شیعه زیدیه
زیدیه یکی از فرقههای شیعه است که نامشان را از زید بن علی گرفتهاند. زیدیان برخلاف دوازدهامامیها زید بن علی را بهجای برادرش محمد باقر امام پنجم میدانند و در امامت علی بن ابی طالب، حسن بن علی، حسین بن علی، علی بن حسین با دیگر شیعیان همنظرند. یحیی بن زید دیگر امام معروف زیدیه است.
مذهب زیدیه آمیزهای از تشیع با اندیشههای معتزلی و اندکی از مسلک حنفی است. اما نزدیک به ۹۰ درصد فقه زیدی با فقه تشیع دوازدهامامی مشترک است. زیدیها بـه ولایـت و عصـمـت پنـجتـن (علیهمالسـلام)، خلافـت بلا فـصل علی(ع)، امامت امامان از نسل امام حسین(ع) و اعتقاد به ظهور منجی و قیام جهانی امام مهدی(عج) و ضرورت یاری او اعتقاد راسخ دارند.
در دوران معاصر مهمترین سکونتگاه زیدیان کشور یمن است که حدود ۴۵٪ جمعیت آن را شیعیان میدهند. ۲۵ درصد از جمعیت یمن را زیدیان تشکیل میدهند.[۱]
1. دیدگاه
مکتب فقهی زیدیان به مذهب حنفی نزدیک است و شباهتهایی هم با مذهب جعفری دارد. در کلام و الهیات به معتزله نزدیکاند. یکی از اختلافهای مهم زیدیان و دوازدهامامیها این است که به عصمت امامان معتقد نیستند و معتقدند هر یک از فرزندان حسن و حسین میتواند به مقام امامت برسد. پس امامت را ارثی نمیدانند. همچنین معتقدند امام باید قادر به جنگ و دفاع باشد بنابراین امامت کودک و مهدی غایب را نمیپذیرند. مهمترین شرط امامت را کوشش شخص دانسته و وجود بیش از یک امام در یک زمان و نبودن امام در زمانی دیگر را میپذیرند.
2. قدرت
زیدیه دو بار در تاریخ به قدرت رسیدند یکی در طبرستان و دیلمان و گیلان از حدود ۲۵۰ ه.ق که داعی کبیر حکومت علویان طبرستان را تأسیس کرد تا حدود سال ۵۲۰ ه.ق و دیگری در یمن که یحیی بن حسین در حدود سال ۲۹۸ آن را تصرف کرد و تا دوران معاصر برای تصاحب قدرت سیاسی در این منطقه با خلفای مصر و خلفای عثمانی رقابت داشتند.
3. احکام
در عبادات زیدیان در بعضی از مسائل که مایه تمایز شیعه و سنی است روش شیعه را دارند مانند «حی علی خیرالعمل» گفتن در اذان، پنج بار تکبیر گفتن در نماز میت و نخوردن حیوان ذبح شده توسط نامسلمان. از احکام متفاوت آنان با دوازده امامیها این است که زناشویی با غیر زیدی و ازدواج موقت را جایز نمیدانند.
4. پانویس
5. منابع
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پیشدادیان* | جنبش کاوه آهنگر | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
هخامنشیان | جنبش گئومات مغ • جنبش سپتامان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سلوکیان | جنبش پارتیان اشکانیان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ساسانیان | جنبش مانی • جنبش مزدک | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
امویان | جنبش موالی • جنبش شعوبیه • جنبش سیاهجامگان • جنبش بهآفریدیان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
عباسیان | جنبش سنبادیان • جنبش راوندیان • جنبش اسحاقیان • جنبش استادسیسیان • جنبش سرخجامگان خرمدینان • جنبش مهریان • جنبش سپیدجامگان • المقنع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سلجوقیان | جنبش زیدیان زیدیه • جنبش حسن صباح | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ایلخانیان | جنبش سربداران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
قاجاریان | جنبش تنباکو • جنبش مشروطه ایران • جنبش جنگل | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پهلویان | جنبش ملیشدن نفت • جنبش انقلاب اسلامی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
جمهوری اسلامی | جنبش دوم خرداد • جنبش سبز ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
*در تاریخ اساطیری ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
وجه تمایز | مذهب | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
فقهی |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کلامی |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
گروهی از منابع اسلامی بابیت و بهائیت را آئینی در اصل منشعب از کلامشناسی شیعه ([۱]، [۲]) میدانند و گروهی دیگر از منابع به مستقل بودن این دو از اسلام اشاره دارند ([۳]، [۴]). |
منبع : سایت وپدیا به نشانی : http://wapedia.mobi/fa/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87