‏احساس شوى،نه کس بر تو مکرى تواند کرد،نه کس از تو چیزى‏پنهان تواند داشت،نه کس تواند با تو راه خلاف پوید یا با تو منازعه کندیا بر تو چیره گردد یا با تو جدال کند یا بفریبدت یا بر تو کیدى اندیشد.

منزهى تو اى خداوند،راه تو راهى هموار است و فرمان تو طریق‏نیکبختى است.تو زنده‏اى و همه را به تو نیاز است.

منزهى تو اى خداوند،سخنت همه حکمت است و تقدیرت حتم.

چون اراده کنى،به اجرا در آید.

منزهى تو اى خداوند،کس نیست که مشیت تو را باز گرداند وکلمات تو دگرگونى نپذیرد.

منزهى تو اى خداوند،آثار قدرتت آشکار است.آفریننده‏آسمانهایى و خالق جانهایى.

حمد باد تو را،حمدى که به دوام تو بر دوام ماند.

حمد باد تو را،حمدى که تا نعمتت جاودانه است جاودانه ماند.

حمد باد تو را،حمدى در برابر احسانت،حمدى که به خشنودیت‏بیفزاید.

حمد باد تو را،با هر حمد گوى دیگر،و شکر باد تو را،شکرى که‏شکر گزاران از اداى آن بازمانند .

حمد باد تو را،حمدى که تنها تو را سزد و بدان جز به تو تقرب نتوان جست.

حمدى که دوام نعمت پیشین را سبب شود و نعمتهاى تازه را دوام‏بخشد.

حمدى که با گذشت روزگاران مضاعف گردد و همواره و پى در پى‏روى در فزونى نهد.

حمدى که فرشتگان حسابگر از شمار آن در مانند و بر آنچه‏فرشتگان کاتب در لوح محفوظ ثبت کرده‏اند فزونى گیرد.

حمدى که همتر از عرش مجید تو بود و با کرسى رفیع تو همسنگ‏باشد.

حمدى که ثوابش در نزد تو به کمال باشد و جزاى آن،هر جزاى‏دیگر را مستغرق خود سازد.

حمدى که آشکارش عین نهانش بود و نهانش با صدق نیت همراه.

حمدى که هیچ مخلوقى همانند آن تو را نستوده باشد و کس جز توارج آن نشناسد.

حمدى که هر جهد شمارگرانش را نیاز به یارى افتد و هر کس آهنگ‏آن کند که حق اداى آن به جاى آرد،به تأیید تواش حاجت باشد.

حمدى که هر حمد دیگر را که آفریده‏اى در خود گرد آورد و هرحمدى را که زین پس بیافرینى در رشته انتظام کشد.

حمدى که هیچ حمدى به سخن تو نزدیک‏تر از او نباشد و از سراینده‏آن،حمد گوینده‏ترى نبود .

حمدى که به پاس کرم تو بر نعمتها بیفزاید و تو به پاس احسانت پى‏در پى بر آن بیفزایى .

حمدى که شایان عظمت ذات تو باشد و با عزت و جلال تو برابرشود.

اى پروردگار من،تحیت و درود بفرست بر محمد و خاندان محمد، آن پیامبر برگزیده پسندیده گرامى مقرب درگاهت،برترین تحیات ودرودهاى خود را،و او را برکت ده سرشارترین برکات خود،و رحمت‏خود بر او فرست ممتع‏ترین رحمتهایت را.

اى پروردگار من،تحیت و درود بفرست بر محمد و خاندان او،تحیت و درودى پاک که هیچ تحیت و درودى پاک‏تر از آن نباشد،تحیت ودرودى فزاینده که هیچ تحیت و درودى فزاینده‏تر از آن نبود،تحیت ودرودى خشنود کننده که برتر از آن تحیت و درودى صورت نبندد.

اى پرودگار من،تحیت و درود بفرست بر محمد و خاندان او،تحیت و درودى که خشنودش گرداند و بر خشنودیش بیفزاید،تحیت ودرودى که تو را خشنود گرداند و خشنودیت از او فزونى گیرد،تحیت ودرودى آن چنان که جز آن را بر او نپسندى و جز او را شایان آن ندانى.

اى پروردگار من،تحیت و درود بفرست بر محمد و خاندان او،تحیت و درودى که از غایت رضاى تو فراتر رود و به بقاى تو باقى ماند وآن سان که کلمات تو را پایانى نیست پایان نپذیرد .

اى پروردگار من،تحیت و درود بفرست بر محمد و خاندان او،تحیتى که تحیات ملائکه تو را و پیامبران تو و رسولان تو را و اهل طاعت‏تو را در یک رشته گرد آورد و درودهاى بندگان تو را از جن و انس و آنان‏که دعوت تو را اجابت کرده‏اند،در بر گیرد و تحیت و درود همه اصناف‏آفریدگانت را در خود گرد آورد.

اى پروردگار من،تحیت و درود بفرست بر او و خاندانش،تحیت ودرودى که بر هر درود و تحیتى که زین پیش بوده یا ازین پس خواهد بوداحاطه یابد.و بر او و خاندانش تحیت و درود بفرست،تحیت و درودى که‏در نزد تو و در نزد غیر تو پسندیده آید و با آن،تحیات و درودهایى‏بیافرینى که آنچه پیش از این درود و تحیت فرستاده‏ایم مضاعف گردد وبا گذشت روزگاران بر آن بیفزایى و بیفزایى تا آنجا که کس جز تو آنها را احصا نتواند کرد.

اى پروردگار من،بر اهل بیت طیبین او که آنان را براى قیام به امرخود برگزیده‏اى و خازنان علم خود و حافظان دین خود و خلفاى خودبر روى زمین و حجتهاى خود بر بندگان قرار داده‏اى و آنان را به‏خواست خود از هر ناپاک پاک گردانیده‏اى و طریق رسیدن به مقام قرب‏خود و وصول به بهشت ساخته‏اى،تحیت و درود بفرست.

اى پروردگار من،بر محمد و خاندان او تحیت و درود بفرست،تحیت و درودى که بدان بخشش و انعامت را در حق آنان فراوان گردانى‏و هر گونه عطایاى خود به ایشان به کمال رسانى و عواید و فواید فراوان‏نصیبشان سازى.

اى پروردگار من،بر محمد و خاندان او تحیت و درودى بفرست که‏نه آغازش را حدى باشد،نه مدتش را پایانى و نهایتى.

اى پرودگار من،تحیت و درود بفرست بر ایشان،تحیت و درودى‏همسنگ عرش عظیم خود و هر چه در فرود عرش جاى دارد،لبالب‏آسمانها و هر چه فراتر از آنهاست و به شمار زمینها و هر چه در زیرآنهاست و هر چه بین آنهاست.تحیت و درودى که تقرب تو را در پى‏داشته باشد و تو را و ایشان را خشنود گرداند.همواره و همانند اینهاتا ابد.

بار خدایا،در هر زمان دین خویش به امامى یارى بخشیده‏اى که او رابر پاى داشته‏اى تا علم راهنماى بندگانت شود و در بلاد تو چراغ‏فروزان هدایت گردد و رشته پیمان او به رشته پیمان خود پیوسته‏اى و اورا وسیله خشنودى خود ساخته‏اى و اطاعت او فریضه گردانیده‏اى ومردم را از سرکشى در برابر او بر حذر داشته‏اى و فرمان داده‏اى که به‏هر چه امر مى‏کند اطاعت کنند و از هر چه نهى مى‏کند باز ایستند و کس‏بر او پیشى نگیرد و کس از او واپس نماند و او نگهدار کسانى است که بدو پناه مى‏برند و کهف امان مؤمنان است و حلقه اعتصام ایشان است وجلال و جلوه جهانیان است.

بار خدایا،به ولى خود الهام نماى که شکر نعمتى را که به او ارزانى‏داشته‏اى به جاى آرد و ما را نیز الهام ده که شکر نعمت هدایت او به جاى‏آریم و او را از جانب خود سلطه و توانایى ده و به آسانى راه پیروزى بر اوبگشاى و به نیرومندترین ارکان قدرت خود یارى‏اش فرماى و پشتش‏محکم و بازوانش توانا گردان و زیر نظر مراقبت خویش قرار ده ودر سایه حفظ خود حفظش نماى و به ملائکه خود یارى‏اش ده و به لشکرپیروزمند خود مددش رسان.

اى خداوند،کتاب خود،حدود و شرایع خود و سنتهاى پیامبر خود راـصلواتک اللهم علیه و آلهـبدو بر پاى دار و هر چه را ظالمان از معالم‏دینت میرانیده‏اند بدو زنده دار و بدو زنگ ستم ستمکاران از آیین‏خویش بزداى و بدو دشواریها از راه خود دور گردان و به نیروى اوکسانى را که از راه تو منحرف شده‏اند از میان بردار و آن کسان را که‏صراط مستقیم تو را راه کج جلوه مى‏دهند نابود نماى.

اى خداوند،ولى و امام خود را براى دوستانت قلبى مهربان و نرم‏عطا کن و دست قدرت او بر دشمنانت گشوده گردان و رأفت و رحمت وعطوفت و محبتش را نصیب ما گردان و ما را از نیوشندگان وفرمانبرداران امر او قرار ده و چنان کن که در راه رضاى او سعى کنیم ویارى‏اش نماییم و مدافع او در برابر دشمنش باشیم و این سبب تقرب مابه تو و رسول توـصلواتک علیه و آلهـگردد .

بار خدایا،تحیت و درود بفرست دوستان ایشان را:آن اعتراف‏کنندگان به مقام و منزلت ایشان،آن پیروى کنندگان راه ایشان،آن پاى‏نهندگان به جاى پاى ایشان،آن چنگ زنندگان به رشته آیین ایشان،آن‏تمسک جویان به دوستى ایشان،آن پذیرندگان پیشوایى ایشان،آن تسلیم شوندگان به فرمان ایشان،آن کوشندگان در طاعت ایشان،آن‏منتظران دولت ایشان و آن چشم به راهان ظهور ایشان.تحیت و درودى‏مبارک پاکیزه،فزاینده،در هر بامداد و هر شبانگاه.

اى خداوند،بر ایشان سلام کن و بر ارواحشان.اعمالشان با تقوى‏توأم نماى و احوالشان به صلاح آور و توبه‏شان بپذیر،که تو،توبه پذیرنده و مهربانى،تو بهترین آمرزندگانى.ما را به رحمت خود باآنان در دار السلام بهشت جاى ده،اى مهربان‏ترین مهربانان.

بار خدایا،امروز روز عرفه است.روزى است که آن را شریف وگرامى داشته‏اى و تعظیم و تجلیل کرده‏اى.در این روز رحمت خودپراکنده‏اى و بر مردمان به عفو خود منت نهاده‏اى و عطاى خود در حق‏ایشان افزوده‏اى و بر بندگانت تفضل فرموده‏اى.

اى خداوند،من آن بنده توأم که هم پیش از آفریدن او،او را از نعمت‏خود بر خوردار ساختى و هم پس از آن.او را در زمره کسانى آورده‏اى که‏آنان را به دین خود راه نموده‏اى و به گزاردن حق خویش توفیق داده‏اى واکنون چنگ در ریسمان استوار دوستى تو زده و تواش در حزب خودداخل کرده‏اى و راهش نموده‏اى که با دوستانت دوستى ورزد و بادشمنانت دشمنى کند.سپس فرمانش دادى و او فرمان نبرد،منعش‏کردى و به منع تو وقعى ننهاد،از معصیت خود نهیش کردى فرمان توخلاف کرد و مرتکب همان اعمالى شد که از آن نهیش کرده بودى،اما نه‏از روى عناد و گردنکشى،بلکه هواى نفسش او را به اعمالى فرا خواندکه تو از آن دورش خواسته بودى و از آتش ترسانده بودى.دشمن تو ودشمن اوـشیطانـبفریفتش تا در عین آگاهى از عذاب تو،مرتکب‏معاصى شد.اکنون به عفو تو امید بسته و به بخشایش تو مطمئن گشته‏است.با آن همه احسان که تو در حق او کرده بودى از دیگر بندگانت‏سزاوارتر بود که چنان نکند که کرده بود.

اى خداوند،این منم که در برابر تو ایستاده‏ام،خوار و ذلیل و خاضع وخاشع و خائف و معترف به گناهان بزرگى که بارش را بر دوش مى‏کشم وخطاهاى عظیمى که مرتکب شده‏ام.در سایه عفو تو خزیده‏ام و به جواررحمت تو پناه جسته‏ام و به یقین مى‏دانم که کسى مرا از تو زنهار نخواهدداد و کس مرا از کیفر تو در امان نخواهد داشت.

بار خدایا،اکنون که به درگاهت روى نهاده‏ام،تو نیز آن پرده که برگنهکاران مى‏کشى بر من نیز بکش و بر من ببخشاى آن بخشایش خودرا که به کسى ارزانى مى‏دارى که خود را تسلیم تو مى‏کند.بر من احسان‏کن،آن سان که در حق کسى که آرزوى آمرزش تو دارد،که احسان توهر چند سترگ بود در نظرت به چیزى نسنجد.

بار خدایا،براى من در این روز نصیبى قرار ده که از آن به خشنودى‏تو رسم و مرا از ثوابى که پرستندگانت از آن بهره‏ور مى‏شوند تهیدست‏باز مگردان،که هر چند نتوانسته‏ام از اعمال نیک چیزى تقدیم دارم،آن سان که دیگران تقدیم داشته‏اند،ولى توحید تو و نفى اضداد و امثال‏از تو را تقدیم داشته‏ام و از درهایى به نزد تو آمده‏ام که تو خود فرموده‏اى‏که از آن درها به سوى تو آیند و به درگاه تو به چیزى تقرب جسته‏ام که تابه آن تقرب نجویند،به تو تقرب نتوانند یافت.آنگاه از پى آن تقرب به‏درگاه تو توبه کرده‏ام،در عین خوارى و فروتنى و حسن ظن به تو واعتماد به رحمت تو،و امید به تو را که امیدواران از آن نومید نمى‏شوندشفیع خود گردانیده‏ام.

اى خداوند،دست سؤال پیش تو دراز کرده‏ام،همانند موجود حقیرذلیل بینواى فقیر ترسانى،زنهار خواه،همراه با ترس و تضرع و پناه‏آوردن به تو و التجا به ذیل جلال تو،نه از سر گردنکشى و چون متکبران‏به تکبر،نه از روى اعتلا آن سان که عبادت کننده را دلیر سازد و نه ازروى اتکا به شفاعت شافعان. اى خداوند،من کمترین کمترانم و خوارترین خوارترانم،همانندذره‏اى یا حتى کمتر از آن.و اینک اى خداوندى که در کیفر بدکاران‏شتاب نمى‏کنى و فرو رفتگان در ناز و نعمت را مهلت مى‏دهى وگنهکاران را به انعام خود عفو مى‏کنى و به فضل خویش از خطاکاران‏مهلت باز نمى‏گیرى،من بدکارى هستم معترف و خطاکارى هستم‏لغزیده و به سر در آمده.دلیرانه در برابر تو مرتکب گناه شده و به عمدمعصیت تو کرده‏ام.من همانم که اعمال ناپسند خود را از بندگان تومستور داشته و در نزد تو آشکار ساخته‏ام.من همانم که از بندگانت‏ترسان بوده ولى خود را از تو در امان دیده‏ام.من همانم که از سطوت توبیمناک نشده‏ام و از خشم تو ترسى به دل راه نداده‏ام.من بر خود جنایت‏کرده‏ام،من گروگان بلاى خویشتنم،من از شرم و حیا بهره‏اى چندان‏نبرده‏ام و من گرفتار رنجى دیرینه‏ام.

بار خدایا،تو را سوگند مى‏دهم به آن که از میان خلق او رابرگزیده‏اى،به آن که او را براى خود پسندیده‏اى،به آن که از میان‏آفریدگانت او را اختیار کرده‏اى،به آن که او را براى خود برگزیده‏اى،به آن که طاعت او را به طاعت خود پیوسته‏اى و معصیت او را معصیت‏خود دانسته‏اى و دوستى‏اش به دوستى خود قرین ساخته‏اى‏و دشمنى‏اش را دشمنى خود شمرده‏اى،در این روز مرا چونان کسانى‏که از گناه بیزارى جسته‏اند و به تو پناه آورده‏اند و توبه کرده و به‏آمرزش تو پیوسته‏اند خلعت عفو و رحمت خود بپوشان.

بار خدایا،از هر چه پرستندگان و مقربان خود را نصیب مى‏دهى،مرانیز نصیب ده.مرا خاص خود گردان،بدان گونه که وفا کنندگان به عهدخود را و آنان را که در عبادت تو خویشتن به رنج افکنده و در خشنودى‏تو کوشیده‏اند،خاص خود مى‏گردانى.مرا به سبب قصور دربندگى‏ات یا تجاوز از حد خویش و احکام تو،مؤاخذت مفرماى. بار خدایا،چنان مباد که مرا مهلت دهى تا به تدریج سزاوار کیفرشوم،چونان کسى که نعمت از من باز گرفت و چنان پنداشت که هر خیرو نیکى که هست از جانب اوست،تا آنجا که تو را هم در نعمتى که نصیب‏من شده بود شریک نساخت .

اى خداوند،مرا از خواب غافلان و ناهشیارى اسرافکاران وخواب آلودگى خذلان رسیدگان بیدار و آگاه ساز.دلم را به کارى‏بر گمار که اطاعت کنندگان را بدان گماشته‏اى و متعبدان را بدان‏واداشته‏اى و بندگان سهل انگار را بدان از عذاب رهایى بخشیده‏اى.

بار خدایا،مرا از هر چه از درگاه تو دور مى‏دارد،یا میان من و فیضى‏که از سوى تو به من مى‏رسد حایل مى‏گردد،یا از هر قصد که نزد تو کنم‏باز مى‏دارد،در پناه خود دار.

اى خداوند،آن راه خیر را که به سوى تو رهنمون است پیش پاى من‏هموار نماى.در رسیدن به نیکیها از آن راه که خود فرموده‏اى،سبقت رابر من آسان کن و تلاش براى دست یافتن به آنها را،بدان گونه که خودخواسته‏اى،نصیب من فرما.

مرا همراه کسانى که وعده عذاب تو را سهل مى‏انگارند تباه مکن وبا آنان که آماج انتقام تو هستند هلاک منماى و با آن گروه که از طریق تومنحرف مى‏شوند خرد و شکسته مکن.مرا از گردابهاى فتنه رهایى‏بخش و از تنگناهاى بلا وارهان و آن سان مهلتم مده که به غفلت گرفتارآیم .

اى خداوند،میان من و دشمنى که گمراهم سازد و هواى نفسى که‏هلاکم گرداند و زیانى که مرا فرو گیرد،حایل شو.از من همانند آن کس‏که بر او خشم گرفته‏اى و از او خشنود نگردیده‏اى،رویگردان مشو.مرااز خود مأیوس مساز.آن سان که نومیدى از رحمتت بر من غلبه یابد.

اى خداوند،بدان حد به من مبخش که تاب و توان آن را نداشته باشم که در زیر بار محبت فراوان تو گرنبار شوم.و مرا از دست مهل چونان‏کسى که دیگر در او امید خیرى نبود و تو را با او کارى نباشد وباز گشتنش را فایدتى صورت نبندد.و مرا میفکن چونان کسى که ازچشم عنایت تو افتاده است و خوارى و شوربختى‏اش فرا گرفته،بل‏دستم را بگیر تا چون افتادگان نیفتم و چون گمگشتگان نهراسم و چون‏فریب خوردگان نلغزم و در گرداب هلاک شوندگان سرنگون نشوم .

بار خدایا،مرا سلامت عطا کن و از آن بلا که غلامان و کنیزان خودبدان مبتلا مى‏سازى رهایى بخش و به مقام کسى رسان که مورد عنایت‏توست و نعمتش داده‏اى و از او خشنود بوده‏اى و عمرش داده‏اى وستوده داشته‏اى و میرانده‏اى و خوشبخت ساخته‏اى.

بار خدایا،طوق گردن من ساز دل برکندن مرا از هر چه حسناتم رابى‏ارج مى‏سازد و برکاتم را از میان مى‏برد.

بار خدایا،شعار قلب من ساز انزجار از زشتیهاى گناهان ورسواییهاى معاصى را.مرا از کارهاى اخروى که تو را خشنودمى‏گرداند به کارهاى دنیوى که جز به مدد تو بدان دست نمى‏یابم‏مشغول منماى.

خداوندا،برکن از دل من محبت این جهان سفله را که راه مرا ازدست یافتن به خیراتى که در نزد توست مى‏بندد و چون خواهم که به‏سوى تو آیم سد راه من مى‏شود و از تقرب به درگاه تو غافل مى‏گرداند.

اى خداوند،در دل من بیاراى تنهایى در شبها و روزها را و مناجات باتو را.مرا عصمتى بخش که به خشیت تو نزدیک گرداند و از ارتکاب‏محارم دور دارد و از اسارت در چنگال گناهان بزرگ آزاد ساز.

بار خدایا،مرا از آلودگى معصیت و شوخگنى گناهان پاکیزه ساز وجامه عافیت و تندرستى بر من افکن و در حله‏اى از نعم گسترده خودبپوشان و احسان و بخشش خود پى در پى نصیب من گردان و به توفیق و رهنمایى خویشم یارى نماى و چون آهنگ کارى شایسته کنم یا سخنى‏شایسته گویم یا عملى نیکو انجام دهم،یارى‏ام ده و مرا به نیرو و قوت‏خود وامگذار بى آنکه تو خود قوت و نیرویم بخشیده باشى.

بار خدایا،آن روز که مرا براى دیدار خود از گور بر مى‏انگیزى،خوارم مگردان و در نزد اولیاى خود رسوایم مساز و ذکر خود از یاد من‏مبر و زبان شکر و سپاس خویش از من مگیر،بلکه در حالات سهو وبى‏خبرى،آن هنگام که جاهلان از سپاس نعمتهایت غافلند همواره‏شکر و سپاس خویش بر زبان من جارى فرماى و مرا الهام کن که دربرابر نعمتى که مرا داده‏اى سپاست گویم و به آن خیرات که مرافرستاده‏اى معترف آیم.

بار خدایا،رغبت مرا به خود فراتر از رغبت هر رغبت کننده‏اى‏قرار ده و سپاس مرا فراتر از سپاس هر سپاس گوینده‏اى.به هنگام فقرکه دست نیاز به سوى تو دراز مى‏کنم مرا وامگذار و بدان اعمال که به‏جاى آورده‏ام و نه در خور مقام جلال تو بوده تباهم مکن و چون‏دشمنانت دست رد به روى من مزن،که من در برابر تو تسلیمم و مى‏دانم‏که حجت تو راست و تو به فضل و بخشایش سزاوارترى و در مقام‏احسان سود رساننده‏تر.تو سزاوارترى که از تو بترسند.تو سزاوارترى‏که از تو آمرزش خواهند.تو به عفو شایسته‏ترى تا به عقوبت کردن.توبه پوشیدن گناه نزدیک‏ترى تا به افشا کردن.

اى خداوند،مرا به حیاتى خوش و پاکیزه زنده بدار که به هر چه‏خواهم برسد و به آنچه دوست مى‏دارم پایان یابد،چندان که دست به‏کارى نزنم که تواش خوش نداشته باشى یا مرتکب کارى نشوم که تو ازآن نهى فرموده‏اى.از تو خواهم که بمیرانى مرا همانند آن کسان که‏روشنایى‏شان در برابرشان و در سمت راستشان حرکت مى‏کند.#(1)

بار خدایا،مرا در برابر خود ذلیل گردان و در نزد بندگانت عزیز دار.

چون با تو خلوت کنم،فروتنیم بخش و در میان بندگان خود سر فراز دارو از هر کس که به منش نیازى نیست بى‏نیاز گردان و هر چه بیشترم فقیر ونیازمند درگاه خود ساز.

اى خداوند،مرا از شماتت دشمنان و نزول بلا و ذلت و رنج در پناه‏خود دار.از عیبها و خطاهاى من که خود از آن آگاهى اغماض کن،همانند کسى که اگر حلمش مانع نمى‏آمد انتقام مى‏گرفت و اگر طریق‏مدارا نمى‏پیمود گناه را کیفر مى‏داد.

بار خدایا،هر گاه در این جهان خواهى که بر قومى فتنه‏اى یاناسزایى وارد آورى،مرا که به تو پناه جسته‏ام از آن میان رهایى ده وهمچنان که در این جهانم در جایگاه رسوایان بر پاى نداشته‏اى در آن‏جهان نیز در جایگاه رسوایانم بر پاى مدار و در حق من نعمتهاى این‏جهانى با نعمتهاى آن جهانى و فواید دیرینه با فواید تازه توأم گردان وعمر مرا آن قدر دراز مکن که به قساوت قلبم انجامد و بر سر من‏حادثه‏اى دردناک و سخت مفرست که شکوه و آب و رنگ من از میان ببردو مرا به مقامى فرومایه که قدر و منزلت من حقیر گرداند یا به نقیصه‏اى‏که بدان مقام و مرتبت خویش از کف بدهم گرفتار منماى.

اى خداوند،مرا چنان مترسان که ترسم به نومیدى کشد و چنان مرابیم مده که وحشت بر سراسر قلبم چیره شود.چنان کن که ترسم تنها ازعذاب تو باشد و وحشتم از انذار و هشدار تو و دهشتم به هنگام تلاوت‏آیات کتاب تو.

بار خدایا،شبم را آباد دار:به بیدار ماندنم براى عبادت تو و شب‏زنده‏داریم در تنهایى براى تو و بریدن از همگان و آرامش یافتن تنها به‏تو و آوردن حوایج به درگاه تو و اصرار در طلب براى رهاییم از آتش‏جهنم و زنهار دادنم از عذابى که گنهکاران در آن گرفتارند . اى خداوند،مرا در وادى عصیان سرگشته رها مکن و تا زنده‏ام درورطه سهو و بى‏خبریم وامگذار و مرا به حالى میفکن که دیگران از من‏پند گیرند یا سبب عبرت همگان شوم یا کسى در من بنگرد و گمراه شود.

و در زمره کسانى که با آنان مکر میکنى،با من مکر مکن و دیگرى را به‏جاى من مگزین و نامم را به طومار گنهکاران مبر و تنم را در کشاکش‏گرفتاریهاى این جهانى و عذابهاى آن جهانى دیگرگون منماى و مرامضحکه مردم قرار مده و مسخره درگاه خود مساز.چنان کن که پیوسته‏در جست‏وجوى خشنودى تو باشم و در تلاش براى انتقامجویى ازدشمنان تو.

بار خدایا،خنکى عفوت را،حلاوت رحمتت را،روح و ریحان وبهشت پر نعمتت را ارزانى من دار و از فضل خویش به من بچشان طعم‏فراغت را در گزاردن آنچه تو دوست مى‏دارى و طعم مجاهدت را درآنچه موجب تقرب به درگاه توست و مرا تحفه‏اى کرامند عطا کن.

بار خدایا،چنان کن که در تجارتم سود برم و بى‏هیچ زیان باز گردم وخوف ایستادن و پاسخ گفتن در روز باز جست را در دل من افکن و به‏دیدار خود مشتاق فرماى و به توبه‏اى بى‏بازگشت که پس از آن نه گناه‏خردم باقى ماند نه گناه بزرگ،نه گناه آشکار و نه گناه پنهان،توفیق ده.

بیخ کینه مؤمنان از سینه من برکن.قلبم را با مردمان فروتن مهربان‏گردان.با من چنان باش که با صالحان هستى.به زیور پرهیزگارانم‏بیاراى.نام نیک من بر زبان آیندگان جارى گردان آوازه من در میان‏معاصران به نیکى بلند نماى و در روز رستاخیز مرا در زمره آنان که باپیامبر تو مهاجرت کردند در آور.

بار خدایا،مرا فراخى نعمت ده به حد کمال و کرامتهاى آن از پى‏یکدیگر به من ارزانى دار .دستان من از عطاى خود پر کن و مواهب‏کرامند خویش به سوى من روان دار.مرا در بهشتى که براى برگزیدگان خویش آراسته‏اى،در جوار اولیاى پاک خود جاى ده.

تشریف عطاى خویش بر من بپوشان و در منازلى که براى دوستانت‏مهیا ساخته‏اى مکان ده.براى من مکانى مطمئن که در آن آرام گیرم وجایى که در آن مسکن گزینم و دلم شاد شود،برگزین .اى خداوند،کیفرمرا با گناهان بزرگى که مرتکب شده‏ام برابر منماى و در آن روز که‏اسرار آشکار مى‏شود هلاکم مکن.هر شک و شبهتى از دلم بزداى.ازدروازه‏هاى رحمت راه من به حق بگشاى.سهم مرا از مواهب نعم خودافزون فرماى و از سر افضال خویش نصیبم را از احسان و بخشش‏خود فراوان گردان.

بار خدایا،دلم را به آنچه در نزد توست آرام و مطمئن نماى و همه قصدمرا ویژه اعمالى ساز که رضاى تو در آن باشد و مرا به کارى برگمار که‏خاصان درگاهت را بر آن مى‏گمارى.چون خردها به غفلت افتند،تو دل‏مرا به آب طاعت خویش سیراب فرماى و توانگرى و عفت و آسایش وبى‏گزندى و تندرستى و فراخى در روزى و آرامش و عافیت را همه یکجانصیب من گردان.حسنات مرا با معصیتى که به آن آمیخته گردد تباه‏منماى.خلوتهایم را به خیالات ناپسندى که براى آزمایش بر دل من‏مى‏فرستى بر هم مزن.آبروى مرا حفظ کن که چیزى از مردم زمانه‏نخواهم و مرا از خواهش فاسقان باز دار.پشتیبان ستمگرانم قرار مده ومرا از همدلى و همدستى با آنان در محو کتاب خود در امان دار.محافظتم‏کن،آن سان که خود ندانم و از هر بد در امان باشم.درهاى توبه و رحمت ورأفت و رزق فراوان خود به رویم بگشاى،که من از روى آورندگان به‏درگاه توام.بار خدایا،نعمتت را بر من تمام کن،که تو بهترین نعمت‏دهندگانى.براى خشنودى خود،باقى عمر مرا در حج و عمره سپرى‏ساز،اى پروردگار جهانیان.و صلى الله على محمد و آله الطیبین‏الطاهرین،و السلام علیه و علیهم ابد الآبدین.

پى‏نوشتها

1.سوره 57/آیه 12

(48)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ یَوْمَ الْأَضْحَى وَ یَوْمَ الْجُمُعَةِ)

اللَّهُمَّ هَذَا یَوْمٌ مُبَارَکٌ مَیْمُونٌ، وَ الْمُسْلِمُونَ فِیهِ مُجْتَمِعُونَ فِی أَقْطَارِ أَرْضِکَ، یَشْهَدُ السَّائِلُ مِنْهُمْ وَ الطَّالِبُ وَ الرَّاغِبُ وَ الرَّاهِبُ وَ أَنْتَ النَّاظِرُ فِی حَوَائِجِهِمْ، فَأَسْأَلُکَ بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ وَ هَوَانِ مَا سَأَلْتُکَ عَلَیْکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ. وَ أَسْأَلُکَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا بِأَنَّ لَکَ الْمُلْکَ، وَ لَکَ الْحَمْدَ، لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْحَلِیمُ الْکَرِیمُ الْحَنَّانُ الْمَنَّانُ ذُو الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ، بَدِیعُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ، مَهْمَا قَسَمْتَ بَیْنَ عِبَادِکَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْ خَیْرٍ أَوْ عَافِیَةٍ أَوْ بَرَکَةٍ أَوْ هُدًى أَوْ عَمَلٍ بِطَاعَتِکَ، أَوْ خَیْرٍ تَمُنُّ بِهِ عَلَیْهِمْ تَهْدِیهِمْ بِهِ إِلَیْکَ، أَوْ تَرْفَعُ لَهُمْ عِنْدَکَ دَرَجَةً، أَوْ تُعْطِیهِمْ بِهِ خَیْراً مِنْ خَیْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ أَنْ تُوَفِّرَ حَظِّی وَ نَصِیبِی مِنْهُ. وَ أَسْأَلُکَ اللَّهُمَّ بِأَنَّ لَکَ الْمُلْکَ وَ الْحَمْدَ، لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ وَ حَبِیبِکَ وَ صِفْوَتِکَ وَ خِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ، وَ عَلَى آلِ مُحَمَّدٍ الْأَبْرَارِ الطَّاهِرِینَ الْأَخْیَارِ صَلَاةً لَا یَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا إِلَّا أَنْتَ، وَ أَنْ تُشْرِکَنَا فِی صَالِحِ مَنْ دَعَاکَ فِی هَذَا الْیَوْمِ مِنْ عِبَادِکَ الْمُؤْمِنِینَ، یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ، وَ أَنْ تَغْفِرَ لَنَا وَ لَهُمْ، إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ. اللَّهُمَّ إِلَیْکَ تَعَمَّدْتُ بِحَاجَتِی، وَ بِکَ أَنْزَلْتُ الْیَوْمَ فَقْرِی وَ فَاقَتِی وَ مَسْکَنَتِی، وَ إِنِّی بِمَغْفِرَتِکَ وَ رَحْمَتِکَ أَوْثَقُ مِنِّی بِعَمَلِی، وَ لَمَغْفِرَتُکَ وَ رَحْمَتُکَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبِی، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ تَوَلَّ قَضَاءَ کُلِّ حَاجَةٍ هِیَ لِی بِقُدْرَتِکَ عَلَیْهَا، وَ تَیْسِیرِ ذَلِکَ عَلَیْکَ، وَ بِفَقْرِی إِلَیْکَ، وَ غِنَاکَ عَنِّی، فَإِنِّی لَمْ أُصِبْ خَیْراً قَطُّ إِلَّا مِنْکَ، وَ لَمْ یَصْرِفْ عَنِّی سُوءاً قَطُّ أَحَدٌ غَیْرُکَ، وَ لَا أَرْجُو لِأَمْرِ آخِرَتِی وَ دُنْیَایَ سِوَاکَ. اللَّهُمَّ مَنْ تَهَیَّأَ وَ تَعَبَّأَ وَ أَعَدَّ وَ اسْتَعَدَّ لِوِفَادَةٍ إِلَى مَخْلُوقٍ رَجَاءَ رِفْدِهِ وَ نَوَافِلِهِ وَ طَلَبَ نَیْلِهِ وَ جَائِزَتِهِ، فَإِلَیْکَ یَا مَوْلَایَ کَانَتِ الْیَوْمَ تَهْیِئَتِی وَ تَعْبِئَتِی وَ إِعْدَادِی وَ اسْتِعْدَادِی رَجَاءَ عَفْوِکَ وَ رِفْدِکَ وَ طَلَبَ نَیْلِکَ وَ جَائِزَتِکَ. اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ لَا تُخَیِّبِ الْیَوْمَ ذَلِکَ مِنْ رَجَائِی، یَا مَنْ لَا یُحْفِیهِ سَائِلٌ وَ لَا یَنْقُصُهُ نَائِلٌ، فَإِنِّی لَمْ آتِکَ ثِقَةً مِنِّی بِعَمَلٍ صَالِحٍ قَدَّمْتُهُ، وَ لَا شَفَاعَةِ مَخْلُوقٍ رَجَوْتُهُ إِلَّا شَفَاعَةَ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ سَلَامُکَ. أَتَیْتُکَ مُقِرّاً بِالْجُرْمِ وَ الْإِسَاءَةِ إِلَى نَفْسِی، أَتَیْتُکَ أَرْجُو عَظِیمَ عَفْوِکَ الَّذِی عَفَوْتَ بِهِ عَنِ الْخَاطِئِینَ، ثُمَّ لَمْ یَمْنَعْکَ طُولُ عُکُوفِهِمْ عَلَى عَظِیمِ الْجُرْمِ أَنْ عُدْتَ عَلَیْهِمْ بِالرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ. فَیَا مَنْ رَحْمَتُهُ وَاسِعَةٌ، وَ عَفْوُهُ عَظِیمٌ، یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ، یَا کَرِیمُ یَا کَرِیمُ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عُدْ عَلَیَّ بِرَحْمَتِکَ وَ تَعَطَّفْ عَلَیَّ بِفَضْلِکَ وَ تَوَسَّعْ عَلَیَّ بِمَغْفِرَتِکَ. اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا الْمَقَامَ لِخُلَفَائِکَ وَ أَصْفِیَائِکَ وَ مَوَاضِعَ أُمَنَائِکَ فِی الدَّرَجَةِ الرَّفِیعَةِ الَّتِی اخْتَصَصْتَهُمْ بِهَا قَدِ ابْتَزُّوهَا، وَ أَنْتَ الْمُقَدِّرُ لِذَلِکَ، لَا یُغَالَبُ أَمْرُکَ، وَ لَا یُجَاوَزُ الْمَحْتُومُ مِنْ تَدْبِیرِکَ کَیْفَ شِئْتَ وَ أَنَّى شِئْتَ، وَ لِمَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ غَیْرُ مُتَّهَمٍ عَلَى خَلْقِکَ وَ لَا لِإِرَادَتِکَ حَتَّى عَادَ صِفْوَتُکَ وَ خُلَفَاؤُکَ مَغْلُوبِینَ مَقْهُورِینَ مُبْتَزِّینَ، یَرَوْنَ حُکْمَکَ مُبَدَّلًا، وَ کِتَابَکَ مَنْبُوذاً، وَ فَرَائِضَکَ مُحَرَّفَةً عَنْ جِهَاتِ أَشْرَاعِکَ، وَ سُنَنَ نَبِیِّکَ مَتْرُوکَةً. اللَّهُمَّ الْعَنْ أَعْدَاءَهُمْ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ، وَ مَنْ رَضِیَ بِفِعَالِهِمْ وَ أَشْیَاعَهُمْ وَ أَتْبَاعَهُمْ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ، کَصَلَوَاتِکَ وَ بَرَکَاتِکَ وَ تَحِیَّاتِکَ عَلَى أَصْفِیَائِکَ إِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ، وَ عَجِّلِ الْفَرَجَ وَ الرَّوْحَ وَ النُّصْرَةَ وَ التَّمْکِینَ وَ التَّأْیِیدَ لَهُمْ. اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْنِی مِنْ أَهْلِ التَّوْحِیدِ وَ الْإِیمَانِ بِکَ، وَ التَّصْدِیقِ بِرَسُولِکَ، وَ الْأَئِمَّةِ الَّذِینَ حَتَمْتَ طَاعَتَهُمْ مِمَّنْ یَجْرِی ذَلِکَ بِهِ وَ عَلَى یَدَیْهِ، آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ. اللَّهُمَّ لَیْسَ یَرُدُّ غَضَبَکَ إِلَّا حِلْمُکَ، وَ لَا یَرُدُّ سَخَطَکَ إِلَّا عَفْوُکَ، وَ لا یُجِیرُ مِنْ عِقَابِکَ إِلَّا رَحْمَتُکَ، وَ لَا یُنْجِینِی مِنْکَ إِلَّا التَّضَرُّعُ إِلَیْکَ وَ بَیْنَ یَدَیْکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ هَبْ لَنَا یَا إِلَهِی مِنْ لَدُنْکَ فَرَجاً بِالْقُدْرَةِ الَّتِی بِهَا تُحْیِی أَمْوَاتَ الْعِبَادِ، وَ بِهَا تَنْشُرُ مَیْتَ الْبِلَادِ. وَ لَا تُهْلِکْنِی یَا إِلَهِی غَمّاً حَتَّى تَسْتَجِیبَ لِی، وَ تُعَرِّفَنِی الْإِجَابَةَ فِی دُعَائِی، وَ أَذِقْنِی طَعْمَ الْعَافِیَةِ إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِی، وَ لَا تُشْمِتْ بِی عَدُوِّی، وَ لَا تُمَکِّنْهُ مِنْ عُنُقِی، وَ لَا تُسَلِّطْهُ عَلَیَّ إِلَهِی إِنْ رَفَعْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَضَعُنِی، وَ إِنْ وَضَعْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْفَعُنِی، وَ إِنْ أَکْرَمْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یُهِینُنِی، وَ إِنْ أَهَنْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یُکْرِمُنِی، وَ إِنْ عَذَّبْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْحَمُنِی، وَ إِنْ أَهْلَکْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَعْرِضُ لَکَ فِی عَبْدِکَ، أَوْ یَسْأَلُکَ عَنْ أَمْرِهِ، وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّهُ لَیْسَ فِی حُکْمِکَ ظُلْمٌ، وَ لَا فِی نَقِمَتِکَ عَجَلَةٌ، وَ إِنَّمَا یَعْجَلُ مَنْ یَخَافُ الْفَوْتَ، وَ إِنَّمَا یَحْتَاجُ إِلَى الظُّلْمِ الضَّعِیفُ، وَ قَدْ تَعَالَیْتَ یَا إِلَهِی عَنْ ذَلِکَ عُلُوّاً کَبِیراً. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ لَا تَجْعَلْنِی لِلْبَلَاءِ غَرَضاً، وَ لَا لِنَقِمَتِکَ نَصَباً، وَ مَهِّلْنِی، وَ نَفِّسْنِی، وَ أَقِلْنِی عَثْرَتِی، وَ لَا تَبْتَلِیَنِّی بِبَلَاءٍ عَلَى أَثَرِ بَلَاءٍ، فَقَدْ تَرَى ضَعْفِی وَ قِلَّةَ حِیلَتِی وَ تَضَرُّعِی إِلَیْکَ. أَعُوذُ بِکَ اللَّهُمَّ الْیَوْمَ مِنْ غَضَبِکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِذْنِی. وَ أَسْتَجِیرُ بِکَ الْیَوْمَ مِنْ سَخَطِکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَجِرْنِی وَ أَسْأَلُکَ أَمْناً مِنْ عَذَابِکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ آمِنِّی. وَ أَسْتَهْدِیکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اهْدِنِی وَ أَسْتَنْصِرُکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ انْصُرْنِی. وَ أَسْتَرْحِمُکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْحَمْنِی وَ أَسْتَکْفِیکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اکْفِنِی وَ أَسْتَرْزِقُکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِی وَ أَسْتَعِینُکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِنِّی. وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِمَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِی، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اغْفِرْ لِی. وَ أَسْتَعْصِمُکَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اعْصِمْنِی، فَإِنِّی لَنْ أَعُودَ لِشَیْ‏ءٍ کَرِهْتَهُ مِنِّی إِنْ شِئْتَ ذَلِکَ. یَا رَبِّ یَا رَبِّ، یَا حَنَّانُ یَا مَنَّانُ، یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اسْتَجِبْ لِی جَمِیعَ مَا سَأَلْتُکَ وَ طَلَبْتُ إِلَیْکَ وَ رَغِبْتُ فِیهِ إِلَیْکَ، وَ أَرِدْهُ وَ قَدِّرْهُ وَ اقْضِهِ وَ أَمْضِهِ، وَ خِرْ لِی فِیمَا تَقْضِی مِنْهُ، وَ بَارِکْ لِی فِی ذَلِکَ، وَ تَفَضَّلْ عَلَیَّ بِهِ، وَ أَسْعِدْنِی بِمَا تُعْطِینِی مِنْهُ، وَ زِدْنِی مِنْ فَضْلِکَ وَ سَعَةِ مَا عِنْدَکَ، فَإِنَّکَ وَاسِعٌ کَرِیمٌ، وَ صِلْ ذَلِکَ بِخَیْرِ الْآخِرَةِ وَ نَعِیمِهَا، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ. ثُمَّ تَدْعُو بِمَا بَدَا لَکَ، وَ تُصَلِّی عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَلْفَ مَرَّةٍ هَکَذَا کَانَ یَفْعَلُ عَلَیْهِ السَّلَامُ.

نیایش چهل و هشتم

.دعاى آن حضرت است در روز عید قربان و روز جمعه.

بار خدایا،امروز روزى مبارک است و خجسته و مسلمانان در اقطارزمین تو گردهم آمده‏اند .برخى سائلان آمرزش تواند،برخى طالبان‏نعمت تو،جمعى با دلى پر شوق و امید و جمعى ترسان و لرزان و تو درنیازمندیشان مى‏نگرى.پس،از تو مى‏خواهم به جود و کرمت و آسان‏بودن خواهش من در نزد تو که بر محمد و خاندان او درود فرستى.

اى خداوند ما،اى پروردگار ما،از آن توست پادشاهى و خاص‏توست حمد و سپاس.هیچ خدایى جز تو نیست.تویى خداوند بردبارکریم مهربان بخشنده صاحب جلالت و اکرام.تویى آفریدگارآسمانها و زمین.از تو مى‏خواهم که هر گاه میان بندگان مؤمن خودخیرى یا عافیتى یا برکتى یا هدایتى تقسیم کنى،یا توفیق طاعتشان‏نصیب فرمایى،یا برایشان منت نهى و به عملى نیک به سوى خودهدایتشان کنى،یا درجات و مراتبشان در نزد خود بر افرازى یا خیرى ازخیرات دنیا و آخرت ارزانیشان مى‏دارى،در حظ و نصیب من از آن‏بیفزایى.

بار خدایا،از آن توست پادشاهى و خاص توست حمد و سپاس.هیچ‏خدایى جز تو نیست.از تو مى‏خواهم که بر محمد بنده خود و رسول‏خود و حبیب خود و برگزیده خود از میان آفریدگانت و بر خاندان‏محمد،آن نیکان و پاکان و برگزیدگان،درود فرستى،درودى که جز توکسى را یاراى شمار کردنش نباشد،و ما را در گروه بندگان صالح ومؤمنت که در این روز تو را مى‏خوانند در آورىـاى پروردگار جهانیانـو ما و ایشان را بیامرزى،که تو بر هر کار توانایى.

بار خدایا،حاجت به تو آورده‏ام و امروز بار فقر و فاقه و مسکنت‏خویش بر دوش کشیده بر درگاه تو فرود آمده‏ام،در حالى که اعتمادم به‏آمرزش و رحمت تو بیشتر از اعتمادم به عمل خویش است،زیراعرصه مغفرت و رحمت تو پهناورتر از گناهان من است.پس بر محمد وآل او درود بفرست و روا گردان هر نیازى که مراست،که تو بر آن توانایى و این بس بر تو آسان است و من فقیر درگاه توام و تو از من‏بى‏نیازى،زیرا هر خیر که دیده‏ام تنها از تو دیده‏ام و هر حادثه بد که از من‏دور شده تنها تو دور کرده‏اى و در امور این جهانى و آن جهانى جز به توامید ندارم.

اى خداوند،هر کس ساز سفر کند و مهیا شود و کمر بندد و آهنگ‏کند که به امید صلات و عطایا و به چنگ آوردن مال و منال به درگاه‏مخلوقى رود،اى مولاى من،من ساز سفر مى‏کنم و مهیا مى‏شوم وکمر مى‏بندم،و آهنگ مى‏کنم به سوى تو،به امید عفو تو،به امید صلات وعطایاى تو و به طلب بخشش و احسان تو.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و امروز مرا از امیدم‏نومید مکن،اى خداوندى که شوخ چشمى سائلان تو را از عطاباز نمى‏دارد و از عطایت نمى‏کاهد،که من به اتکاى عمل صالح خود به‏نزد تو نیامده‏ام و به شفاعت هیچ مخلوقى،جز شفاعت محمد و اهل بیت‏اوـعلیه و علیهم سلامکـامید نبسته‏ام.اى خداوند،به درگاه توآمده‏ام در حالى که به جرم خود و ستمى که در حق خود روا داشته‏ام اقرارمى‏کنم.آمده‏ام در حالى که به عفو عظیم تو امید بسته‏ام که بدان‏خطاکاران را مى‏بخشایى.هر چند که آنان مدتى دراز سرگرم گناه وتباهکارى بوده‏اند،باز هم رحمت و مغفرت خویش از آنان دریغ‏نمى‏دارى.

اى خداوندى که دریاى رحمتت پهناور است و عرصه عفوو بخشایشت عظیم است،اى خداى بزرگ،اى خداى بزرگ،اى‏خداى بخشنده،اى خداى بخشنده،بر محمد و خاندانش درود بفرست‏و رحمت خود نصیب من کن و به فضل خود بر من مهربان باش وآمرزش خویش بهره من ساز.

بار خدایا،این جایگاه،جاى خلفاى تو و برگزیدگان توست.ولى جایگاه رفیع امینان تو را که آنان را بدان اختصاص داده‏اى دیگران‏بربودند.و این تقدیر توست و فرمان تو مغلوب نمى‏شود و از تدبیرمحتومت،به هر گونه که بخواهى و هر جا که بخواهى،کس را یاراى‏تجاوز نیست و تو به هر کارى که کنى داناترى و در آفرینش و اراده خودمتهم نیستى.پس برگزیدگان و خلفاى تو مغلوب و مقهور شدند وحقشان از کف بشد.اکنون مى‏نگرند که احکامت دگرگون شده وکتابت به یک سو افتاده و فرایض تو نه به روش تو به جاى آورده مى‏شودو سنتهاى پیامبرت متروک مانده است.

بار خدایا،لعنت کن دشمنان ایشان را از اولین و آخرین،و لعنت کن‏هر کس را که به اعمال آنان رضا مى‏دهد و لعنت کن اتباع و پیروان‏ایشان را.

بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست،که تویى خداوندستوده صاحب مجد و عظمت.و آن سان که به اصفیاى خود ابراهیم و آل‏ابراهیم درود فرستادى،برکات و تحیات خویش بر محمد و آل محمدارزانى دار.و در گشایش و آسایش و یارى کردن و تسلط بخشیدن وتأییدشان تعجیل فرما .

بار خدایا،مرا از کسانى قرار ده که تو را به یکتایى مى‏پرستند و به توایمان آورده‏اند و پیامبرت را تصدیق کرده‏اند و امامان را به پیشوایى‏پذیرفته‏اند امامانى که اطاعتشان را فریضه ساخته‏اى و ایمان به تو وتصدیق به رسول تو به دست ایشان اجرا مى‏شود.آمین رب العالمین.

اى خداوند،غضب تو را جز حلم تو فرو نمى‏نشاند و سخط تو را جزعفو تو باز نمى‏گرداند و در برابر عقاب تو جز رحمتت پناهگاهى نیست.

و مرا جز تضرع به درگاه تو و زارى در برابر تو هیچ چیز از عذابت‏نمى‏رهاند.پس بر محمد و آل محمد درود بفرست و اى خداى من،بدان‏قدرت که تو راست و مردگان را بدان حیات مى‏بخشى و بلاد مرده را زنده مى‏کنى،در کار من گشایشى پدید آور.

اى خداى من،مرا به اندوه هلاک مکن تا دعایم را اجابت کنى وآگاهم سازى که دعایم را اجابت کرده‏اى،و تا زنده‏ام طعم عافیت را به‏من بچشان و مرا دشمنکام مگردان و خصم مرا بر گردن من سوار مکن وبر من مسلطش منماى.

بار خدایا،اگر توام بر فرازى،چه کسى را یاراست که به پستم آورد واگر به پستم آورى،چه کسى را توان بر افراختن من باشد.اگر گرامیم‏دارى،چه کسى خوارم تواند ساخت و اگر خوارم دارى،چه کسى‏گرامیم تواند داشت.اگر عذابم کنى چه کسى بر من رحمت آورد و اگرهلاکم کنى،چه کسى به دفاع از بنده‏ات در برابر تو یاراى ایستادنش‏باشد،یا تو را از کار او پرسد.دانسته‏ام که در حکم ستم روا ندارى و درانتقام شتاب نکنى.زیرا کسى در کارى شتاب کند که مى‏ترسد از کفش‏برود و کسى ستم کند که ضعیف و ناتوان باشد.و تو اى خداى من،بس‏برتر از اینهایى،برتریى بس عظیم.

بار خدایا،بر محمد و آل محمد درود بفرست و مرا هدف تیر بلامگردان و آماج خشم و سخط خود مساز.مهلتم ده و از اندوهم برهان و ازلغزشها و خطاهایم در گذر و به بلایى پس از بلاى دیگر مبتلا مکن،که توخود ناتوانى مرا و بیچارگى مرا و تضرع و زارى مرا به درگاه خود،مى‏بینى .

بار خدایا،امروز از خشم تو به تو پناه مى‏جویم،پس بر محمد وخاندانش درود بفرست و مرا پناه ده.

امروز از سخط تو به زینهار تو مى‏آیم،پس بر محمد و خاندانش‏درود بفرست و مرا زینهار ده.

از تو خواهم که مرا از عذاب خود در امان دارى،پس بر محمد وخاندانش درود بفرست و مرا امان ده. از تو خواهم که راهنماى من باشى،پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و مرا راه نماى.

از تو خواهم که یاور من باشى،پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و مرا یارى کن.

از تو خواهم که بر من رحمت آورى،پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و بر من رحمت آور.

از تو خواهم که مرا کفایت کنى،پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و مرا کفایت کن.

از تو خواهم که مرا روزى دهى،پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و مرا روزى ده.

از خواهم که مرا مدد فرمایى،پس بر محمد و خاندانش درودبفرست و مرا مدد فرماى.

از تو خواهم که گناهان گذشته مرا بیامرزى،پس بر محمد وخاندانش درود بفرست و مرا بیامرز .

از تو خواهم که مرا از گناه مصون دارى،پس بر محمد و خاندانش‏درود بفرست و مرا از گناه مصون دار،که اگر مشیت تو باشد،هر گز به‏کارى که تواش نپسندى باز نگردم.

اى پروردگار من،پروردگار من،اى خداى مهربان،اى خداى‏بخشنده،اى صاحب جلالت و بزرگوارى،بر محمد و خاندان او درودبفرست و همه آنچه را از تو خواسته‏ام و از تو طلبیده‏ام و براى آن روى به‏تو آورده‏ام اجابت کن.آن را براى من بخواه و مقدر کن و حکم کن و روادار.و خیر مرا قرار ده در آنچه از خواسته‏هایم بر مى‏آورى و مرا در آن‏برکت ده و بدان بر من تفضل نماى و در آنچه مرا عطا مى‏کنى نیکبختم گردان و براى من در فضل و احسان خود بیفزاى،که تو توانگر وبخشاینده‏اى،و آن را به خیر و نعمت آخرتم بپیوند،یا ارحم‏الراحمین.#(1)

پى‏نوشتها

1.پس از پایان دعا هر چه در نظر دارى از خدا بخواه و هزار بار صلوات بفرست که آن حضرت علیه السلام خود این چنین مى‏کرده است.

(49)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی دِفَاعِ کَیْدِ الْأَعْدَاءِ، وَ رَدِّ بَأْسِهِمْ)

إِلَهِی هَدَیْتَنِی فَلَهَوْتُ، وَ وَعَظْتَ فَقَسَوْتُ، وَ أَبْلَیْتَ الْجَمِیلَ فَعَصَیْتُ، ثُمَّ عَرَفْتُ مَا أَصْدَرْتَ إِذْ عَرَّفْتَنِیهِ، فَاسْتَغْفَرْتُ فَأَقَلْتَ، فَعُدْتُ فَسَتَرْتَ، فَلَکَ إِلَهِی الْحَمْدُ. تَقَحَّمْتُ أَوْدِیَةَ الْهَلَاکِ، وَ حَلَلْتُ شِعَابَ تَلَفٍ، تَعَرَّضْتُ فِیهَا لِسَطَوَاتِکَ وَ بِحُلُولِهَا عُقُوبَاتِکَ. وَ وَسِیلَتِی إِلَیْکَ التَّوْحِیدُ، وَ ذَرِیعَتِی أَنِّی لَمْ أُشْرِکْ بِکَ شَیْئاً، وَ لَمْ أَتَّخِذْ مَعَکَ إِلَهاً، وَ قَدْ فَرَرْتُ إِلَیْکَ بِنَفْسِی، وَ إِلَیْکَ مَفَرُّ الْمُسی‏ءِ، وَ مَفْزَعُ الْمُضَیِّعِ لِحَظِّ نَفْسِهِ الْمُلْتَجِئِ. فَکَمْ مِنْ عَدُوٍّ انْتَضَى عَلَیَّ سَیْفَ عَدَاوَتِهِ، وَ شَحَذَ لِی ظُبَةَ مُدْیَتِهِ، وَ أَرْهَفَ لِی شَبَا حَدِّهِ، وَ دَافَ لِی قَوَاتِلَ سُمُومِهِ، وَ سَدَّدَ نَحْوِی صَوَائِبَ سِهَامِهِ، وَ لَمْ تَنَمْ عَنِّی عَیْنُ حِرَاسَتِهِ، وَ أَضْمَرَ أَنْ یَسُومَنِی الْمَکْرُوهَ، وَ یُجَرِّعَنِی زُعَاقَ مَرَارَتِهِ. فَنَظَرْتَ یَا إِلَهِی إِلَى ضَعْفِی عَنِ احْتِمَالِ الْفَوَادِحِ، وَ عَجْزِی عَنِ الِانْتِصَارِ مِمَّنْ قَصَدَنِی بِمُحَارَبَتِهِ، وَ وَحْدَتِی فِی کَثِیرِ عَدَدِ مَنْ نَاوَانِی، وَ أَرْصَدَ لِی بِالْبَلَاءِ فِیمَا لَمْ أُعْمِلْ فِیهِ فِکْرِی. فَابْتَدَأْتَنِی بِنَصْرِکَ، وَ شَدَدْتَ أَزْرِی بِقُوَّتِکَ، ثُمَّ فَلَلْتَ لِی حَدَّهُ، وَ صَیَّرْتَهُ مِنْ بَعْدِ جَمْعٍ عَدِیدٍ وَحْدَهُ، وَ أَعْلَیْتَ کَعْبِی عَلَیْهِ، وَ جَعَلْتَ مَا سَدَّدَهُ مَرْدُوداً عَلَیْهِ، فَرَدَدْتَهُ لَمْ یَشْفِ غَیْظَهُ، وَ لَمْ یَسْکُنْ غَلِیلُهُ، قَدْ عَضَّ عَلَى شَوَاهُ وَ أَدْبَرَ مُوَلِّیاً قَدْ أَخْلَفَتْ سَرَایَاهُ. وَ کَمْ مِنْ بَاغٍ بَغَانِی بِمَکَایِدِهِ، وَ نَصَبَ لِی شَرَکَ مَصَایِدِهِ، وَ وَکَّلَ بِی تَفَقُّدَ رِعَایَتِهِ، وَ أَضْبَأَ إِلَیَّ إِضْبَاءَ السَّبُعِ لِطَرِیدَتِهِ انْتِظَاراً لِانْتِهَازِ الْفُرْصَةِ لِفَرِیسَتِهِ، وَ هُوَ یُظْهِرُ لِی بَشَاشَةَ الْمَلَقِ، وَ یَنْظُرُنِی عَلَى شِدَّةِ الْحَنَقِ. فَلَمَّا رَأَیْتَ یَا إِلَهِی تَبَارکْتَ وَ تَعَالَیْتَ دَغَلَ سَرِیرَتِهِ، وَ قُبْحَ مَا انْطَوَى عَلَیهِ، أَرْکَسْتَهُ لِأُمِّ رَأْسِهِ فِی زُبْیَتِهِ، وَ رَدَدْتَهُ فِی مَهْوَى حُفْرَتِهِ، فَانْقَمَعَ بَعْدَ اسْتِطَالَتِهِ ذَلِیلًا فِی رِبَقِ حِبَالَتِهِ الَّتِی کَانَ یُقَدِّرُ أَنْ یَرَانِی فِیهَا، وَ قَدْ کَادَ أَنْ یَحُلَّ بِی لَوْ لَا رَحْمَتُکَ مَا حَلَّ بِسَاحَتِهِ. وَ کَمْ مِنْ حَاسِدٍ قَدْ شَرِقَ بِی بِغُصَّتِهِ، وَ شَجِیَ مِنِّی بِغَیْظِهِ، وَ سَلَقَنِی بِحَدِّ لِسَانِهِ، وَ وَحَرَنِی بِقَرْفِ عُیُوبِهِ، وَ جَعَلَ عِرْضِی غَرَضاً لِمَرَامِیهِ، وَ قَلَّدَنِی خِلَالًا لَمْ تَزَلْ فِیهِ، وَ وَحَرَنِی بِکَیْدِهِ، وَ قَصَدَنِی بِمَکِیدَتِهِ. فَنَادَیْتُکَ یَا إِلَهِی مُسْتَغِیثاً بِکَ، وَاثِقاً بِسُرْعَةِ إِجَابَتِکَ، عَالِماً أَنَّهُ لَا یُضْطَهَدُ مَنْ أَوَى إِلَى ظِلِّ کَنَفِکَ، وَ لَا یَفْزَعُ مَنْ لَجَأَ إِلَى مَعْقِلِ انْتِصَارِکَ، فَحَصَّنْتَنِی مِنْ بَأْسِهِ بِقُدْرَتِکَ. وَ کَمْ مِنْ سَحَائِبِ مَکْرُوهٍ جَلَّیْتَهَا عَنِّی، وَ سَحَائِبِ نِعَمٍ أَمْطَرْتَهَا عَلَیَّ، وَ جَدَاوِلِ رَحْمَةٍ نَشَرْتَهَا، وَ عَافِیَةٍ أَلْبَسْتَهَا، وَ أَعْیُنِ أَحْدَاثٍ طَمَسْتَهَا، وَ غَوَاشِی کُرُبَاتٍ کَشَفْتَهَا. وَ کَمْ مِنْ ظَنٍّ حَسَنٍ حَقَّقْتَ، وَ عَدَمٍ جَبَرْتَ، وَ صَرْعَةٍ أَنْعَشْتَ، وَ مَسْکَنَةٍ حَوَّلْتَ. کُلُّ ذَلِکَ إِنْعَاماً وَ تَطَوُّلًا مِنْکَ، وَ فِی جَمِیعِهِ انْهِمَاکاً مِنِّی عَلَى مَعَاصِیکَ، لَمْ تَمْنَعْکَ إِسَاءَتِی عَنْ إِتْمَامِ إِحْسَانِکَ، وَ لَا حَجَرَنِی ذَلِکَ عَنِ ارْتِکَابِ مَسَاخِطِکَ، لَا تُسْأَلُ عَمَّا تَفْعَلُ. وَ لَقَدْ سُئِلْتَ فَأَعْطَیْتَ، وَ لَمْ تُسْأَلْ فَابْتَدَأْتَ، وَ اسْتُمِیحَ فَضْلُکَ فَمَا أَکْدَیْتَ، أَبَیْتَ یَا مَوْلَایَ إِلَّا إِحْسَاناً وَ امْتِنَاناً وَ تَطَوُّلًا وَ إِنْعَاماً، وَ أَبَیْتُ إِلَّا تَقَحُّماً لِحُرُمَاتِکَ، وَ تَعَدِّیاً لِحُدُودِکَ، وَ غَفْلَةً عَنْ وَعِیدِکَ، فَلَکَ الْحَمْدُ إِلَهِی مِنْ مُقْتَدِرٍ لَا یُغْلَبُ، وَ ذِی أَنَاةٍ لَا یَعْجَلُ. هَذَا مَقَامُ مَنِ اعْتَرَفَ بِسُبُوغِ النِّعَمِ، وَ قَابَلَهَا بِالتَّقْصِیرِ، وَ شَهِدَ عَلَى نَفْسِهِ بِالتَّضْیِیعِ. اللَّهُمَّ فَإِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِالْمُحَمَّدِیَّةِ الرَّفِیعَةِ، وَ الْعَلَوِیَّةِ الْبَیْضَاءِ، وَ أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِهِمَا أَنْ تُعِیذَنِی مِنْ شَرِّ کَذَا وَ کَذَا، فَإِنَّ ذَلِکَ لَا یَضِیقُ عَلَیْکَ فِی وُجْدِکَ، وَ لَا یَتَکَأَّدُکَ فِی قُدْرَتِکَ وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ فَهَبْ لِی یَا إِلَهِی مِنْ رَحْمَتِکَ وَ دَوَامِ تَوْفِیقِکَ مَا أَتَّخِذُهُ سُلَّماً أَعْرُجُ بِهِ إِلَى رِضْوَانِکَ، وَ آمَنُ بِهِ مِنْ عِقَابِکَ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.

نیایش چهل و نهم

.دعاى آن حضرت است در دور ساختن مکر دشمنان و بازگرداندن قهر ایشان.

اى خداى من،تو مرا هدایت کردى و من به لهو و غفلت روى آوردم.

پندم دادى و من سخت دلى نمودم.نعمتهاى نیکویم دادى و من نافرمانى‏کردم.آنگاه آنچه مرا از آن منع کرده بودى به من شناسانیدى و من‏شناختم و آمرزش طلبیدم و تو گناه من بخشیدى .زان سپس من بار دیگربه گناه بازگشتم و تو اغماض کردى.پس حمد باد تو را اى خداوند من .

خود را در وادیهاى هلاکت در افکندم و به دره‏هاى تلف در آمدم ودر آن احوال،با سطوت و قهر تو،با عذابها و عقوبتهاى تو رویاروى‏شدم.

بار خدایا،رهتوشه من براى رسیدن به تو،اعتقاد من به یکتایى‏توست و دستاویز من اینکه هیچ چیز در خدایى با تو شریک نساخته‏ام وکسى را جز تو به خدایى نگرفته‏ام و اینک خود در تو گریخته‏ام،زیراخطاکاران را جز تو فرارگاهى نیست و براى پناهنده‏اى که بهره خویش‏تباه کرده است جز تو پناهگاهى نیست.

بار خدایا،چه بسا دشمنى که شمشیر عداوت آخت و بر من تاخت وبراى کشتن من خنجر خویش تیز کرد و با دم برنده آن آهنگ جان من‏نمود و زهر کشنده به آب من بیامیخت و خدنگ جان شکار خویش درکمان نهاد و مرا نشانه گرفت و چون پاسبانان همواره بیدار،دیده از من‏بر نمى‏گرفت و در دل داشت که مرا گزندى سخت رساند و شرنگ کینه‏خویش به کامم ریزد.آنگاه اى خداوند من،دیدى که چسان از تحمل‏رنجها ناتوانم و چسان از انتقام کسى که با منش آهنگ قتال است‏عاجزم و در میان آن همه دشمنان چسان تنهایم و دشمن چسان در کمین‏نشسته تا از طریقى که اندیشه مرا بدان راه نیست گرفتار گرداند.

بار خدایا،در چنین حالتى تو به یاریم آغاز کردى و به نیروى خودپشت مرا محکم ساختى و شمشیر قهرش را کند نمودى و با آن همه‏یاران که او را بودند تنهایش گذاشتى و مرا بر او غلبه دادى و آن تیر که به‏قصد هلاک من در کمان نهاده بود بر او باز گردانیدى.پس بى آنکه آتش‏خشمش فرو نشسته باشد یا عطش انتقامش تسکین یافته باشد،هزیمتش دادى و او از سر خشم سر انگشتان خویش مى‏گزید ومى‏گریخت،بى‏آنکه یارانش وعده‏هایى را که داده بودند به جاى آرند.

اى خداوند من،چه بسا دشمن ستمگر که با مکاید خویش مرابیازرد و دامهاى خود بر سر راه من تعبیه کرد و مرا زیر نظر خود گرفت وچونان درنده‏اى که در کمین شکار گریخته خود بنشیند در کمین من‏نشست تا مگر فرصت حمله‏اش به دست افتد و در همان حال که باگشاده رویى چاپلوسى مى‏کرد با نگاه خشم آلودش در من.

مى‏نگریست.

اى خداوند که متبارک و متعالى هستى،چون خبث باطنش و قبح‏نهانش را دیدى،او را در همان گودال که براى در دام افکندن من کنده‏بود به سر در انداختى و در عمق گودالش سرنگون ساختى و او پس ازآن همه سرکشى،ذلیل و سرکوفته گردید و در همان دامى گرفتار آمد که‏مرا گرفتار آن مى‏خواست.اگر نه رحمت تو بود،نزدیک بود که هر چه اورا بر سر آمد مرا بر سر آید.

اى خداى من،بسا حسود مردى که بر نعمت من رشک برد و غصه راه‏گلویش بگرفت و خشم چون استخوانى حلقومش بیازرد و با نیش‏زبان خود مرا آزار داد و به هر عیب که در خود داشت مرا تهمت بر نهاد و آبروى مرا آماج تیرهاى بهتان خود ساخت و صفاتى را که خود بدان‏موصوف بود بر من بست و به کید و نیرنگ خویش مرا خشمگین‏ساخت و با حربه مکر خود بر من حمله کرد.

پس اى پروردگار من،تو را ندا دادم و به درگاه تو استغاثه کردم.

امیدم چنان بود که دعاى مرا به زودى اجابت کنى و نیک مى‏دانستم که‏آن کس که در سایه امن تو پناه جوید هرگز ستم نبیند و آن که به پناهگاه‏نصرت تو در آید از کس نهراسد.پس تو مرا به قدرت خویش از آسیب‏او نگه داشتى.

اى خداوند،چه بسیار ابرهاى بلا که بر سر من خیمه زده بود و توآنها را پراکنده ساختى و چه بسا ابرهاى آبستن از نعمت خود بر سر من‏فرستادى تا بر من ببارند و چه بسا جویباران رحمت که براى سیراب کردن‏من جارى کردى و چه بسا جامه‏هاى عافیت که بر تن من پوشیدى و چه‏بسا چشمان حوادث را که بر دوختى و چه بسا حجابهاى غم و اندوه که به‏یک سو زدى و حسن ظن مرا صورت حقیقت دادى.چه بسا به جاى فقرو نیازمندى،توانگرى و بى‏نیازى بخشیدى.چه بسا به سر در افتاده بودم‏و تو مرا بر پاى داشتى و چه بسا مسکنت و بیچارگى که به یکبارگى ازمیان برداشتى.

بار خدایا،همه اینها انعام و احسان تو بود و حال آنکه من همچنان درنافرمانى تو غوطه‏ور بودم،ولى نه بدکرداریهاى من تو را از احسان‏خویش بازداشت و نه احسان و تفضل تو مرا از ارتکاب اعمالى که تو رابه خشم آورد.آرى،تو هر چه کنى کس را یاراى بازخواست تو نیست.

اى خداوند،از تو خواسته شد،عطا کردى.بى‏درخواست،دهش‏آغاز کردى.چون خواستار فضل و احسانت شدند،در بخشش‏سخاوت ورزیدى.زیرا اى مولاى من،جز احسان و تفضل و نیکى وانعام را بر خود پسندیدى و من جز ارتکاب محرمات و تجاوز از حدود تو و غفلت از هشدارهاى تو به جاى نیاوردم .پس حمد باد تو را اى خداوندمن،که تو آن مقتدرى هستى که مغلوب نمى‏گردى و بنده‏ات را مهلت‏مى‏دهى و در کیفر او شتاب نمى‏کنى.

بار خدایا،در اینجا کسى ایستاده که به فراوانى نعمتت اعتراف‏مى‏کند ولى نعمتهاى تو را با خطا و تقصیر خود پاسخ مى‏گوید.جاى‏کسى است که خود به تباهى خود گواهى مى‏دهد.

اى خداوند من،به تو تقرب مى‏جویم به مقام رفیع محمد و طریقت‏درخشان على و به وسیله آن دو به تو روى مى‏آورم که مرا از شر آنچه ازآن به تو پناه آورده‏ام پناه دهى،که بر آوردن این نیاز با وجود توانگریت‏تو را به تنگنا نیفکند و با وجود قدرتت به رنج نیندازد،که تو بر هر کارى‏توانایى.

اى خداوند من،به من ارزانى دار رحمت و دوام توفیق خود را تا آن راچون نردبامى گیرم و به مقام خشنودیت عروج کنم و از عذاب تو ایمنى‏گزینم.یا ارحم الراحمین.

(50)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی الرَّهْبَةِ)

اللَّهُمَّ إِنَّکَ خَلَقْتَنِی سَوِیّاً، وَ رَبَّیْتَنِی صَغِیراً، وَ رَزَقْتَنِی مَکْفِیّاً اللَّهُمَّ إِنِّی وَجَدْتُ فِیمَا أَنْزَلْتَ مِنْ کِتَابِکَ، وَ بَشَّرْتَ بِهِ عِبَادَکَ أَنْ قُلْتَ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ، إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً، وَ قَدْ تَقَدَّمَ مِنِّی مَا قَدْ عَلِمْتَ وَ مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی، فَیَا سَوْأَتَا مِمَّا أَحْصَاهُ عَلَیَّ کِتَابُکَ فَلَوْ لَا الْمَوَاقِفُ الَّتِی أُؤَمِّلُ مِنْ عَفْوِکَ الَّذِی شَمِلَ کُلَّ شَیْ‏ءٍ لَأَلْقَیْتُ بِیَدِی، وَ لَوْ أَنَّ أَحَداً اسْتَطَاعَ الْهَرَبَ مِنْ رَبِّهِ لَکُنْتُ أَنَا أَحَقَّ بِالْهَرَبِ مِنْکَ، وَ أَنْتَ لَا تَخْفَى عَلَیْکَ خَافِیَةٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ إِلَّا أَتَیْتَ بِهَا، وَ کَفَى بِکَ جَازِیاً، وَ کَفَى بِکَ حَسِیباً. اللَّهُمَّ إِنَّکَ طَالِبِی إِنْ أَنَا هَرَبْتُ، وَ مُدْرِکِی إِنْ أَنَا فَرَرْتُ، فَهَا أَنَا ذَا بَیْنَ یَدَیْکَ خَاضِعٌ ذَلِیلٌ رَاغِمٌ، إِنْ تُعَذِّبْنِی فَإِنِّی لِذَلِکَ أَهْلٌ، وَ هُوَ یَا رَبِّ مِنْکَ عَدْلٌ، وَ إِنْ تَعْفُ عَنِّی فَقَدِیماً شَمَلَنِی عَفْوُکَ، وَ أَلْبَسْتَنِی عَافِیَتَکَ. فَأَسْأَلُکَ اللَّهُمَّ بِالْمَخْزُونِ مِنْ أَسْمَائِکَ، وَ بِمَا وَارَتْهُ الْحُجُبُ مِنْ بَهَائِکَ، إِلَّا رَحِمْتَ هَذِهِ النَّفْسَ الْجَزُوعَةَ، وَ هَذِهِ الرِّمَّةَ الْهَلُوعَةَ، الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ حَرَّ شَمْسِکَ، فَکَیْفَ تَسْتَطِیعُ حَرَّ نَارِکَ، وَ الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ صَوْتَ رَعْدِکَ، فَکَیْفَ تَسْتَطِیعُ صَوْتَ غَضَبِکَ فَارْحَمْنِیَ اللَّهُمَّ فَإِنِّی امْرُؤٌ حَقِیرٌ، وَ خَطَرِی یَسِیرٌ، وَ لَیْسَ عَذَابِی مِمَّا یَزِیدُ فِی مُلْکِکَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ، وَ لَوْ أَنَّ عَذَابِی مِمَّا یَزِیدُ فِی مُلْکِکَ لَسَأَلْتُکَ الصَّبْرَ عَلَیْهِ، وَ أَحْبَبْتُ أَنْ یَکُونَ ذَلِکَ لَکَ، وَ لَکِنْ سُلْطَانُکَ اللَّهُمَّ أَعْظَمُ، وَ مُلْکُکَ أَدْوَمُ مِنْ أَنْ تَزِیدَ فِیهِ طَاعَةُ الْمُطِیعِینَ، أَوْ تَنْقُصَ مِنْهُ مَعْصِیَةُ الْمُذْنِبِینَ. فَارْحَمْنِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَ تَجَاوَزْ عَنِّی یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ، وَ تُبْ عَلَیَّ، إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ.

نیایش پنجاهم

.دعاى آن حضرت است در خوف از خداى تعالى.

اى خداوند،مرا درست اندام و کامل آفریدى و در خردى بپروردى‏و به کفایت روزى‏ام دادى .

اى خداوند،در کتابى که نازل کرده‏اى و بندگانت را به آن بشارت‏داده‏اى،یافته‏ام که گفته‏اى :«بگو اى بندگان من که بر زیان خویش‏اسراف کرده‏اید،از رحمت خداوند مأیوس مشوید،زیرا خدا همه‏گناهان را مى‏آمرزد.»#(1) و تو خود دانى و بهتر از من دانى که چه گناهانى ازمن سر زده است و از آن همه گناهان که براى من در طومار تو ثبت شده،چه رسوایى عظیمى است مرا.و اگر به عفو تو که همه کس و همه چیز رادر بر مى‏گیرد امیدم نبود،از دست مى‏رفتم .اگر کسى را یاراى آن بود که‏از پروردگارش بگریزد،من از هر کس دیگر سزاوارتر مى‏بودم که از توبگریزم.بار خدایا،تویى که در آسمان و زمین هیچ رازى بر تو پوشیده‏نیست و آن را در روز رستاخیز آشکار مى‏کنى و در آن روز نه به‏جزا دهنده‏اى نیازت هست و نه به حسابگرى .

بار خدایا،اگر بگریزم،مرا طلب کنى و مرا در خواهى یافت.پس‏اینک در برابر تو خاضع و ذلیل و سر افکنده ایستاده‏ام.اگر عذابم کنى،شایسته آنم و اینـاى پروردگار منـاز سوى تو عدل است.و اگرعفو کنى،از دیر باز مشمول عفو تو بوده‏ام و تو جامه عافیت خود برپیکر من پوشیدى .

بار خدایا،تو را سوگند مى‏دهم به نامهاى نهانیت،نامهایى که جز توکس آنها را نداند،و به شکوه و جلالت که در پس پرده‏هاى عزت پوشیده‏شده که بر این جان بى‏تاب و این مشت استخوان ناتوان رحمت آورى:

کسى که طاقت تاب آفتابت را ندارد.پس چسان طاقت تاب آتش‏دوزخت را داشته باشد.کسى که تحمل بانگ رعد تواش نیست.

چگونه تحمل بانگ قهر تواش باشد.

اى خداوند،بر من رحم کن،که من مردى حقیرم و کم ارج.عذاب‏کردن من به قدر ذره‏اى هم به عظمت پادشاهیت نخواهد افزود و اگرمى‏دانستم که عذاب من به عظمت پادشاهیت خواهد افزود،از تومى‏خواستم که مرا به تحمل آن شکیبایى دهى و خود خواهان آن زیادت‏مى‏بودم.ولى نه اى خداوند،قدرت بیشتر و پادشاهى تو گسترده‏تر از آن‏است که فرمانبردارى فرمانبرداران بر آن بیفزاید یا نافرمانى‏نافرمانان از آن بکاهد.

بر من رحمت آور اى مهربان‏ترین مهربانان.از گناه من در گذر اى‏صاحب جلالت و اکرام.توبه من بپذیر که تو توبه پذیرنده و مهربانى.

پى‏نوشتها

1.سوره 39/آیه 53

(51)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی التَّضَرُّعِ وَ الِاسْتِکَانَةِ)

إِلَهِی أَحْمَدُکَ وَ أَنْتَ لِلْحَمْدِ أَهْلٌ عَلَى حُسْنِ صَنِیعِکَ إِلَیَّ، وَ سُبُوغِ نَعْمَائِکَ عَلَیَّ، وَ جَزِیلِ عَطَائِکَ عِنْدِی، وَ عَلَى مَا فَضَّلْتَنِی بِهِ مِنْ رَحْمَتِکَ، وَ أَسْبَغْتَ عَلَیَّ مِنْ نِعْمَتِکَ، فَقَدِ اصْطَنَعْتَ عِنْدِی مَا یَعْجِزُ عَنْهُ شُکْرِی. وَ لَوْ لَا إِحْسَانُکَ إِلَیَّ وَ سُبُوغُ نَعْمَائِکَ عَلَیَّ مَا بَلَغْتُ إِحْرَازَ حَظِّی، وَ لَا إِصْلَاحَ نَفْسِی، وَ لَکِنَّکَ ابْتَدَأْتَنِی بِالْإِحْسَانِ، وَ رَزَقْتَنِی فِی أُمُورِی کُلِّهَا الْکِفَایَةَ، وَ صَرَفْتَ عَنِّی جَهْدَ الْبَلَاءِ، وَ مَنَعْتَ مِنِّی مَحْذُورَ الْقَضَاءِ. إِلَهِی فَکَمْ مِنْ بَلَاءٍ جَاهِدٍ قَدْ صَرَفْتَ عَنِّی، وَ کَمْ مِنْ نِعْمَةٍ سَابِغَةٍ أَقْرَرْتَ بِهَا عَیْنِی، وَ کَمْ مِنْ صَنِیعَةٍ کَرِیمَةٍ لَکَ عِنْدِی أَنْتَ الَّذِی أَجَبْتَ عِنْدَ الِاضْطِرَارِ دَعْوَتِی، وَ أَقَلْتَ عِنْدَ الْعِثَارِ زَلَّتِی، وَ أَخَذْتَ لِی مِنَ الْأَعْدَاءِ بِظُلَامَتِی. إِلَهِی مَا وَجَدْتُکَ بَخِیلًا حِینَ سَأَلْتُکَ، وَ لَا مُنْقَبِضاً حِینَ أَرَدْتُکَ، بَلْ وَجَدْتُکَ لِدُعَائِی سَامِعاً، وَ لِمَطَالِبِی مُعْطِیاً، وَ وَجَدْتُ نُعْمَاکَ عَلَیَّ سَابِغَةً فِی کُلِّ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِی وَ کُلِّ زَمَانٍ مِنْ زَمَانِی، فَأَنْتَ عِنْدِی مَحْمُودٌ، وَ صَنِیعُکَ لَدَیَّ مَبْرُورٌ. تَحْمَدُکَ نَفْسِی وَ لِسَانِی وَ عَقْلِی، حَمْداً یَبْلُغُ الْوَفَاءَ وَ حَقِیقَةَ الشُّکْرِ، حَمْداً یَکُونُ مَبْلَغَ رِضَاکَ عَنِّی، فَنَجِّنِی مِنْ سُخْطِکَ. یَا کَهْفِی حِینَ تُعْیِینِی الْمَذَاهِبُ وَ یَا مُقِیلِی عَثْرَتِی، فَلَوْ لَا سَتْرُکَ عَوْرَتِی لَکُنْتُ مِنَ الْمَفْضُوحِینَ، وَ یَا مُؤَیِّدِی بِالنَّصْرِ، فَلَوْ لَا نَصْرُکَ إِیَّایَ لَکُنْتُ مِنَ الْمَغْلُوبِینَ، وَ یَا مَنْ وَضَعَتْ لَهُ الْمُلُوکُ نِیرَ الْمَذَلَّةِ عَلَى أَعْنَاقِهَا، فَهُمْ مِنْ سَطَوَاتِهِ خَائِفُونَ، وَ یَا أَهْلَ التَّقْوَى، وَ یَا مَنْ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى، أَسْأَلُکَ أَنْ تَعْفُوَ عَنِّی، وَ تَغْفِرَ لِی فَلَسْتُ بَرِیئاً فَأَعْتَذِرَ، وَ لَا بِذِی قُوَّةٍ فَأَنْتَصِرَ، وَ لَا مَفَرَّ لِی فَأَفِرَّ. وَ أَسْتَقِیلُکَ عَثَرَاتِی، وَ أَتَنَصَّلُ إِلَیْکَ مِنْ ذُنُوبِیَ الَّتِی قَدْ أَوْبَقَتْنِی، وَ أَحَاطَتْ بِی فَأَهْلَکَتْنِی، مِنْهَا فَرَرْتُ إِلَیْکَ رَبِّ تَائِباً فَتُبْ عَلَیَّ، مُتَعَوِّذاً فَأَعِذْنِی، مُسْتَجِیراً فَلَا تَخْذُلْنِی، سَائِلًا فَلَا تَحْرِمْنِی مُعْتَصِماً فَلَا تُسْلِمْنِی، دَاعِیاً فَلَا تَرُدَّنِی خَائِباً. دَعَوْتُکَ یَا رَبِّ مِسْکِیناً، مُسْتَکِیناً، مُشْفِقاً، خَائِفاً، وَجِلًا، فَقِیراً، مُضْطَرّاً إِلَیْکَ. أَشْکُو إِلَیْکَ یَا إِلَهِی ضَعْفَ نَفْسِی عَنِ الْمُسَارَعَةِ فِیمَا وَعَدْتَهُ أَوْلِیَاءَکَ، وَ الْمُجَانَبَةِ عَمَّا حَذَّرْتَهُ أَعْدَاءَکَ، وَ کَثْرَةَ هُمُومِی، وَ وَسْوَسَةَ نَفْسِی. إِلَهِی لَمْ تَفْضَحْنِی بِسَرِیرَتِی، وَ لَمْ تُهْلِکْنِی بِجَرِیرَتِی، أَدْعُوکَ فَتُجِیبُنِی وَ إِنْ کُنْتُ بَطِیئاً حِینَ تَدْعُونِی، وَ أَسْأَلُکَ کُلَّمَا شِئْتُ مِنْ حَوَائِجِی، وَ حَیْثُ مَا کُنْتُ وَضَعْتُ عِنْدَکَ سِرِّی، فَلَا أَدْعُو سِوَاکَ، وَ لَا أَرْجُو غَیْرَکَ لَبَّیْکَ لَبَّیْکَ، تَسْمَعُ مَنْ شَکَا إِلَیْکَ، وَ تَلْقَى مَنْ تَوَکَّلَ عَلَیْکَ، وَ تُخَلِّصُ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ، وَ تُفَرِّجُ عَمَّنْ لَاذَ بِکَ. إِلَهِی فَلَا تَحْرِمْنِی خَیْرَ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى لِقِلَّةِ شُکْرِی، وَ اغْفِرْ لِی مَا تَعْلَمُ مِنْ ذُنُوبِی. إِنْ تُعَذِّبْ فَأَنَا الظَّالِمُ الْمُفَرِّطُ الْمُضَیِّعُ الْآثِمُ الْمُقَصِّرُ الْمُضَجِّعُ الْمُغْفِلُ حَظَّ نَفْسِی، وَ إِنْ تَغْفِرْ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ.

نیایش پنجاه و یکم

.دعاى آن حضرت است در تضرع و اظهار فروتنى.

اى خداوند من،حمد مى‏گویم تو راـو تو سزاوار حمدىـحمدمى‏گویم تو را به سبب نیکیهایت که در حق من روا داشتى و به سبب‏نعمتهاى فراوانت که به من ارزانى فرمودى و عطایاى بسیارت که مرابدان نواختى و رحمت و بخشایش و نعمتت که مرا بر دیگران برترى‏نهادى و به من دادى .درباره من نیکیها کرده‏اى و مرا نعمتها داده‏اى که‏زبان از سپاس آن عاجز است.و اگر احسان تو و نعم بى‏شمارت‏نمى‏بود،هرگز نمى‏توانستم بهره خویش فراچنگ آرم و به اصلاح‏نفس خود پردازم.ولى تو پیش از آنکه خواستار احسانت شوم،مراغرقه احسان خود ساختى و در همه کارهایم مرا از دیگران بى‏نیازى‏بخشیدى و بلا از من بگردانیدى و قضاى سهمگین از من بازداشتى .

بار خدایا،چه بلاهاى رنج آور که از من بگردانیده‏اى و چه نعمتهاى‏فراوان که مرا بدان شادمان ساخته‏اى و چه احسانهاى بزرگوارانه که‏در حق من نموده‏اى.

بار خدایا،تویى که به هنگام بیچارگى دعاى من اجابت کردى وچون به خطا و لغزشى گرفتار آمدم از من در گذشتى و حق مرا از دشمنان‏بگرفتى.

اى خداوند،هر گاه که از تو درخواستى نموده‏ام بخیلت نیافته‏ام و هرزمان که آهنگ تو کرده‏ام گرفته‏ات ندیده‏ام،بل چنانت یافته‏ام که دعاى‏مرا مى‏شنوى و آنچه خواسته‏ام عطا مى‏کنى و در هر کار که هستم و درهر زمان که هستم دیده‏ام که نعمت بسیارت بر من روان است.از این‏روست که در نزد من ستوده‏اى و احسانت بس نیکوست.

اى خداوند،جان من و زبان من و عقل من،حمد و سپاس تو گویند،حمدى به کمال رسیده،حمدى به حقیقت شکر نایل آمده،حمدى تاغایت خشنودیت فرا رفته.پس مرا از خشم خود در امان دار.

اى پناهگاه من هنگامى که یافتن راههاى رهایى براى من دشوارمى‏شود،اى عفو کننده از خطا،اگر تو بر گناه من پرده نیفکنده بودى،من از رسوایان مى‏بودم.اى خداوندى که به یارى خویش مرا توانایى‏بخشیده‏اى،اگر یارى تو نبود من از مغلوبان مى‏بودم.اى خداوندى که‏پادشاهان در برابر تو یوغ مذلت بر گردن نهاده‏اند و از سطوت توبیمناکند.اى خداوندى که سزاوار آنى که از تو بترسند،اى خداوندى‏که نامهاى نیکو از آن توست،از تو مى‏خواهم که مرا عفو کنى وبیامرزى،که من بى‏گناه نیستم که عذرى اقامه کنم و نیرومند نیستم که‏هواى غلبه‏ام در سر باشد و گریزگاهى ندارم که بدان در گریزم.

از تو خواهم که خطاهایم ببخشایى و از آن گناهان که مرا گرفتارخود ساخته و گرد من فرا گرفته و به هلاکتم نزدیک کرده،پوزش‏مى‏خواهم.از آن گناهان در تو مى‏گریزمـاى پروردگار منـو توبه‏مى‏کنم،توبه من بپذیر.به تو پناه مى‏جویم،پناهم ده.از تو زنهارمى‏طلبم،خوارم فرومگذار.دست سؤال پیش تو دراز کرده‏ام،محرومم‏مکن.به رشته رحمت تو چنگ زده‏ام،رهایم مکن.تو را مى‏خوانم،نومیدم باز مگردان.

اى پروردگار من،تو را مى‏خوانم،در حالى که مسکینم،زار و نزارم، ترسان و هراسان و بیمناکم،فقیرم و به تو محتاجم.

اى خداى من،به تو شکایت مى‏کنم ناتوانیم را،که نمى‏توانم به آن‏وعده‏اى که به اولیاى خود داده‏اى بشتابم و نمى‏توانم از آنچه دشمنانت‏را از آن ترسانده‏اى دورى جویم.به تو شکایت مى‏آورم از فراوانى غم واندوهم و وسوسه نفسم.

خدایا،به سبب آنچه در باطنم مى‏گذرد،مرا رسوا نساخته‏اى و به‏سبب گناهانم هلاک نکرده‏اى .تو را مى‏خوانم و تو پاسخم مى‏دهى،هر چند به هنگامى که مرا مى‏خوانى من در پاسخ تو درنگ مى‏کنم.هرنیازم که باشد،از تواش مى‏خواهم و هر جا که باشم،راز دل خود به تومى‏سپارم .جز تو کسى را نمى‏خوانم،جز تو به کسى امید ندارم.لبیک‏لبیک.هر کس به تو شکایت آورد،مى‏شنوى .هر کس بر تو توکل کند،بدو روى مى‏کنى.هر کس را که چنگ در ریسمان تو زند،رهایى‏مى‏بخشى و از کسى که به تو پناه آورد،غم و اندوه مى‏زدایى.

اى خداوند،مرا به سبب اندک بودن سپاسگزاریم از خیر دنیا وآخرت محروم مکن.گناهانم را که تنها تو مى‏دانى چیست بیامرز.اگرمرا عذاب کنى،سزاى من است،که من ستمگرم و تباهکارم و گنهکارم ومقصرم و سهل انگارم و غافل از بهره خویش هستم.اگر مرا بیامرزى،چه شگفت،که تو مهربان‏ترین مهربانانى.

(52)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی الْإِلْحَاحِ عَلَى اللَّهِ تَعَالَى)

یَا اللَّهُ الَّذِی لَا یَخْفَى عَلَیْهِ شَیْ‏ءٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ، وَ کَیْفَ یَخْفَى عَلَیْکَ یَا إِلَهِی مَا أَنْتَ خَلَقْتَهُ، وَ کَیْفَ لَا تُحْصِی مَا أَنْتَ صَنَعْتَهُ، أَوْ کَیْفَ یَغِیبُ عَنْکَ مَا أَنْتَ تُدَبِّرُهُ، أَوْ کَیْفَ یَسْتَطِیعُ أَنْ یَهْرُبَ مِنْکَ مَنْ لَا حَیَاةَ لَهُ إِلَّا بِرِزْقِکَ، أَوْ کَیْفَ یَنْجُو مِنْکَ مَنْ لَا مَذْهَبَ لَهُ فِی غیْرِ مُلْکِکَ. سُبْحَانَکَ أَخْشَى خَلْقِکَ لَکَ أَعْلَمُهُمْ بِکَ، وَ أَخْضَعُهُمْ لَکَ أَعْمَلُهُمْ بِطَاعَتِکَ، وَ أَهْوَنُهُمْ عَلَیْکَ مَنْ أَنْتَ تَرْزُقُهُ وَ هُوَ یَعْبُدُ غَیْرَکَ سُبْحَانَکَ لَا یَنْقُصُ سُلْطَانَکَ مَنْ أَشْرَکَ بِکَ، وَ کَذَّبَ رُسُلَکَ، وَ لَیْسَ یَسْتَطِیعُ مَنْ کَرِهَ قَضَاءَکَ أَنْ یَرُدَّ أَمْرَکَ، وَ لَا یَمْتَنِعُ مِنْکَ مَنْ کَذَّبَ بِقُدْرَتِکَ، وَ لَا یَفُوتُکَ مَنْ عَبَدَ غَیْرَکَ، وَ لَا یُعَمَّرُ فِی الدُّنْیَا مَنْ کَرِهَ لِقَاءَکَ. سُبْحَانَکَ مَا أَعْظَمَ شَأْنَکَ، وَ أَقْهَرَ سُلْطَانَکَ، وَ أَشَدَّ قُوَّتَکَ، وَ أَنْفَذَ أَمْرَکَ سُبْحَانَکَ قَضَیْتَ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِکَ الْمَوْتَ مَنْ وَحَّدَکَ وَ مَنْ کَفَرَ بِکَ، وَ کُلٌّ ذَائِقُ الْمَوْتِ، وَ کُلٌّ صَائِرٌ إِلَیْکَ، فَتَبَارَکْتَ وَ تَعَالَیْتَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَکَ لَا شَرِیکَ لَکَ. آمَنْتُ بِکَ، وَ صَدَّقْتُ رُسُلَکَ، وَ قَبِلْتُ کِتَابَکَ، وَ کَفَرْتُ بِکُلِّ مَعْبُودٍ غَیْرِکَ، وَ بَرِئْتُ مِمَّنْ عَبَدَ سِوَاکَ. اللَّهُمَّ إِنِّی أُصْبِحُ وَ أُمْسِی مُسْتَقِلًّا لِعَمَلِی، مُعْتَرِفاً بِذَنْبِی، مُقِرّاً بِخَطَایَایَ، أَنَا بِإِسْرَافِی عَلَى نَفْسِی ذَلِیلٌ، عَمَلِی أَهْلَکَنِی، وَ هَوَایَ أَرْدَانِی، وَ شَهَوَاتِی حَرَمَتْنِی. فَأَسْأَلُکَ یَا مَوْلَایَ سُؤَالَ مَنْ نَفْسُهُ لَاهِیَةٌ لِطُولِ أَمَلِهِ، وَ بَدَنُهُ غَافِلٌ لِسُکُونِ عُرُوقِهِ، وَ قَلْبُهُ مَفْتُونٌ بِکَثْرَةِ النِّعَمِ عَلَیْهِ، وَ فِکْرُهُ قَلِیلٌ لِمَا هُوَ صَائِرٌ إِلَیْهِ. سُؤَالَ مَنْ قَدْ غَلَبَ عَلَیْهِ الْأَمَلُ، وَ فَتَنَهُ الْهَوَى، وَ اسْتَمْکَنَتْ مِنْهُ الدُّنْیَا، وَ أَظَلَّهُ الْأَجَلُ، سُؤَالَ مَنِ اسْتَکْثَرَ ذُنُوبَهُ، وَ اعْتَرَفَ بِخَطِیئَتِهِ، سُؤَالَ مَنْ لَا رَبَّ لَهُ غَیْرُکَ، وَ لَا وَلِیَّ لَهُ دُونَکَ، وَ لَا مُنْقِذَ لَهُ مِنْکَ، وَ لَا مَلْجَأَ لَهُ مِنْکَ، إِلَّا إِلَیْکَ. إِلَهِی أَسْأَلُکَ بِحَقِّکَ الْوَاجِبِ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِکَ، وَ بِاسْمِکَ الْعَظِیمِ الَّذِی أَمَرْتَ رَسُولَکَ أَنْ یُسَبِّحَکَ بِهِ، وَ بِجَلَالِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ، الَّذِی لَا یَبْلَى وَ لَا یَتَغَیَّرُ، وَ لَا یَحُولُ وَ لَا یَفْنَى، أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَنْ تُغْنِیَنِی عَنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ بِعِبَادَتِکَ، وَ أَنْ تُسَلِّیَ نَفْسِی عَنِ الدُّنْیَا بِمَخَافَتِکَ، وَ أَنْ تُثْنِیَنِی بِالْکَثِیرِ مِنْ کَرَامَتِکَ بِرَحْمَتِکَ. فَإِلَیْکَ أَفِرُّ، و مِنْکَ أَخَافُ، وَ بِکَ أَسْتَغِیثُ، وَ إِیَّاکَ أَرْجُو، وَ لَکَ أَدْعُو، وَ إِلَیْکَ أَلْجَأُ، وَ بِکَ أَثِقُ، وَ إِیَّاکَ أَسْتَعِینُ، وَ بِکَ أُومِنُ، وَ عَلَیْکَ أَتَوَکَّلُ، وَ عَلَى جُودِکَ وَ کَرَمِکَ أَتَّکِلُ.

نیایش پنجاه و دوم

.دعاى آن حضرت است به هنگام طلب به اصرار از بارى تعالى.

اى خداوند یکتایى که در آسمان و زمین چیزى بر تو پوشیده نیست وچگونه تواندـاى خداى منـچیزى که خود آن را آفریده‏اى بر توپوشیده ماند،یا چگونه شمار نتوانى کرد آنچه خود آن را پدیدآورده‏اى،یا چگونه از تو پنهان تواند ماند آنچه تدبیر کار او به دست‏توست،یا چگونه از تو تواند گریخت آن که اگر روزى‏اش ندهى زنده‏نخواهد بود،یا چگونه از چنبر فرمان تو تواند رست آن که راهى جزحیطه فرمانروایى تواش در پیش نیست.

اى خداوند،منزهى تو.از آفریدگانت آن که تو را بیشتر شناسد،بیشتر از تو ترسد و آن که تو را بیشتر فرمان برد،خضوعش در برابر توبیشتر باشد و آن که تواش روزى دهى و او دیگرى را پرستد،در نزد تو ازهمه کس فرومایه‏تر است.

اى خداوند،منزهى تو.سلطه و قدرت تو را نمى‏کاهد کسى که به توشرک آورد و پیامبرانت را به دروغ نسبت دهد.آن کس که خواست تو راخوش ندارد،نتواند فرمانت را نپذیرد و آن کس که منکر قدرت تو بود،خود را از تو در امان نتواند داشت و آن کس که جز تو دیگرى را پرستد،از کیفر تواش گریزى نیست و آن کس که دیدار تو را نخواهد،نتواند تاابد در دنیا زیستن گیرد .

اى خداوند،منزهى تو.چه رفیع است مقام تو،چه قهار است قدرت‏تو،چه سخت است نیروى تو،چه نافذ است فرمان تو.

اى خداوند،منزهى تو.مرگ را بر همه آفریدگانت مقرر داشته‏اى:

خواه به یکتاییت بپرستند یا نپرستند.همه چشنده شرنگ مرگند و همه‏رهسپار سراى آخرت.پس متبارک و متعالى هستى.خدایى جز تونیست.یکتایى و بى شریکى.

به تو ایمان آوردم و پیامبرانت را تصدیق کردم و کتابت را پذیرفتم وبه هر معبودى جز تو کافر شدم و از هر کس که جز تو را بپرستد بیزارى‏جستم.

بار خدایا،شام را به بامداد مى‏آورم و بامداد را به شام مى‏رسانم درحالى که عمل خویش اندک مى‏شمارم و به گناه خود اعتراف مى‏کنم وبه خطاى خویش اقرار مى‏آورم.

بار خدایا،چون پیروى از هواى نفس را از حد گذرانیده‏ام،آفریده‏اى ذلیلم.عمل من مرا به هلاکت افکند و هوى و هوس من به‏تباهیم کشید و شهوات من مرا از کردار نیک محروم داشت .

اى مولاى من،از تو مى‏خواهم،همانند کسى که آرزوى‏دور و درازش به لهو و لعب سرگرم داشته و جسمش به سبب تن پرورى‏غافل است و دلش به سبب افزونى نعمت مفتون است و خود درباره‏آینده‏اى که به سوى آن رهسپار است اندک مى‏اندیشد،همانند آن کس‏که آرزو بر او چیره شده و هوى و هوس او را فریفته و دنیا بر او تسلطیافته و مرگ بر او سایه افکنده است،همانند آن کس که گناه خود بسیارمى‏شمرد و به خطاى خود اعتراف مى‏کند،همانند آن کس که‏پروردگارى جز تو ندارد و جز تواش دوستى نیست و کسى از خشم‏تواش نمى‏رهاند و پناهگاهیش جز آستان تو نیست.اى خداوند،از تومى‏خواهم،به حق خود که بر همگان واجب گردانیده‏اى و به نام مهین توکه پیامبرت را فرموده‏اى که تو را بدان نام تسبیح گوید و به عظمت ذات‏بزرگوار تو که نه کهنه مى‏شود و نه تغییر مى‏یابد و نه فنا مى‏پذیرد،که برمحمد و خاندانش درود بفرستى و مرا به نیروى عبادتت از هر چه هست‏بى‏نیاز کنى و خوف خویش در دلم افکنى تا محبت دنیا از صحراى دلم خیمه برچیند و مرا به رحمت خود به کرامت و احسان فراوانت‏بازگردانى.

بار خدایا به سوى تو مى‏گریزم،از تو مى‏ترسم،به درگاه تو استغاثه‏مى‏کنم،به تو امید مى‏بندم،تو را مى‏خوانم،به تو پناه مى‏جویم،اعتمادم‏به توست و از تو یارى مى‏خواهم،به تو ایمان مى‏آورم و بر تو توکل‏مى‏کنم و به جود و کرم تو متکى هستم.

(53)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی التَّذَلُّلِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ)

رَبِّ أَفْحَمَتْنِی ذُنُوبِی، وَ انْقَطَعَتْ مَقَالَتِی، فَلَا حُجَّةَ لِی، فَأَنَا الْأَسِیرُ بِبَلِیَّتِی، الْمُرْتَهَنُ بِعَمَلِی، الْمُتَرَدِّدُ فِی خَطِیئَتِی، الْمُتَحَیِّرُ عَنْ قَصْدِی، الْمُنْقَطَعُ بِی. قَدْ أَوْقَفْتُ نَفْسِی مَوْقِفَ الْأَذِلَّاءِ الْمُذْنِبِینَ، مَوْقِفَ الْأَشْقِیَاءِ الْمُتَجَرِّینَ عَلَیْکَ، الْمُسْتَخِفِّینَ بِوَعْدِکَ سُبْحَانَکَ أَیَّ جُرْأَةٍ اجْتَرَأْتُ عَلَیْکَ، وَ أَیَّ تَغْرِیرٍ غَرَّرْتُ بِنَفْسِی مَوْلَایَ ارْحَمْ کَبْوَتِی لِحُرِّ وَجْهِی وَ زَلَّةَ قَدَمِی، وَ عُدْ بِحِلْمِکَ عَلَى جَهْلِی وَ بِإِحْسَانِکَ عَلَى إِسَاءَتِی، فَأَنَا الْمُقِرُّ بِذَنْبِی، الْمُعْتَرِفُ بِخَطِیئَتِی، وَ هَذِهِ یَدِی وَ نَاصِیَتِی، أَسْتَکِینُ بِالْقَوَدِ مِنْ نَفْسِی، ارْحَمْ شَیْبَتِی، وَ نَفَادَ أَیَّامِی، وَ اقْتِرَابَ أَجَلِی وَ ضَعْفِی وَ مَسْکَنَتِی وَ قِلَّةَ حِیلَتِی. مَوْلَایَ وَ ارْحَمْنِی إِذَا انْقَطَعَ مِنَ الدُّنْیَا أَثَرِی، وَ امَّحَى مِنَ الْمَخْلُوقِینَ ذِکْرِی، وَ کُنْتُ مِنَ الْمَنْسِیِّینَ کَمَنْ قَدْ نُسِیَ مَوْلَایَ وَ ارْحَمْنِی عِنْدَ تَغَیُّرِ صُورَتِی وَ حَالِی إِذَا بَلِیَ جِسْمِی، وَ تَفَرَّقَتْ أَعْضَائِی، وَ تَقَطَّعَتْ أَوْصَالِی، یَا غَفْلَتِی عَمَّا یُرَادُ بِی. مَوْلَایَ وَ ارْحَمْنِی فِی حَشْرِی وَ نَشْرِی، وَ اجْعَلْ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ مَعَ أَوْلِیَائِکَ مَوْقِفِی، وَ فِی أَحِبَّائِکَ مَصْدَرِی، وَ فِی جِوَارِکَ مَسْکَنِی، یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ.

نیایش پنجاه و سوم

.دعاى آن حضرت است در اظهار خشوع و خضوع به درگاه خداوند.

اى پروردگار من،گناهانم زبانم را بند آورده‏اند و از گفتار عاجزآمده‏ام و یاراى آنم نیست که عذرى آورم یا حجتى اقامه کنم.اسیر بلیه‏خویشتنم و در گرو اعمال خود.در وادى خطاى خود سرگردانم و ندانم‏به کجا مى‏روم،چونان مسافرى از همه جا بریده و در راه مانده .

خود را در جایگاه گنهکاران ذلیل بر پاى داشته‏ام،در جایگاه‏شوربختانى که در برابرت گستاخى کرده‏اند و وعده‏هاى عذابت را به‏چیزى نشمرده‏اند.منزهى تو،اى خداوند.به کدام جرأت با تو گستاخى‏کردم؟به دمدمه کدام فریب خود را در ورطه هلاکت افکندم؟

اى مولاى من،مى‏بینى که چسان لغزیده‏ام و به رو در افتاده‏ام،پس‏بر من رحمت آور و به حلم خود بر جهل من و به احسان خود بربدکرداریم ببخشاى،که به گناه خود اقرار مى‏کنم و به خطاى خودمعترفم.این دست من و این سر من که اکنون براى قصاص از نفس‏خود زاروار تسلیم کرده‏ام.بار خدایا،بر پیرى من و پایان یافتن روزگارمن و نزدیک شدن اجل من و ناتوانى و بیچارگى من رحم کن.

اى مولاى من،بر من رحمت آور آنگاه که نشان من از جهان بر افتدو نامم از میان آفریدگان محو شود و در زمره فراموش شدگان در آیم.

اى مولاى من،بر من رحمت آور آنگاه که چهره‏ام و حالتم دگرگون‏شود:آن هنگام که پیکرم بپوسد و اعضایم پراکنده گردد و بند بندم از هم‏بگسلند.اى واى بر غفلت من از آنچه برایم مهیا کرده‏اند.

اى مولاى من،رحم کن بر من در آن روز که زنده شوم و براى حساب‏حاضر آیم.در آن روز،جایگاه ایستادنم را در میان اولیاى خود قرار ده وچنان کن که با دوستان تو باز گردم و مرا در جوار خود مسکن ده.یا رب‏العالمین.

(54)

(وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی اسْتِکْشَافِ الْهُمُومِ)

یَا فَارِجَ الْهَمِّ، وَ کَاشِفَ الْغَمِّ، یَا رَحْمَانَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ رَحِیمَهُمَا، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ افْرُجْ هَمِّی، وَ اکْشِفْ غَمِّی. یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ، اعْصِمْنِی وَ طَهِّرْنِی، وَ اذْهَبْ بِبَلِیَّتِی. وَ اقْرَأْ آیَةَ الْکُرْسِیِّ وَ الْمُعَوِّذَتَیْنِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، وَ قُلْ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ سُؤَالَ مَنِ اشْتَدَّتْ فَاقَتُهُ، وَ ضَعُفَتْ قُوَّتُهُ، وَ کَثُرَتْ ذُنُوبُهُ، سُؤَالَ مَنْ لَا یَجِدُ لِفَاقَتِهِ مُغِیثاً، وَ لَا لِضَعْفِهِ مُقَوِّیاً، وَ لَا لِذَنْبِهِ غَافِراً غَیْرَکَ، یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ أَسْأَلُکَ عَمَلًا تُحِبُّ بِهِ مَنْ عَمِلَ بِهِ، وَ یَقِیناً تَنْفَعُ بِهِ مَنِ اسْتَیْقَنَ بِهِ حَقَّ الْیَقِینَ فِی نَفَاذِ أَمْرِکَ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اقْبِضْ عَلَى الصِّدْقِ نَفْسِی، وَ اقْطَعْ مِنَ الدُّنْیَا حَاجَتِی، وَ اجْعَلْ فِیمَا عِنْدَکَ رَغْبَتِی شَوْقاً إِلَى لِقَائِکَ، وَ هَبْ لِی صِدْقَ التَّوَکُّلِ عَلَیْکَ. أَسْأَلُکَ مِنْ خَیْرِ کِتَابٍ قَدْ خَلَا، وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ کِتَابٍ قَدْ خَلَا، أَسْأَلُکَ خَوْفَ الْعَابِدِینَ لَکَ، وَ عِبَادَةَ الْخَاشِعِینَ لَکَ، وَ یَقِینَ الْمُتَوَکِّلِینَ عَلَیْکَ، وَ تَوَکُّلَ الْمُؤْمِنِینَ عَلَیْکَ. اللَّهُمَّ اجْعَلْ رَغْبَتِی فِی مَسْأَلَتِی مِثْلَ رَغْبَةِ أَوْلِیَائِکَ فِی مَسَائِلِهِمْ، وَ رَهْبَتِی مِثْلَ رَهْبَةِ أَوْلِیَائِکَ، وَ اسْتَعْمِلْنِی فِی مَرْضَاتِکَ عَمَلًا لَا أَتْرُکُ مَعَهُ شَیْئاً مِنْ دِینِکَ مَخَافَةَ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ. اللَّهُمَّ هَذِهِ حَاجَتِی فَأَعْظِمْ فِیهَا رَغْبَتِی، وَ أَظْهِرْ فِیهَا عُذْرِی، وَ لَقِّنِّی فِیهَا حُجَّتِی، وَ عَافِ فِیهَا جَسَدِی. اللَّهُمَّ مَنْ أَصْبَحَ لَهُ ثِقَةٌ أَوْ رَجَاءٌ غَیْرُکَ، فَقَدْ أَصْبَحْتُ وَ أَنْتَ ثِقَتِی وَ رَجَائِی فِی الْأُمُورِ کُلِّهَا، فَاقْضِ لِی بِخَیْرِهَا عَاقِبَةً، وَ نَجِّنِی مِنْ مَضَلَّاتِ الْفِتَنِ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ. وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ الْمُصْطَفَى وَ عَلَى آلِهِ الطَّاهِرِینَ.

نیایش پنجاه و چهارم

.دعاى آن حضرت است به هنگام درخواست از میان بردن غم و اندوه.

اى از میان برنده غمها و اى زداینده اندوهان.اى بخشاینده در دنیا وآخرت و اى رحمت آورنده بر بندگان خود هم در این سراى و هم در آن‏سراى.بر محمد و خاندان او درود بفرست و غمم از جان بردار و اندوهم‏از دل بزداى.

اى خداى یگانه،اى خداى یکتا،اى خدایى که در نیازمندیها به توپناه آورند،اى خداوندى که نزاده‏اى و زاده نشده‏اى و تو را همسر وهمتایى نیست.مرا از گناهان نگه‏دار و پاکیزه‏ام گردان و بلیه از من‏دور نماى‏#(1).

بار خدایا،چونان کسى که نیازمندى‏اش به غایت رسیده و نیرویش‏به ضعف گراییده و گناهانش افزون شده،چونان کسى که حاجت‏خویش را فریاد رسى نمى‏یابد و ناتوانى‏اش را نیرو بخشنده‏اى وگناهانش را آمرزنده‏اى جز تو نیست،از تو مى‏خواهم اى صاحب‏جلالت و اکرام که مرا به کارى وادارى که هر کس چنان کند،محبوب توشود و حق الیقینى عطا کنى که هر کس در طریق مشیت تو بدان مقام‏فرا رود،به پاداشى نیکو رسد.

بار خدایا،بر محمد و خاندان او درود بفرست و مرا بر صدق و راستى‏بمیران و نیاز من از دنیا ببر و رغبت مرا به آنچه در نزد توست شوق لقاى‏خود قرار ده و مرا روزى ساز توکل به تو را از سر صدق.

بار خدایا،از تو مى‏خواهم سرنوشت نیکى را که در گذشته براى من‏رقم زده شده،و به تو پناه مى‏آورم از سرنوشت بدى که براى من رقم زده‏شده.از تو مى‏خواهم خوف و خشیت عابدان را به من ارزانى دارى وعبادت خاشعان را و یقین متوکلان را و توکل مؤمنان را.

بار خدایا،مرا برانگیز که بدان رغبت از تو چیزى خواهم که اولیاى‏تو از تو مى‏خواهند،و از تو چنان ترسم که اولیاى تو از تو مى‏ترسند.مرادر راه رضاى خود چنان به کار دار که چیزى از وظایف دینى تو را از بیم‏هیچ یک از آفریدگانت فرو نگذارم.بار خدایا،این حاجت من است،پس رغبت مرا براى رسیدن به آن عظیم گردان و عذر من در این‏درخواست بپذیر و حجت مرا در آن بر زبانم نه و جسمم را در آن عافیت‏عطا کن.

بار خدایا،هر کس که اعتماد و امیدى به جز تو داشته باشد،اعتماد وامید من در تمام احوال به توست.پس مقدر ساز براى من هر چه را که‏پایانى بهتر دارد،و مرا از فتنه‏هاى گمراه کننده وارهان،به رحمت خوداى مهربانترین مهربانان.

و صلى الله على سیدنا محمد رسول الله المصطفى و على آله‏الطاهرین.

پى‏نوشتها

1.در اینجا آیة الکرسى و معوذتین و قل هو الله احد را بخوان.

منبع: برگرفته ازسایت حوزه به نشانی:

http://www.hawzah.net/per/k/sahi/sahi.htm

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد